Prefetaren etxeko lanak
Duela zenbait hilabete, herri hauteskundeetako garaia hasi aitzin, prefetak bi lan hartu zituen bere gain: alde batetik, azken 20 urteetako statu quoa apurtu ondoren ikastolak diru publikoz laguntzeari buruzko zirkularra idatzi, eta bestalde, Ipar Euskal Herrirako gobernantza hautabide batzuk proposatu, frantses gobernuak Lurralde Kolektibitatearen aukera baztertu ondoren. Geroztik hauteskundeek ekarri dituzte sozialistei zafraldia eta abertzaleen gorakada nabarmena. Ondorioz, Manuel Valls lehen ministroa izendatua izan da eta honek gobernu berria osatu du.
Lehen etxeko lana atera berri du prefetak, eta legedi guztia arakatuz gero baieztatu du (hau scoop hau!) ikastola berriak ezin direla eraiki diru publikoarekin. Lokal zaharrak edota “prefabrikatuak” soilik alokatzen ahal zaizkie! Legediaren barnean “aterabide” teknikoak proposatzen saiatu bada ere, haserrea baizik ez du piztu prefetak, oroz gainetik irudikatu baitu mundu osoari askatasun, berdintasun eta eskubideez irakasgaiak eman nahi dituen Frantziaren partetik euskarak merezi duen estimua. Momentu berean Batera plataformak luzatu galdeketari erantzunez, 64 auzapez berri engaiatu dira “herri mailako hizkuntza politika bat plantan ezartzearekin euskarari ezagupen eta bizitza publikoan leku bat aitortuko dizkiona, haren ikasketa, erabilera eta herritarren artean promozioa bultzatuz”.
Lurralde Kolektibitatearekiko atxikimendua dela eta, nabaria da hauteskundeen biharamunean herri handienetan gertatu aldaketa: populazioaren gehiengo zabala ordezkatzen duten auzapezak alde dira gaur egun eta kontrako jarrera aktiboena zuten sektore sozialistak guztiz ahulduak gelditu dira. Bizkitartean, Vallsek bere aurkezpen diskurtsoan frantses instituzioen berrantolaketari buruzko eztabaida ireki du berriz. Bi urte barne sozialisten hirugarren proiektua da eta aldi honetan aldaketa sakonak proposatzen ditu: eskualdeak batu, departamenduetako asanbladak desegin, konpetentzien banaketa zorrotza... Eztabaida luze eta beroak aurreikus daitezke Frantzia osoan, baina dudarik ez da biharko antolaketa instituzionalari begira, azken urteetan egindako lanari esker Ipar Euskal Herriko jendartea prestatuenetariko bat dela politikoki nahiz gogoetaren aldetik. Ikusteko da prefetaren bigarren etxeko lanak jendartea asetu, zatitu ala mobilizatuko ote duen.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Talentu faltaren mamua da azkenaldian ekonomiaren ikuspegi kapitalista hegemonikotik ezarri nahi diguten eta denek ontzat eman behar dugun ideia nagusietako bat. Arazo artifiziala da, eta ikuspegi oso elitistatik, gure egunerokoan ez dagoen denon arazo bihurtu nahi... [+]
Urteak ziren elkar ikusten ez zutela. Kalean elkarrekin topo egiten ez zutela. Egoera kanpotik ikusita, bi ezagun besterik ez ziruditen. Atzean daude, oso atzean, gaztaro hasierako urte bizi haiek, non kuadrilla bereko lagunak ziren. Non eguna eta batez ere gaua konplizitatez... [+]
Energia politikek haserreak eta desadostasun sakonak sortu dituzte ekologisten artean. Ez da gauza berririk. Hemen eta atzerrian. Hemen eta orain, nabarmen. Duela bi urte, 2023ko udaberrian, gure ikerketa taldeak (ekopol.eus) hiru mahai-inguru antolatu zituen Donostian,... [+]
Momentu honetan, eta buruileraino, Adimen Artifizialari buruzko erakusketa erraldoi bat ikusgai da Parisko Galerie nationale du Jeu de Paume museoan, izenburu honekin: Mundua, Adimen Artifizialaren arabera. Erakusketa horretan, hainbat arte obra garaikide agertzen dira,... [+]
Zurea ez da ekologia, zurea ideologia da!”. Espainiako oposizio buruaren hitzak dituzue, oraingoan itzalaldia aitzakia hartuta. Zer den ideologia hitza desitxuratzea; trantsizio energetikoa edota energia politika, hitzak dioen moduan, politika hutsa delako. Kapitalismoaren... [+]
Herriko liburutegian, teknologiaren inguruko espazio ireki batean hartzen dut parte. Aurrekoan, haurrentzako robotika proiektu bat sortzeko Arduino plaka erabiltzen ikasi nahi zuten bi emakume gerturatu ziren, bata programatzailea, bestea ni bezalako kuxkuxeroa. Hirurak jarri... [+]
Ertzain talde bat bi gazte jipoitzen ileapaindegi batean. Lokal barrura sartu dituzte, San Frantzisko kaleko segurtasun kamerek polizia gehiegikeriak filmatu ez ditzaten, baina seguruenik ez zuten espero negozio horrek ere segurtasun kamera zuenik. Bilboko Kontseilu... [+]
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]