June Fernandez, Pikara Magazine blogeko zuzendariak iaz argitaratu zuen Yo quería sexo pero no así (Nik sexua nahi nuen, baina ez horrela) artikulua. Almeriako Prentsa Elkartearen saria irabazi berri du. Elkar ezagutzen duten gizon-emakumeen arteko sexu erasoak aztertu ditu. Emakumeak harremana izan nahi du, gero ezetz esan dio, baina gizonak ez dio jaramonik egingo. Ondorengo lerroetan erreportajearen zati bat euskaratuta jaso dugu.
Blancaren “lehenengo aldia” bortxaketa izan zen, baina urteak behar izan zituen onartzeko. 17 urte zituen eta ikaskide batekin ligatu zuen ikasturte amaierako jaian. Mutil bat gustatu zitzaion, eta harekin sexu harremanak izateko prest zegoela uste zuen. Baina, une batean, haren jarrera ez zitzaion gustatu eta gelditzeko eskatu zion. Hark, ezetzei muzin eginez, hormaren kontra estutu zuen, ahoa estali zion eta behartu egin zuen. Arnasa sakon hartu eta lasaitzen saiatu zen, minik egin ez ziezaion. Lagunei kontatu zien, garrantzi handirik eman gabe: bi garagardo edan zituela eta utzi egin ziola.
Bederatzi urte geroago, umiliazioz eta abusuz betetako bi bikote harreman izan eta gero, terapiak eta feminismoarekiko loturak indartuta, Blancak onartu zuen bortxatu egin zuela mutil hark eta lehenengo aldiz negar egin zuen.
Adavas elkarteak jasotzen dituen salaketen %15 baino gutxiagotan dira erasoak ezezagunek eginak: erasotzaileak biktimarekiko gertutasuna eta hari inork ez diola sinetsiko baliatzen du.
"Bortxaketa” entzuten dugunean oso bestelako gertaera irudikatzen dugu: gazte bat gauez dabil, ezezagun bat oldartu zaio eta basatiki behartu du. Norma Vázquez psikologoak dioenez, “mutiletan egitea” da sexu eraso gehien gertatzen diren testuinguruetako bat. Alabaina, emakumeei kosta egiten zaie hala direla onartzea, haien nahia baitzen harremanen bat edo sexu harremanen bat izatea.
Blancari gertatu zitzaiona adibide arruntenetakoa da: emakume batek gizon bat ezagutu du eta harekin egon nahi du, halako batean ez dago gustura edo ez zaio egokia iruditu zein norabide hartu duen kontuak, eta gizonak jarraitzeko estutzen edo behartzen du.
Norma Vázquezen ustez, muga “derrigortzea da: presionatua izan bada, gizonak emakumearen ezetza onartu ez badu”. Baina Vázquezek onartzen du, sarri, erasotzailea ezaguna denean, onetsitako harremanaren eta behartutakoaren arteko lerroa oso lausoa dela. “Badira emakumeak ezetz esaten hasten direnak, baina amore ematen dute presioagatik, xantaiagatik edo okerragorik gerta ez dakien, adibidez indarkeria fisikoa jasatea. Emakume horiek askotan ez dute bortxaketatzat hartzen, uste dutelako azken finean onartu egin zutela edo zirikan ibili zirela”.
Psikologoa kexu da, jendarteak ez duelako ulertzen zergatik emakumeak ez duen gartsuki arbuiatzen nahi ez duen harremana. Ez du gustuko jendeak galdera hori egitea, eta aldiz, ez hausnartzea zergatik gizon askok lehenengo ezetza onartu gabe segitzen duten. “Ezetz esatea, mantentzea eta defendatzea ez da batere erraza”, gogorarazi du.
Vázquezek azpimarratu duenez, 70 emakume inguruk parte hartutako ikerketa batean, sexu erasoak inork ez zituen salatu: “Horrelako gauzak esaten zizkiguten: ‘Ez nintzateke eroso egongo fiskalari, epaileari, medikuari… azaltzen igurtzi batzuk baino ez nituela nahi, edo bera zakartu egin zela eta beldurtu egin ninduela, edo ez nuela jakin garaiz ezetz esaten’”. Buztanari hozkaka ibiltzea da: oldartze bortitzaren estereotipoa betetzen duten erasoak salatzen dira.
