Musu bat
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Lehen aldian batek eskatu zidanean, zurtuta gelditu nintzen. Ikusia nuen han, baina ez genuen apenas traturik. Hala ere, ausartu zen –eta harritu ninduen–. “¿Me das un besico?”, xuxurlatu zuen haren aulkitik hurbil pasatzen ari nintzela.Txundidurak une bat iraun zidan, eta segituan eman nion pot. Eskertu zidan.
Lehen aldiak beti izaten dira arraro samarrak, eta eskatu zidan emakume hari musu ematea ere hala izan zen, arraroa. Baina berehala ohitu nintzen, eta azken bost urtean franko banatu ditut adinekoen egoitzan: alaba gisa amari ematen dizkiodanez gain, beste anitz musu aletu ditut –masailean edo kopetan pausatuz nahiz airean jaurtiz–, batzuetan hartzaileek eskaturik, bestetan nik eskainita. Musu horiek guztiak inoiz ez dira joan musu-truk, guztietan jaso baitut hartzaileengandik esker ona, lehen aldi hartan bezala: irriño lotsati bat, hitz dardarati batzuk edo begirada busti-goxoa.
Gauza asko ikasi ditut lehen musu hartatik hona, eta beste hainbeste (topiko eta aurreiritzi ugari) desikasi, giza harremanei eta zahartzaroari buruz.
Ikasi dut musuak behar dituzten izakiak garela –gure historia edo egoera edozein delarik ere– bizitzari, bizidunei, lotzeko, eta musuak aldi baterako zubiak izan daitezkeela, behin-behinekoak baina sendoak.
Desikasi behar izan dut musuak senidetzaren, maitasunaren, konfiantzaren edo hurbiltasunaren arabera baino ez direla trukatzen. Musu baten premia izanez gero, ondotik pasatzen ari den arrotza lagunik hurbilena bilaka daiteke une batez.
Ikasi dut musuak, ferekak, irribarreak eta hitz gozoak merke salduta ere balio handiko lehengaiak direla, arinak bezain mamitsuak, laburrak eta arrasto luzekoak aldi berean, onura handikoak beti hala hartzailearentzat nola emailearentzat.
Eta desikasten ari naiz besteen gorputzengandik (ez bakarrik arrotzen edo zaharren soinengandik) bereiztera behartzen gaituzten lege adierazkaitzak, gure sentipenak eta emozioak besteengandik babestuta gordetzeko-edo haragian eraikita daramatzagun harresi ikusezinak.
Artikulu hau idazten ari nintzela ohartu naiz: badira egunak musu bat eskatu zidan emakumea ez dudala ikusten. Galdetu beharko dut. Erantzunen aukera laburra da, ordea: gelan oheraturik dagoela esanen didate, altxatzeko indarrik gabe. Edo ospitaleratu dutela. Edo, besterik gabe, joana dela honezkero.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lanbidean urteak daramatzagun basozainok, gogoan ditugu 1989. urtean Euskal Herria bortizki kolpatu zuten mendiko sute handiak. Urtarriletik luze zetorren lehorte latza udazkenean lehertu zen haize bortitzen bultzadaz. Dozenaka sutek beltzez jantzi zuten lurraldea, bereziki... [+]
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]
Hamar minutu igaro dira lur hartu dugunetik. Bizkaiko kostatik sartu, Leioa gainetik igaro eta gurpilek ordeztu dituzte hegalak Loiun. Bosteko ilaretan irten behar omen da hegazkinetik eta gu hogeita zazpigarrenean gaude zain. Estatubatuarren ikerlanek diote istripu bat egonez... [+]
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]
Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]
2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.
Horri gehitu behar... [+]
Eskubide linguistikoen ikuspegi integratzaile baten eskaintza dugu gaurkoa.
Espainiako supremazismo linguistikoa osasuntsu eta bizkor ageri zaigu, “hooligan” samalda anitz baten babesaz eta komunikabide indartsuez sustatua. Azken aurreko lagina Santi Martinezena... [+]
Euskal Herri osoan —beste herrialdeetan bezalatsu— jairik ez da falta. Negu giroan ere asko badira ospatzen direnak, uda-garaian ez da festa gabeko egunik. Egun-argi luzeak eta gau epelak jendea etxe zuloetatik kanpora, kalera ateratzeko aproposak dira eta jai giroan... [+]
Azken asteetan bolo-bolo dabil Poliziaren eta, zehatzago esanda, Ertzaintzaren gaineko eztabaida. Tamalez, eztabaida piztearen arrazoia ez dira horiek Euskal Herri Langilearen kontra erabiltzen dituzten biolentzia eta jazarpen sistematikoa. Horren ordez, Ertzaintzaren eta bere... [+]
Artikulu honek badu testuinguru bat lerroburuaren gainetik, Hernaniko Udalean Kontxita Beitiak aurkeztutako Euskal Euskal Errepublikaren aldeko mozioa onartu ez izana. Harira!
Prozesu heterokronikoa
Kultura judeokristau, musulmana eta platonismoaren ustez, denbora aurrera... [+]