Poliki zerbitzatu, faborez


2005eko urtarrilaren 16an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Gure bizimoduari abizena jarri beharko bagenio, ziurrenik "presa" hitza aukeratuko luke askok. Gero eta azkarrago mugitu gaitezke eta elkarren artean komunikatzeko gero eta bitarteko gehiago dugu. Hala ere, sarri menperatzen gaitu desio dugun leku guztietara ezin iristearen sentipenak. Giza harremanak pobretuz omen doaz. Eta erosotasunaren mesedetan, eskura ematen diguten hori onartu ohi dugu sarri, bestelako alternatibarik badagoen arren. Horren adibide gero eta arrakasta handiagoa duen fast food -janari azkarra- delakoa da. Presaka bizitzeak presaka jatea eskatzen baitu. Globalizazioaren ikur handienetakoak diren McDonalds eta gisakoak bazter guztietan ari dira agertzen eta bertan ahoratu ditzakegun hanburgesek-eta osasunari zein mesede kaskarra egiten dioten badakigun arren, sarri erortzen gara euren hatzaparretan. Dena den, honek guztiak kontrako efektua ere sortu du, gero eta herritar gehiago azaltzen baita bizitzeko -eta jateko- eredu honen aurka. Horietako batzuk Slow Food -Janari Geldoa- elkartean bildu dira.

Italian sortutako mugimendua

Slow Food elkartea 1986an jaio zen, Italiako Piamonte eskualdeko Barolo herrian eginiko bilkura batean, Carlo Petrini soziologo eta idazlearen gidaritzapean. Egun bost kontinenteetako 80.000 lagunek osatzen dute elkartea, gehienak italiarrak. Egoitza nagusia ere Italian du, Bra herrian.

Elkartearen web gunean (www.slowfood.com) irakur daitekeenez, bere helburua "fast foodaren inbasio homogeneizatzaileari erantzutea da". Mugimenduaren jarraitzaileek diotenez, eurek "eko-gastronomia" bultzatzen dute. Etika eta plazerra uztartzen saiatzen omen dira. Zapore aniztasuna defendatzen dute, elikagai ekologikoak, nekazaritza txikia, abeltzaintza eta arrantza eredu jasangarriak, lekuan lekuko produktuak ekoiztea...

Conviviak topaleku

Slow Food elkarteko kideak Convivia izeneko egoitzetan bildu ohi dira. Orotara 750 daude munduan zehar barreiatuta, Euskal Herritik gertuena Bartzelonan. Besteak beste, taldekideek euren esperientziak trukatzen dituzte bertan eta hitzaldi eta mahai-inguruak ere antolatzen dituzte. Sarri, gainera, elkarrekin bazkaltzen dute. Bakoitzak prestaturiko plater desberdinez gozatzeko aukera izateaz gain, lagun giroan bazkaltzeko parada dute horrela. Carlo Petrinik dioen moduan, "zaila da bakarrik jatea baino zerbait tristeagoa imajinatzea".

Bra: aurreneko "hiri geldoa"

Slow Food mugimenduaren sustatzaileek otorduez haratago doazen hainbat ekimen bultzatu dituzte. Horietako bat Slow City edo hiri geldoak delakoa. Slow City izendapena 50.000 biztanle baino gutxiago dituzten Italiako 35 hirik daukate jada. Udal agintarien ekimenez, hiri horietan presarik gabe bizi ahal izateko baldintza egokiak bilatzea helburu duten hainbat neurri hartu dira. Izendapena lortu zuen aurreneko hiria Bra izan zen eta bertan, besteak beste, dendak ostegun eta igandeetan itxita egoten dira, erdialdean ezin da autorik ibili, etxean egindako bonboi, pastel eta gaztak saltzen dituzten dendei laguntza ematen zaie eta Slow Food mugimenduarekin bat egiten duten jatetxeak bultzatzen dira. Slow City ekimenari buruzko informazio gehiago www.cittaslow.stratos.it web gunean aurki dezakezue.

Piazza di Spagna-ko McDonald's hark sortu zuen mugimendua
1986an, Erromako kaleetan zehar pasiatzen ari zela, Carlo Petrini Espainiako Plazan Mc Donald's bat ireki zutela ohartu zen. Soziologo italiarra izugarri haserretu zen hura ikustean eta jatetxeak ateak itxi zituen arte ez zen gelditu. Zeregin horretan murgilduta zegoela hainbat lagunekin jarri zen harremanetan eta horiekin eginiko bilkura batean jaio zen Slow Food mugimendua, eta apur bat geroago, Slow City ekimena.
Slow Food eta Slow City delakoen logoa barraskilo bat da, Petrinik dioen moduan, "geldoa izateaz gain jan egin daitekeelako". Bere hitzetan, globalizazioa eta haren ikur handienak diren McDonald's eta antzekoak lekuan lekuko errezeta ugari desagerrarazten ari dira. Adibide moduan, Italiako jatetxe batean gertatu zitzaiona kontatzen du Petrinik. Zerbitzariak zaporerik ez zuten piperrak ekarri zizkion eta bera nagusiarengana joan zen azalpen eske. Honek, beraiek jada piperrik ez zutela landatzen esan zion, merkeagoa zelako Holandatik ekartzea. Petrinik, orduan, negutegietan zer zeukaten galdetu zion jatetxeko nagusiari. "Tulipanak", erantzun zion honek. Idazle eta soziologoaren iritziz, "horixe da globalizazioa".

