Bizitzaren epika Ibai Iztuetaren poesian

  • Ibai Iztueta ::Oro bare

    Utriusque Vasconiae

    orrialdeak ::112

    prezioa ::12€

Oro bare
Oro bare
Fosilak inoiz pixkaren bat harritzea erdietsi duten bizitza pusketak direla esan liteke. Hala dio behintzat Zegaman jaio eta Donostian bizi den Ibai Iztueta (1977) olerkariaren Oro bare poesia bildumari hasiera ematen dion Lagerstätten poemak. Eta testuak gure bizitzen fosiltzat har omen ditzakegu; haien bitartez, zoria tarteko, ikusmira paregabeak, pairamenak eta taupadak berreskuratu. Ibai Iztuetaren poesia zuzenean bada tartetik epikarako, nahiz honek behi begiak izan. Egunez egun gizakiok aurrean ditugun gorabeherak islatzen ditu: lanerakoan aurkitutakoak, iraganak geure baitan utzitako langarrak, lagunengan drogak izandako eragina... Maitasuna aurkitzean, berriz, horrela mintzo zaio olerkaria bere maiteñoari: Harritu ez, ene Lesbia, gaitezen bizi/ eta maita, gaur ere./ Ez gaitzatela gure ehun musuek, mila laztanek,/ harritu./ Uxa ditzagun beldurrak, lurperatu kezkak./ (...) pentsa dezagun haizea/ alde dugula bidaian. Bere aiton-amonen bizitzako filosofiatik hasiz, gurasoengandik jasotakoa eta gerokoei berak utzi diezaiekeena azaleratzen ahalegindu da idazlea Oro bare liburuko poemetan.
Ibai Iztueta
«Xarma duten gauzak ahalik eta argien azaltzen saiatu naiz»

Nor mintzo da Oro bare-ko poemetan?


Hogeita zortzi urte inguruko gizasemea, gorpuzkeraz 65 bat kilo, begi nabarrak, guraso probintzianoak dituen Donostiako euskalduna, lehen jaunartzea egin duen horietakoa, klase gutxienez ertainekoa, unibertsitateko ikasketak dituena, arazo larririk gabekoa, heterosexual monogamo praktikante horietakoa, irakurzaletasun handia izanagatik lana eta gisako mila arrazoi tarteko nahi baino askozaz gutxiago irakurtzen duena, idazteko ez joerarik ez erraztasunik izan ez duena... horrelakoa. Ikus daitekeenez nahiko pertsona taldekoa da; alegia, beste bat gehiago. Izan daiteke norbait. Bada, nire irudimenean sortu zen pertsonaia horren harira nolabaiteko ahots bati itxura ematen ahalegindu naiz testuotan, pentsatuz gainera, egiten ari nintzenak izan zezakeela kanpora begira nolabaiteko interesa. Ahots hori aurkitzeko ez nuen oso urruti joan behar izan.

Zure poesia oso zuzena da.


Literatur lan gehientsuenetan beti lantzen diren gaiak dira epika eta mistika. Eta zenbait sentsibilitateentzako poesian bada arriskua gai horietan urrunegi joateko, hizkuntza nahiko.... deigarria erabiliz: halako adjektibo, halako irudi harrigarriak... Nik poesia ikusten dudan moduan, badaude bizitzan zenbait gauza halako xarma sortzen dizutenak, bai txarrerako eta bai onerako. Orduan, nirekiko nioen: ariketa polita litzake zuri behintzat hain deigarri zaizkizun gauza horiek ahal den argien azaleratzea, hizkuntzan hainbeste oinarritu gabe. Besteak beste gai ez naizelako, eh!

Azkenak
2024-09-21 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia. 1.eguna
Zerk egiten duen pertsona

Urduritasunaren alarmak mugikorrekoak baino ordubete lehenago jota hasi da niretzat Donostiako 72. Zinemaldia, edo halabeharrak edo oparitu didan rol honetan. Goiz gosaldu eta akreditazioaren bila joan ostean, Victoria Eugenia antzokira hurbildu naiz 9:00etarako saiora, Emilia... [+]


Bonba-jostailuen oroimena oraindik bizirik da Libanon

Ekialde Erdia dantzan jarri dute pertsona-bilagailuak eta walkie-talkieak lehergailu bihurtu dituzten erasoek. Israel isilik da, baina inork gutxik jartzen du zalantzan erasoen atzean hura dela. Besteak beste, iraganean aritu delako jada jolas hilgarri horietan, eta akusazio... [+]


2024-09-20 | Sustatu
Euskarabildua topaketa urriaren 17an: “Artifiziala ez den teknologia”

Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino... [+]


Sail Ofiziala. Irekierako filma
Apar gutxiko desioa


2024-09-20 | Gedar
Aurten ere, udako erailketa matxisten %15 egin dute poliziek edo polizia ohiek Espainiako Estatuan

Uda honetan, gutxienez hemeretzi erailketa matxista izan dira, eta horietatik gutxienez hiru kasutan, poliziak edo polizia ohiak dira hiltzaileak. Donostian, gainera, erailketa saiakera bat ere izan da ertzain baten partetik: bere bikotekidea hiltzen saiatu zen abuztuan.


2024-09-20 | George Beebe
Ez dago irismen luzeko misil nahikorik Mendebaldean Ukrainako egoera aldatzeko

(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).

George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.


Edmundo González Venezuelako “presidente legitimo” gisa aitortu du Europako Parlamentuak

Europako Alderdi Popularrak ultrakontserbadoreekin eta eskuin muturrarekin landuriko ebazpenak aldeko 309 boto, kontrako 201 eta hamabi abstentzio jaso ditu. Ekaineko Europako hauteskundeez geroztik, lehen aldia da eskuina eta eskuin muturra baturik agertzen direla Estrasburgon.


Mozal Legearen erreforma eskatu du Nafarroako Legebiltzarrak

Foru Legebiltzarraren arabera, “oinarrizko eskubideak eta askatasunak murrizten dituen legea da, eta zigor-atal neurrigabea du, demokrazia aurreratu bati ez dagokiona”.


2024-09-20 | Euskal Irratiak
Maider Mourgiart eta Paul Laborde
“Pastoralari esker Xarnegu eskualdeko herritarrak elkar lotu gira”

Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.


2024-09-20 | Gedar
Balmasedako Glefaran enpresak etengabe gainditu ditu ezarritako kutsadura-mugak

2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen... [+]


Internet demokratiko eta burujabe baten alde lanean

Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]


2.500 euroko isuna ezarri die Ertzaintzak sei aiaraldearri, iazko greba feminista orokorragatik

"Mozal legea" baliatuta jarri ditu poliziak isunak. Tubacexen eginiko piketegatik izan dira zigor gehienak.


Eguneraketa berriak daude