Argazkian irribarretsu
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Horixe bera egiten du poliziak ere jendea grabatzen jarduten duenean: ez da saiakera zinematografikoa, ezta mugimendu apurtzaile berri baten hastapena ere, betiko mehatxu makarraren gauzatzea baizik. Benetan ari dira gure aurpegiarekin geratzen, ez memoria, baizik eta bideo-teknologia lagun.
Artxibo erraldoi horrekin gero zer egingo duten beste gauza bat da –ezertxo ere ez, akaso– baina mehatxua bete egin dute. Aurpegiekin gelditu dira, beren ondasuna da hortik aurrera, eta ez gurea. Eta gero, antropologoren batek kontatzen badigu ez dakit zein oihanetako tribuak beldurra diola argazki-kamerari, arima lapurtzen duelakoan, barre egingo dugu. Bejondeigula.
Dena den, gaur egun –eta poliziari meriturik kentzeko inongo asmorik gabe– gutako ia edonoren eguneroko bizimodua grabatuta gelditu daiteke kaleetan barrena kokatu dizkiguten kamera mordoari esker. Apustu egingo nuke posible litzatekeela egun bateko edonoren joan-etorria birkonposatzea kamera horiei guztiei esker. Trafiko-kamerak, kutxazain automatikoetako kamerak, eraikin ofizial eta ez hain ofizialetako kamerak.
Muturreko kasu bat. Ezagutzen ez nuen hiri batean apartamentu bila nenbilela erdialdeko eraikin itxuroso bat aholkatu zidaten. “Hor baino hobeto ez zara inon egongo, oso leku segurua da” ziurtatu zidan harrotasunez apartamentu-bloke hura gomendatu zidanak. Zergatik galdetu nuenean, gertu zuen erantzuna: “Kameraz josita dago”. Eraikin hartan apartamentu txiki bat hartu nuen errentan azkenean. Eta egia zen: izkina guztietan zeuden ditxosozko tramankuluak, begi ilun eta alienigenak, sabaira itsatsita. Hainbeste zeuden non, apartamentu barruan ere kameraren bat edo beste egongo zela pentsatzera ailegatu nintzen –azken finean, inork ez zidan kontrakorik esan–. Zer zen goiko zera hori? Ke-detektagailu bat edo kamera bat? Argiak itzalita ibiltzen nintzen gehienetan.
Jada ez naiz bertan bizi baina hor nonbaiten egongo dira nire eguneroko irudiak: ni goizean, lo-aurpegiarekin, ni ikuztegira joaten, ni erdialdeko atzamarra erakusten pasillo bukaerako kamerari. Hori, apartamentu barruko kamerarena paranoia hutsa baldin bada, noski.
Askotan ordea, irrikaz espero dugu besteak gure aurpegiarekin gelditu daitezen. Gure irudia saldu baino, erregalatu egiten dugu. Askatu erreportari bat eta kameralari bat edozein kaletan. Ikusiko duzu zeinen azkar etorriko diren umeak eta helduak, erreportariaren atzealdetik keinuak egitera eta norberaren aurpegia agerian uztera. Famosoak izan nahi dugula izango da. Eta inoiz baino errazago jartzen digute.
Eta argazkiez ari garela, bururatu zait orrialde honetan agertzen diren hiru argazkien artean, nirea dela zaharrena orain. Akaso horregatik hasi dira horiztatzen argazkiaren ertzak? Bi argazki desagertu eta bi aurpegi berri sartu dira azken aste hauetan. Beteranoena naiz hemen bat-batean. Ez da ardura makala, aizue. Beste argazkientzako/kideentzako aholkurik ez dut ordea. Desioak besterik ez. Eta onak guztiak. Alde egin dutenentzat, bidaia on eta atseden goxoa. Etorri berri direnentzat, ttakunkada ozenak eta eztabaida sutsuak. Goiko argazki horietan irribarretsu jarraituko dugu, egon lasai.
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko".
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.