Henri Dunant eta Solferinoko gurutzea

Gurutze Gorriaren sortzailea
www.drk.de
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Heiden (Suitza), 1910eko urriaren 30a. Henri Dunant negozio gizon, filantropo eta ekintzaile humanitario suitzarra hil zen 88 urte zituela, Bakearen Nobel Saria jaso eta bederatzi urtera.

Askoz lehenago, 1859an, Dunant Italiara joan zen negozio bidaian eta Solferinoko gudu odoltsuaren lekuko izan zen. Austriarren eta Piamonteko eta Frantziako armaden arteko gatazkak 38.000 hildako eta zauritu utzi zituen, baina horiek guztiak sorosteko aukerarik eta ahaleginik ez zen apenas. Hunkituta, Dunantek zibilak biltzeari ekin zion, materiala erosi zuen eta ospitalea prestatzen lagundu zuen. Alde bateko zein besteko zaurituak zaintzeko konbentzitu zituen bertakoak eta, gainera, frantziarrek atzemandako mediku austriarrak askatzea lortu zuen, hauek ere lan egin ahal zezaten.

Solferinoko izugarrikerien oihartzuna Euskal Herrira iritsi zen. Guduan jasotako zaurien ondorioz euskaldun bat itsu geratu zen, eta Jean Baptiste Elizanburuk Solferinoko itsua kopla sorta ezaguna idatzi zuen. Honela dio bigarren ahapaldiak:

Zorigaitzean baitut ikusi
Solferino-ko hegia!
Alferrikan dut geroztik deitzen
Iguzkiaren argia

Dunantek, aldiz, prosan jaso zituen han bizitakoak, 1862an argitaratutako Solferinoko oroimena lanean. Guduaren nondik norakoez eta ondorioez jarduteaz gain, etorkizunean zauritutako herritarrak eta soldaduak zaintzeko erakunde neutrala sortzeko beharra aipatu zuen liburuan. Europako buruzagi politiko eta militarren artean banatu zituen kopiak .

Genevako Ongizate Publikorako Elkarteko presidente Gustave Moynierrek gogo onez hartu zuen Dunanten proposamena, eta elkarteak gaia jorratzeko bilera egin zuen 1863ko otsailaren 9an. Bileran bost kidek –Dunantek berak eta beste lauk– osatutako batzordea sortzea erabaki zuten. Batzordea handik gutxira bildu zen lehenengoz, otsailaren 17an, eta, sinbolo ezaguna geroago erabiltzen hasi arren, egun hartantxe sortu zen Nazioarteko Gurutze Gorria.

Azkenak
Itsaso zakar bat eta bi ahots poetiko

Xak eta Ekiza

Non: Ondargain txiringitoan (Deba)
Noiz: abuztuaren 27an.

-------------------------------------------------------

Euri langarraren eta lanbro-lainoen artean pasatu dugu Gipuzkoako muga, kostaldean zehar doan errepidetik itsaso zakarrari beha. Bandera... [+]


“Inoizko euskal zinemarik indartsuena” izango da 73. Zinemaldian

Astelehenean jakinaraziko dituzte ordutegiak, eta hilaren 14an, igandean, jarriko dituzte salgai lehen egunetako sarrerak. 254 film egongo dira ikusgai, 56 herrialdetakoak.


26 herrialde prest dira Ukrainan esku hartzeko, baina Putinek erantzun die helburutzat joko dituela

Emmanuel Macron Frantziako lehendakariak adierazi du 26 herrialde prest direla gerra amaitu ondoren Ukrainan indar militarra zabaltzeko, “lurrez, airez edo itsasoz” parte hartuz. Vladimir Putin buruzagi errusiarrak erantzun die ez duela horrelakorik onartuko, ez... [+]


Hizkuntza bat gutxiago munduan: azken caddo hiztuna hil da

Caddo hizkuntza gorde eta biziberritzeko ahaleginean ari den ekintzailea da Alaina Tahlate. AEBetako jatorrizko caddo herriko hizkuntza hori jario oneko hiztun bakarrarekin gelditua zen: Edmond Johnson, 95 urteko hiztunarekin. Tahlate gazteak aitortu zion estutasunez bizi zuela... [+]


Asimilazioaren kontrako topagune izanen da Izpegi irailaren 19 eta 20an

Izpegiko besten hirugarren edizioa ospatuko dute, Basaizea Baigorriko kultur elkarteak, Baztango Gazte Asanbladak eta Baigorriko zein Erratzuko gazteek elkarlanean prestaturik. Hitzaldiak, bazkaria, ibilaldia, kontzertuak... izanen dute zeregina.


Azpiegitu handiak
Osasunak bat egin du Nafarroako AHTren aldeko Plataformarekin

Osasuna futbol taldeak bat egin du Nafarroako Abiadura Handiaren aldeko plataformarekin, azken honek ostegun honetan jakinarazi duenez. UGT sindikatuak eta Eraikuntzaren Industrializatzearen Aldeko Nafarroako Klusterrak ere bai.


Bilboko etapa Palestinak “irabazi” zuela azpimarratu dute, eta protestan jarraitzera deitu

Palestinarekin Elkartasunak manifestazio nazionala antolatu du urriaren 4rako. Ostiral honetan Euskal Herriko 130 udaletxeren aurrean protestatzera deitu du Gernika-Palestina ekimenak.


2025-09-05 | Sustatu
Itzulbide jarri dute martxan Osakidetzan, euskarazko lan-hizkuntza eraginkorragoa izateko

Osakidetzak Itzulbide aurkeztu berri du. Itzultzaile neuronal bat da EAEko osasuneko profesionalentzat, euskaraz egiten diren kontsulta medikoetako informazioa gaztelaniara itzultzen duena. Euskara lan-hizkuntza eraginkorra izateko baliabide gehiago eskainiko dizkie... [+]


Ikasle nafarren %30ak ikasiko du aurten euskarazko D ereduan

Hiru urte bete dituzten 1.404 ikasle berri matrikulatu dituzte D edo B ereduetan, Nafarroan. Adin guztiak kontuan hartuz, 27.334 ikaslek ikasiko dute euskaraz. Matrikulen 67,8% ikastetxe publikoen sarean izan da.


Pantailen gehiegizko erabilera, desinformazioa eta indarkeria praktikak identifikatu ditu adingabeen artean Macsonrisas-ek

Ikasleek pantailekin duten harremana aztertu eta "Heziketa digitala LH eta DBH" izeneko txostenean jaso dituzte ondorioak Macsonrisas-eko kideek.


Kaleratze kolektiboa ezarri nahi dute Maderas de Llodion

Asteleheneko bileran helarazi zioten asmo hori enpresa batzordeari, eta irailaren 9rako deitu dute hurrengo bilera. Fabrikak 151 behargin ditu gaur egun, baina ez dute zehaztu zenbat kaleratuko lituzketen.  


Herriko dantzan parte hartzen ari ziren emakumeei eraso egin diete Errioxako Cervera herrian

Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]


2025-09-05 | Gedar
Gaztetxea lortu dute Etxaurin

"Bailara eraldatzeko ezinbesteko tresnatzat" hartzen dute Gaztetxea, eta elkartasuna adierazi diete "borrokan dauden beste Gaztetxe guztiei".


Eguneraketa berriak daude