Presari barre
Diotenez, barraskilo batek eta dortoka batek elkar jo zuten behin. Barraskiloa ospitalera zauriz josita iritsi zenean, medikuak zer demontre gertatu zitzaion galdetu omen zion. Zur eta lur geratu zen munduko animalia geldoenetako batek zera erantzun zionean: "Ez dakit, guztia hain azkar gertatu da...". Bra hiriko biztanleek horrelako txisteekin egiten omen diote iseka presari. Denborari barre egiteko beste modu bitxiagorik ere badaukate, ordea. Elizako ordularia, adibidez, ordu erdi atzeratuta dabil uneoro.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Elikadura
2025-09-11 | ARGIA
Elikadura burujabetza ardatz hartuta egiten ari dira Hernaniko Merkataritza Festa

Irailaren 9tik 12ra hamaika ekintza antolatu dituzte, herriko eragile, ekoizle eta merkatariekin elkarlanean. Gure lurra, gure jatekoa lelopean, herritarrak “bertako produktua zaintzera” bultzatu nahi dituzte, besteak beste. Ostiralean da hitzordu nagusia: azokak... [+]


Nafarroako azoka ekologiko handiena Noainen lurreratuko da irailaren 12tik 14ra

Hamargarren urtemuga ospatuko du aurten Nafarroako Azoka Ekologikoak. Berrogei postuko azokaz gain mintzaldiak, tailerrak, kontzertuak eta erakusketak izanen dira


Urruñako sukalde zentrala prest da herriko haur eta adinekoei tokiko elikadura prestatzeko

Herriko Etxeak elikadura burujabetzaren aldeko urrats handia egingo du 380 metro koadroko azpiegitura berriarekin. Sukaldeak haur eta adinekoentzako janari osasungarria eskainiko du, tokiko produktuekin eta tokiko laborantza indartuko du.


2025-07-30 | Axier Lopez
Ahidura

109 elkartek adierazi berri dute, tartean Munduko Osasun Erakundeak edo Mugarik Gabeko Medikuek, Gazan gosete masiboa sufritzen ari direla, Israelgo Gobernuak hala erabakita. Bi milioi lagunen kontra gosea arma gisa erabiltzen ari dira, etekin politikoak lortu asmoz. 2025ean,... [+]


2025-07-28 | Jakoba Errekondo
Harroputzetik artaputzera

Gabezia, pobrezia eta erromestasuna orokortu ziren. Euskal Herri atlantikoa harropuzkeriaren ur gaineko bitsetan bizi zen. Itsasoz haraindiko merkataritzak, arrantzak eta estraperloak gure iparralde osoko jendartea aberasten zuten. XVI-XVIII mendeak ziren. Meatzariak,... [+]


2025-07-28 | Garazi Zabaleta
Udako azoka ekologikoak
Aurtengo hamabi plazak

Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]


Euskal gastronomia tradizionalaren Ja(ki)tea sariak banatu dituzte, "balioez beteta" eta erakundeak interpelatuta

Zazpigarren urtez, Adunako (Gipuzkoa) Zabala sagardotegian egin dute Ja(ki)tea sarien banaketa, euskal gastronomia tradizionala oinarri duten jatetxeen artekoa. Besteren artean, Getariako Kosta Aroak irabazi du bertako ekoizle onenaren saria, Tafallako Tubalek plater... [+]


2025-07-14 | Garazi Zabaleta
Mustai Ortua
“Baratzetik bizitzea erronka da, batez ere jendearen kontsumo ohiturengatik”

Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]


Gaza Humanitarian Foundation: palestinarrak desplazatzeko enegarren bidea

Lau astetan 550 hildako eta 4.000 kolpatu egon dira GHF fundazioaren banaketetan. Jakiaz gain, tiroak ere banatzen dabiltzalako sionistak. 170 GKEk dute egitura horren desagerpena galdatzen. Baina Israelek beregain nahi du laguntzaren saila ere –finean, gosetearena... [+]


Kritika gogorrak jaso dituen AEBetako Gaza Humanitarian Foundation-aren filiala desegingo du Suitzak

AEBek eta Israelek kudeaturiko erakundeak ez du Suitzako ordezkaririk ezta helbiderik bertan eta horregatik abiatu du egitura desegiteko bidea Suitzako Zaintza Agintaritza Federalak. Gazarako Israelek kontrolaturiko "laguntza" bideratzen dabil GHF fundazioa, soilik lau... [+]


Oporretako plana

Ostirala da, bero handia egin du gaur ere. Baserriko lanak bukatu ditugu, belarretan egin dugu. Nekatuta, izerditan, berotuta, baina pozik! Denon artean lortu dugu, denok bat ekinda lana hobeto egiten da.


Begoña Pedrosa
"Berrikuntza egiteak prozesuan gorabehera asko dakar batzuetan, eta hala behar du"

Lanez lepo harrapatu dugun arren, eskuzabal hartu gaitu Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak; elkarrizketarako aurrez adostuta genuen denbora luzatzen utzi digu, luze jo baitu solasaldiak. Karguan urtebete egin duelarik, berrikuntzaz aritu gara Begoña Pedrosarekin,... [+]


2025-06-16 | Garazi Zabaleta
Kimuak
“Bizirik dagoen landarea duzu ahoan ernamuin bat jatean”

Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]


Ikastetxeek sukalde propioa izatetik harago, funtsa eskola-jantokien kudeaketa eredua dela adierazi du EHIGEk

Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak iragarri duelarik hainbat ikastetxe eta zonaldetan sukaldeak jarriko dituztela, EHIGE gurasoen federazioak dio gaur egun catering-enpresen esku dauden eskola-jantokietako eredua bera aztertzea eta bestelako kudeaketa bat bultzatzea dela... [+]


Eguneraketa berriak daude