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Bizi-biziak dira oraindik musikan dabiltzan emakume eta genero disidenteen azalean bizi izandako indarkeriaren orbainak. Ugaritu dira, halaber, orbain horiei buruzko ahotsak komunikabideetan, ikerketetan zein hainbat ekimenetan. “Asko dago egiteko oraindik”, diote... [+]
Euskal dantzak, pilates, bilobekin egon, gurutzegramak egin eta beste zaletasun asko ditu Grego Idiakez Kortak (Ezkio-Itsaso, Gipuzkoa, 1950). 62 urterekin iktus bat izan zuen, eta ordutik, ezin ditu nahi beste gauza egin. Iktusaren ondorioz, begi baten ikusmena galdu du, eta... [+]
Langabezian geratu nintzen 24 urterekin, eta ezagun batek lan xelebrea eskaini zidan: ezkondu aurreko despedidak antolatzea. Logroñoko bere enpresa hedatu nahi zuen beste hiriburuetara, tartean Bilbora. Ezkongaien lagunen deiak jasotzen nituen, eta askotariko jarduerak... [+]
Motorrez gainezka dago Iñaki Mujikak Altsasun duen tailerra. Ilaran daude denak, baina bada barreneko gelaxka batean aparte gordetako bat. Mujikak beretzat egokitu nahi duen motorra da. 2021ean igo zen azkenekoz motor gainera; istripu larria izan zuen moto-kros zirkuitu... [+]
Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]
Norbere gorputzaren gaineko erabakiez, estetika heteropatriarkalaren morrontzaz, kontraesanez eta musikaren industriaz solastatzeko baliatu dugu Arrigorriagako polemika: herri horretako jai batzordeak Vulkano orkestra festa-egitarautik kentzea erabaki du, ikuskizuneko... [+]
30 urte baino gehiago daramatza Zero Chou zinemagile taiwandarrak istorioak kameraren atzetik kontatzen, bai zinemarako, bai telebistarako. Aurten, Zinegoak jaialdiaren 22. edizioko ohorezko saria jaso du.
Euskal Herrian zein munduan, gero eta ugariagoak dira lurraren defentsan sortzen diren mugimenduak, bizitzari eusteko ezinbestekoa den lurraren balioa aldarrikatzen dutenak. Borroka hauek ez dira soilik erresistentzia; itxaropenaren eta konplizitatearen oinarri ere bihurtu dira... [+]
“Bohemioa”, “poeta”, “mozkorra” eta “amodioaz maiteminduta” dagoen drag bat da Travis Tea (2024, Travistonia planetakoa). Autopertzepzio bat dela dio, eta kanpotik “talenturik gabeko eta antigoaleko poetatzat” dutela... [+]
1925. urtea izango balitz, akaso emakume erraketistak izango lirateke Zeruko Argiako aktualitate orrialdeetako protagonistak. Agian haien kirolari merituak goraipatzeko, agian feminitate arauak desobeditzeagatik seinalatzeko. Nire buruari agindu diot haien izenak memorizatzeko... [+]
Emakundek babestutako Hizkuntza aldaketa sozialerako tresna: hizkuntza inklusiboaren erabileraren ondorio batzuen azterketa teorikoa eta enpirikoa ikerketak ondorioztatu du hizkuntza inklusiboa erabiltzea garrantzitsua dela genero ezberdintasunak ez areagotzeko.
Uda giroan barneratuta, heldu dira herriko festak, baita sexu erasoen salaketen gorakada ere. Gozamenerako guneak sortzeko hilabeteetako lana egiten dute jai eta txosna batzordeetako kideek, eta goraipatzekoa da espazio horiek bermatzeko herritar boluntarioek egiten duten... [+]
Sanferminak ate joka direla, Iruñerriko feministek Alde Zaharreko kaleak zeharkatu dituzte, eraso sexisten aurkako aldarria zabalduz.