Tintini kontu eske
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Handik hamaika urtera, 1940ko udaberrian, alemaniarrek Belgika okupatu zuten. Nazien inbasioak eragin handia izan zuen, oro har, loratzen ari zen belgikar komikigintzan, eta bereziki Hergéren ibilbidean.
1942an AEBk Bigarren Mundu Gerran sartzea erabaki zuenean, alemaniarrek estatubatuarren komikiak debekatu zituzten okupatutako herrialdeetan eta, beraz, Belgikan. AEBkoa zen munduko komiki industria garatuena eta nazien erabakiak hutsune handia utzi zuen merkatuan. Hutsune hori betetzeko belgikar komikigileen lana sustatu zen, Edgar P. Jacobs, Jijé, Willy Vandersteen eta, noski, Hergérena. Hala, debekuari esker jauzi handia egin zen Belgikako marrazkilarien profesionalizazioan eta haien uztaren hedapenean.
Alemaniarren inbasioaren ondorioz, Vingtième Siècle egunkaria itxi egin zuten, baina Tintin ez zen luzaroan geldirik egon. 1940ko urrian bertan Le Soir egunkarian agertu zen, nazien propagandak germanofobia arintzeko eta anglofilia deuseztatzeko tresna gisa baliatu zuen agerkarian.
Bigarren Mundu Gerran Tintinen merkatua asko zabaldu zen. 1939an 34.000 album saldu zituen; 1940 eta 1945 bitartean, herrialdea nazien kontrolpean zegoenean, 324.000ra iritsi zen.
Gerra amaituta, ordea, kritika gogorrak jasotzen hasi zen. Hergéri naziekin kolaboratzea egotzi zioten Le Soir-entzat lan egiteagatik, eta arrazistatzat ere jo zuten, gerra aurreko Tintinen abentura bat oinarri hartuta. Tintin Kongon (1931) lanaren jatorrizko bertsioan Hergék afrikarrak gutxietsi zituen: pigmeoak giza zoo batean ageri dira eta bertako biztanleek elefanteek baino frantses kaxkarragoan hitz egiten zuten. Garai hartan, Kongo Belgikako kolonia nagusia zen eta Hergék garaiko pentsamoldea islatu zuela esanez babestu zuen bere burua. Nazien aldeko ustezko jarrera gezurtatzeko, berriz, hauxe bota zuen: “Nire lana baino ez nuen egin, meatzari batek, tranbia kobratzaile batek edo okin batek bezala”.
Baionako Herriko Etxearen jabetzapean, eraikinak bost urte daramatza hutsik, eta espazio hori hartu du Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak, “elkartzeko, kolektiboki pentsatzeko eta borrokak antolatzeko”.
Aurtengo ikasturtean A2 mailara arteko ikastaroetako dirua itzuliko dute EAEn, baita C1ekoak 16-18 urteko ikasleei ere. Nafarroan A1 mailan matrikularen prezioa itzuliko diete.
“Israelgo Estatuaren enbaxadore” gisa datozen txirrindulariei parte hartzen uzteagatik, zale ugarik protesta egin du Vueltaren aurka, hamargarren etapan. Irunberrin, errepidea mozten saiatu diren herritarrak baztertu eta bi pertsona identifikatu ditu Poliziak.
Trumpek asteartean baieztatu du Venezuelako ontzi bati eraso egin eta bertan zeuden 11 lagunak hil dituela. Hildakoak Tren de Aragua "talde terroristako" kideak zirela eta droga trafikoan ari zirela adierazi du Donald Trumpek. Venezuelak dio bideoa Adimen Artifizialez... [+]
Pentsioak osatzeko 145.000 sinadura bildu dituen herri ekinaldi legegilea eztabaidatzeari ezezkoa eman ondoren, Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimendua oso gogor agertu da Eusko Jaurlaritzaren jarrerarekin eta "bi aldiz engainatuta" sentitu direla azaldu du. EH Bilduk eta... [+]
Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]
Kanaria uharteetako kostaldera iritsi nahian ari ziren, baina Mauritanian urperatu zen ontzia. Desagerturik jarraitzen dute 100 pertsonak baino gehiagok.
Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]
Euria ari du. Ekaitza. Egun beroegi baten ondorengo bustialdia. Eta tenperatura jaitsiera bedeinkatua. Ez dakit Galizia aldean euririk egin duen azken aldian, ez dakit suteak itzalita diren jada, eta etxetik irten behar izan zutenak itzuli ahal izan diren.
Komunikabideetan... [+]
