Makina bat kontu
Glaziar suitzar bat babestu nahian
Orain bi urteko kanikulak eta azken urteotako tenperatura altuek eragin handia izan dute glaziarrak urtzerakoan eta gehiago ez urtzeko PVCko xaflak jarriko dira glaziarrean. Metro koadroko 20 euroko kostua dute xaflek eta oraingoz 3.000 metro koadro estaliko dira. Beraz, 60.000 euroko kostua izango duen langintza honen emaitzen zain geratuko dira glaziarreko beste zati bat estali ala ez erabakitzeko. Gainera, aipatu lana arrakastatsua baldin bada, beste eski-estazio batzuk prest azaldu dira beren indarren arabera beren kokaguneetan glaziarrak babesteko.
Andermatt-eko eski-estazioko arduradunen arabera, Gurschen glaziarra izotz asko galtzen ari da. Zuricheko unibertsitateko ikerlari-talde batek egindako ikerketen arabera, glaziar suitzarrek azaleraren %18 galdu dute 1985 eta 2000. urte bitartean eta, aldiz, 1973 eta 1985. urte-bitartean %1 baino ez zuten galdu. Alpeetako tenperatura azken 150 urteetan 1,2°C igo da eta 2003ko kanikulak izugarrizko eragina izan zuen glaziarretan.
Guztira 36.389 genero identifikatu dituzte eta horien jarraipen zehatza egin dute. Aipatu zikloen zergatia azaltzeko hainbat hipotesi geofisiko eta astronomiko aipatu dira, baina zientifikoki ez da ezer ere frogatzerik izan. Adibidez, aldika eguzki-sisteman Oort kometek sortzen duten eragina izan daiteke arrazoietako bat, baina esan bezala ez dago frogatuta. Muller arrazoi astronomikoen peskizan dabilen bitartean, Rohde arrazoi geofisikoen atzetik dabil, hala nola, sumendien erupzio masiboak.
Bi zientzialarien arabera, hainbat izakik zikloaren aurrean eragin txikia jasaten duen bitartean, beste batzuk oso sentikorrak dira. Koralak, belakiak, artropodoak eta trilobiteak daude sentikorren artean eta arrainak eta barakuiloak, besteak beste, egoera egonkorra dutenen artean.
Frogatzerik izan ez badute ere, badirudi 140 milioi urteko beste ziklorik ere badagoela, hain zuzen ere Aro Glaziarrekin erlazionaturik egon daitekeena. Ikusiko dugu nola aurreratzen duen ikerketa honek.
Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.
Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak.
Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]
Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]