Hanburgo (Alemania), 1939ko maiatzaren 13a. SS St. Louis transatlantikoa Hanburgoko portutik abiatu zen Kuba helburu. Ontzian 937 bidaiari zeuden, horietatik 930 nazien jazarpenetik ihesi zihoazen judutar errefuxiatuak, gehienak alemaniarrak.
Itsasoratu eta hamar egunera, ontzia Karibeko uhartetik gertu zegoela, telegrama bat jaso zuten bidaiariek, Kuban babes politikoa lortzeko arazoak izango zituztela iragarriz, aurrez errefuxiatuek Kubak Alemanian zuen enbaxadan bisa ofizialak lortuak zituzten arren.
Urte horretan bertan Federico Laredo Bru buru zuen gobernuak atzerritarren sarrera mugatzen zuen lege dekretua onartu zuen. Haren arabera, errefuxiatuek bisa ofiziala lortu eta 500 dolarreko tasa ordaindu behar zuten Kuban sartzeko. Baina dekretuak ez zuen zehazten turisten eta errefuxiatuen arteko aldea eta, hutsunea baliatuz, sarrera baimenak saltzen hasi zen. Iruzurra eteteko, Laredo Bruk beste lege dekretu bat onarrarazi zuen berehala, aurrez emandako baimenak, besteak beste St:Louis ontziko bidaiarienak, bertan behera uzten zituena. Horixe azaldu zieten bidaiariei, baina, zenbait iturriren arabera, kubatarren ezezkoaren atzean AEBetako Estatu idazkari Cordel Hull zegoen, errefuxiatu gehienek Kubatik AEBetara joateko asmoa baitzuten. Negoziaketa tirabiratsuen ondoren, errefuxiatu gutxi batzuk, 29 besterik ez, Habanan lehorreratu ziren, dekretuak ezarritako 500 dolarren truke.
Ontzia Floridako kostaldera hurbildu zen orduan. Hasieran Roosevelt presidenteak bidaiariak onartuko zituztela adierazi arren, Estatu idazkariaren presioak atzera egitera behartu zuen. Errefuxiatuei babesa emateko kuotak beteta zeuden eta Rooseveltek ez zuen etsairik pilatu nahi 1940ko hauteskundeen atarian.
Kuba eta Floridaren artean aingura botata zegoen transatlantikoak ekainaren 4an jaso zuen estatubatuarren ezezkoa. Eta, biharamunean, Kanadan babesa lortzeko saiakerak ere porrot egin zuen.
Goseak eta etsiak hartuta, suizidioen eta mutinatzearen mehatxua geroz eta handiagoa, Gustav Schröder kapitainak Europara itzultzeko agindua eman zuen. Egun gutxiren buruan itsasontzia Anberesko portuan sartu zen eta bidaiariak Belgikan, Erresuma Batuan, Frantzian eta Herbehereetan banatu zituzten, gehienbat handik gutxira naziek okupatuko zituzten herrialdeetan, beraz. St. Louiseko bidaiari guztietatik, 240 besterik ez ziren atera bizirik Bigarren Mundu Gerratik.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Milagro (Nafarroa), 860. Kordobako emir Muhammad I ibn Abd ar-Rahmanen erasoaldi batean, Gartzea Enekoez Iruñeko bigarren erregearen seme Orti eta biloba Oneka atzeman zituzten, eta Al Andaluseko hiriburura eraman.
Agripina Gaztea (K.o 15-59), Kaligularen arreba, Klaudio osabaren emaztea eta Neron ama, bere maltzurkeriagatik eta, besteak beste, senarra hiltzeagatik da ezaguna.
Elkano eta Magallanesen mundu birari buruzko fikziozko telesail bat grabatzen hasiko dira urte amaieran, EFE agentziak zabaldu duenez. "Primus" izena izango du, sei atalez osatutakoa. Ekoizleak TVE-rekin harremanetan daude proiektua babesteko.
Garaiko talde onenetan aritutako emakume futbolaria, lan baldintza duinak eskatzeko altxatu ziren poxpolo-egileak, emakumeek ikasi ahal izateko borroka egin zuen irundarra, Irun-Donostiako joan-etorria oinez egiten zuten mandatugileak... lehen planora ekarri ditu Irungo emakumeak plazara! dokumentalak (behean trailerra). Ibilaldi gidatua ere antolatu dute hirian barna.
21. Korrikarako egindako dokumentala da. 14. Korrikak Txillardegiri grabatutako elkarrizketan oinarritu da Kote Camacho Txillardegiren Klika filma osatzeko. Hori oinarri hartuta josi ditu ondoren irudietan Bernardo Atxaga, Harkaitz Cano, Xabier Mendiguren zein Joxe Azurmendiren hitzak, besteak beste. Baita bestelako dokumentuak ere: «ETBko zintetatik Euskadiko Filmategiko apaletara, artxibo pribatuetan barrena ere ibili gara Txillardegiren bila», dio egileak... [+]
Duela 80 urte, 1939ko urtarrilaren 28an, frantziar agintariek Kataluniako Pirinioetako mugak irekitzea agindu zuten eta hurrengo egunetan milaka lagun igaro ziren frankistengandik ihesi. “Erretirada” deitu izan zaio migrazio erraldoi horri. Ez zen lehen erretirada izan ordea… eta azkena ote?
Languedoc (Okzitania), 1184. Inkisizioa sortu zen, kataroen heresiaren aurka egiteko. Handik Europako beste herrialde batzuetara zabaldu zen, bestelako “heretikoen” aurka ere egiteko.
Herbert Marcuse, Günther Anders edota Erwin Piscatorren lanen edizioak landu ditu César de Vicentek (Madril, 1964). Partaide da Centro de Documentación Crítica taldean, eta iaz argitaratu zuen La revolución de 1918-1919. Alemania y el socialismo radical (1918-1919ko iraultza. Alemania eta sozialismo erradikala) Catarata argitaletxearekin. Alemaniako iraultzaren mendeurrena den honetan, liburua aurkeztera gonbidatu du Gerónimo de Ustariz Institutuak... [+]
1780an, AEBen independentzia prozesuan, Charles Lynch (1736-1796) lurjabe eta politikari virginiarra buru zuen talde batek Erresuma Batuaren alde ari ziren hainbat lealista atzeman zituen.
Juan Sebastian Elkanoren mundu biraren 500. urteurrena ospatzeko ekitaldien barruan, Espainiako Itsas Armadaren ikurra Getarian eta Getxon izango da uztailean. Elcano Itsasontzia ezaguna da Espainiaren eta Espainiako Armadaren aldeko apologia egiteaz gain, 2014an 127 kilo kokaina atzeman zizkiotelako mastetan ezkutatuta. Espainiako Justizia militarrak aste honetan kasua ikertzen jarraitzea erabaki du.
