"Jendarteak asko ikasi du sufrimenduaren eraginez"


2010ko urriaren 17an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Arantzazuko Gandiaga Topaguneraino bide egin dugu. Baketik zentroko zuzendari Jonan Fernandezekin solastatu gara. Bakerako ikasketen eta egitasmoen topagunea da Baketik. Pertsona izaten hezi liburua izan dugu solasaren ardatza. ARGIAk datorren astean kaleratuko duen elkarrizketaren aurrerapena duzu hurrengo testu hau.

Liburuak ikaskuntzak eskaintzen ditu. Enpatiaren plusa ataletako bat da. ARGIAko 2094. zenbakian (2007-06-24) Larrun gehigarrian (PDF) euskal gatazkaz eztabaidatu genuen. Horrela zioen titular nagusiak: “Biktimekiko enpatia eza gatazkaren sintoma larria”.

Hiru urte luzeren ondoren, hona Jonan Fernandezek enpatiaz eta gatazkaz esandakoa:


Gizarte hau asko aurreratzen ari da bizikidetzan. Giza eskubideak nahiz gizaki arteko enpatia bereganatu beharraz jabetzen ari da. Jendarteak asko ikasi du sufrimenduaren eraginez, sentsiblegoa da sufrimenduaren aurrean. Iraganean, urte zenbaitetan, motel ibili ginen, baina sentsibilitatea onduz eta garatuz goaz. Aldaketa garaiak bizi ditugu. Baketik-etik, datozen aldaketek elkarbizitza eta errekontziliazio prozesua uztartzeko aukera eman daitezen desiratzen dugu, sare sozialak ehunduz eta lotuz joan daitezen.

Gizarte gatazkei aurre egiteko bide orria irudikatu dugu eta bidean abiatzeko Pertsona izaten hezi liburuko lau premisa sartu ditugu gure zakuan: izaera mugatua, esker ona, kontzientziari entzutea eta giza duintasuna. Hona Jonan Fernandezen hitzak:



Lau oinarri horiek edozein testuinguruan aplikatuak baliagarriak dira. Demagun, trauma bat, eritasun bat edo istripu larri bat jasan ditugula edo senitarteko heriotza bizi dugula. Nola heldu horiei? Nola onartu galdu duguna?

Bat: horiek onartzeko, gure izaera mugatua dela onartu behar dugu.

Bi: baloratu behar dugu bizitzan zenbat gauza on dugun bizitzen jarraitzeko: seme-alabak, lagunak, lana, proiektuak.

Hiru: pentsamendu zuzenak behar ditugu, kontzientziari kasu egin behar diogu.

Lau: galdu duguna galdua ere, nork bere lekua dauka munduan. Familian, lagun artean, auzoan, lantegian. Horiek guztiak dira giza duintasunaren abala.

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Nazioartea
Bizitza arriskuan jarri behar dute palestinarrek Gazako elikagai banaketa guneetan

Laguntza humanitarioa banatzen duten puntuetan 50 palet inguru jartzen dituzte. Bertara elikagaien bila joaten direnek ahal dutena hartzen dute israeldar eta AEBko mertzenarioen erasoen artean.


2025-06-30 | Behe Banda
Madril A, Madril B

Bécquer no era idiota ni Machado un ganapán… Hogeita hamabost gradutan eta Gabinete Caligari-ren Camino Soria entzunez igaro dut bidaiaren gehiengoa, errepide ertzean noizbehinka agertzen diren zezen beltz erraldoiei agur eginez. Laugarren orduan sartzear,... [+]


2025-06-29 | Axier Lopez
Isolamendua

Israelek aldebakarrez eraso egin dio Irani eta 585 pertsona baino gehiago hil ditu, horietatik %90 zibilak. Nazioartean atxilotzeko agindua duen Benjamin Netanyahu gerra-kriminalak dio “eraso prebentiboa” izan dela, bere inguruan inork ez dezan eduki berak aspaldian... [+]


EHUn kitxuaz, komunitate indigenen erresistentzia aldarrikatzeko

María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]


2025-06-27 | Xuban Zubiria
Bretoiera eta Bretainiako kultura sustatzen zuen Breizh kooperatiba itxi dute

Bretainiako adierazpide musikal zein literarioen sustatzaile eta banatzaile nagusia izan da Breizh kooperatiba. Ia zazpi hamarkadetako ibilbidean ehunka egile bretainiarren lanak editatu eta ekoitzi ditu, horietako hainbat bretoieraz.


Frantziako Estatuak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko ditu, baina helburuetatik urrun

Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]


2025-06-26 | ARGIA
Saharar haurrek uda bakean pasatzeko aukera izango dute Zeraingo aterpetxean

Horbel kooperatibaren proiektu bati esker, errefuxiatuen kanpamenduetan bizi diren Saharako hamabi haur hartuko dituzte bi hilabetez Goierriko udalerri horretan. Orkli kooperatibaren Orklidea ekimeneko dirulaguntza jaso du proiektuak.


Hamaika mobilizazio gastu militarraren aurka eta Palestina zein Irango herritarren alde

Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.


Gastu militarra %2tik %5era igotzea onartu dute NATOko herrialde guztiek

Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]


Sánchezen NATOko tratuak hautsak harrotu ditu zenbait estatu kideren artean

Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.


Marylen Serna, Kolonbiako aktibista
“Enpresak 200 pertsonari ematen die lana, baina lur horiek berreskuratuta 1.400 familia biziko lirateke”

Komite Internazionalisten bidez, gure artean izan dugu Marylen Serna (Cajibio, Cauca, 1965) Kolonbiako borrokalari soziala. Bizitza militantea lau ardatzen inguruan garatu du: nekazarien eskubideak, emakumeenak, lurraldearen defentsa eta gatazka armatuaren erresoluzioa... [+]


Mizgin Ronak
“Turkierak hautsi zuen nire pertsona”

Egungo kurduerazko idazle esanguratsuenetakoa da Mizgin Ronak. Zortzi liburu ditu idatzita, bost eleberri eta hiru olerki liburu. 16 urte zituenean ihesera jo zuen, eta urte eta erdiren ondoren haren jaioterrian atxilotu zuten, Diyarbakirren. 1992an, 18 urte besterik ez zituela,... [+]


Israelek gerra hasi eta Mendebaldeak babestu

Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.

Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]


2025-06-25 | June Fernández
Meloi saltzailea
Persepolis

Irango hiru gune nuklearrei eraso diete AEBek pasa den asteburuan. Donald Trump eta aiatolaren arteko pultsuan eta Netanyahuren rolean zentratu dira hedabideak albistea ematerakoan, ez ordea bertoko zein diasporako herritarren larritasunean: Teheranetik ihes egiteko bultzakada,... [+]


Ey, ey... Turismo kolonialaren bonba lehertu duela Bad Bunnyk

Reggaetonarekin eta antzekoekin, musika estilo bat ez ezik, Puerto Ricok beste ideia bat zabaldu du mundu osora: turistifikazioaren eta iragan kolonialaren artean dagoen lotura estua. Milioika jarraitzaile dituen Bad Bunny artista da mezu horren bozgorailu. Azken diskoan Jorell... [+]


Eguneraketa berriak daude