Hogeita bi urte dira Nafarroako Ikastolen aldeko lehenengo Nafarroa Oinez jaialdia egin zela. Aurten, Tuterako Argia Ikastolaren txanda da. "Muga guztien gainetik" lemapean, hamazortzi urtez oztopo eta traba anitz pairatu dituen Erribera aldeko ikastola honek, euskararekiko begirunea erakutsiko digu datorren urriaren 20an. Halaber, traba eta oztopo guztien gainetik, bai ikastolak eta bai euskarak Erriberan euren lekua dutela aldarrikatuko du Argia Ikastolak.

Euskara helburu den egun honetarako ekitaldi anitz antolatu dituzte. Honela, sei gunez (Ikastola, Zubialde, Sagardotegia , Ingurugiroa, Gazteak, Txikiak) osaturiko zazpi kilometrotako ibilbideak, kontzertu, antzerki emanaldi, bertso saio, dantza ikuskizun eta bestelako ekitaldiz beteriko egitaraua eskainiko du. Hau guztia aurrera atera dadin, mila lagun inguru ariko dira lanean buru-belarri urriaren 20an. Izan ere, ikastolako ikasleen eta gurasoen, beste ikastola batzuen, hainbat elkarteen eta bestelako lagun-elkarteen laguntzari esker burutuko baitira ekitaldiak. Goizeko hamarretan hasirik, inaugurazio ekitaldiari ekingo zaio Argia Ikastolan. Agintaritzako zenbait pertsonaien presentziarekin, ikastolako adin ezberdinetako ikasleek moztuko dute xingola, ibilbideari hasiera emateko. Honela, Argia Ikastolaren gunean bertan, Iruñeko dultzaineroak hasiko dira giroa epeltzen. Bertan izango dira baita ere, Huarteko zanpantzarrak, Baztango dantzariak eta Nafarroako trikitilariak, besteak beste. Kontzertuei dagokienez, Anje Duhalderen, Chuchin Ibañezen eta Kepa Junkeraren musikaz gozatzeko aukera izanen da.
Bigarren gunean, Zubialden, txalapartari, Iruñeko dantzari eta herri kirolez gain, Nekin, Selekta Kolektiboa, Buitraker eta THC taldeen kontzertuak izango dira entzungai. Giroari eusteko, Sagardotegia izeneko hirugarren gunean, dantzari eta trikitilariek alaituko dute eguna. Era berean, mila pertsonek bazkaria izanen dute bertan. Hala ere, gainerako guneetan ere izango da jateko parada, txosnak egongo baitira non-nahi.
Erriberan dagoen paisajearen edertasunaz probesturik, Ingurugiroa izena jarri diote laugarren guneari, izan ere bertan baitira Ebro ibaiaren inguruan dauden naturguneak. Halaber, fauna eta landaredia altxor diren gune honetan, Jabier Muguruza eta Tximeleta taldearen kontzertuez gozatzeko aukera izango da.
Azkenik, bosgarren eta seigarren guneak, gazte eta txikiei zuzendurikoak izanen dira, hurrenez hurren. Gazteen gunean, nola ez, kontzertuak nagusituko dira, hala nola, bertan izango dira Etzakit, Altxamendu, Zea Mays, Ekon, Triki ta Ke, Fragile, PiLT eta Berri Txarrak taldeak.
Inaugurazio ekitaldian parte harturiko pertsonaiek ibilaldiari eginiko biraren ostean, urte askotan Euskal Herriko Ikastolen Elkarteko presidente izan den Antonio Camposi, Nafarroako Ikastolen Elkarteko presidentea izan den Aingeru Epalzari, eta ikastolaren sortzaile izaniko bost gurasoei egingo zaie omen. Eta azkenik, omenaldien ostean, lekukoa emango dio ikastolak datorren urtean Irunberrin ospatuko den Nafarroa Oinez 2003ri.
Egun handi honek bilduko duen jendetza dela medio, garraio publikoa erabiltzea gomendatzen dute antolatzaileek. Horrela, Euskal Herriko herri askotan autobus zerbitzu bereziak antolatzeaz gain, Tutera bertatik ere autobus eta tren zerbitzu bereziak antolatu dituzte ikastolen aldeko egun honetarako. Era berean, Nafarroako hiriburutik ere tren zerbitzu bereziak jarriko dituzte Tuterara bertaratzeko.
1995ean Tuteran ospatu zen Nafarroa Oinezeko datuetan oinarriturik, aurten ere 100.000 pertsona inguru espero dituzte. 95eko Nafarroa Oinez bultzada itzela izan zen Argia Ikastola sendotzeko eta LOGSEk zehazten dituen Haur Hezkuntza, Lehen Hezkuntza eta Bigarren Hezkuntza ezarri ahal izateko. Zazpi urte beranduago, zerbitzu hobeak eta anitzagoak eskaini nahian, une hartan jendeak izan zuen elkartasun bera lortzea espero du ikastolak, euren ametsa gauzatu dadin eta euskarak merezi duen oniritzia lor dezan.
Dena den, urtebete daramate prestatzen Nafarroa Oinez 2002. Hamar pertsonez osaturiko batzorde batek lanean jardun du urte osoan zehar egun handi honetako egitaraua prestatzen. Batzorde horretako kide bakoitza, beste azpibatzorde batzuetako ordezkari da. Hala, eginbehar guztiak behar diren moduan bete daitezen, jarduera guztiak finkatzeaz eta segurtatzeaz arduratu da batzordea.
Urriaren 20ko antolakuntzaz gain, beste zenbait ekitaldi ere burutu dituzte dirua lortzeko. Esaterako, uztailaren 19an milaka lagun bildu zituen kontzertua egin zen Tuterako zezen plazan. Bertan izan ziren Nuria Fergo kantaria, Amparanoia taldea eta Alaitz eta Maider. Horretaz gain, Haur Kantari Txapelketa, 200 trikitilari bildu zituen trikitixa jaialdia, bertsolari txapelketako finalerdiak, musika kontzertuak eta bestelako ekitaldiak burutu dira. Orobat, Euskaltzaindiarekin bat, "Juda Al-Hevi" izenburuko liburuaren aurkezpena egingo da urriaren 18an. Ebreoz, euskaraz eta erdaraz argitaraturik, "Juda Al-Hevi" olerkari tuterarrari omenaldia egiten dio, bere olerkiak eta bere bizitzako zenbait pasarte irakurgai dituelarik. Aurkezpen ekitaldian, zenbait bilkura izanen dira.

Argia Ikastolaren azpiegiturak hornitzea izanen da aurtengo Nafarroa Oinezen helburu eta ahalegina. Halaber, egitasmo honetan bilduriko dirua, gimnasioa, jolas lekuak, gelak, komunak eta bestelako egiturak eraikitzeko erabiliko da. Bestalde, euskarak Erribera aldean bizi duen kinka larria dela-eta, euskal hizkuntzarekiko begirunea bizkortzea eta zabaltzea lortu nahi da. Bai Erriberan eta bai Tuteran, euskararen garapena eskasa da bere esparru guztietan. Hau dela eta, jendeak euskararengan sinesten jarrai dezan, inoiz baino laguntza eta bultzada handiagoa behar du euskararen aldeko festak honek. Erronka honi arrakasta handiz erantzuteko asmoz, haur hezkuntzako lehenengo ziklo osoa ezartzea izanen du helburu ikastolak. Izan ere, Nafarroako Erriberako herritarrei euren seme-alabek euskaraz ikasi ahal izateko duten legezko eskubidea bermatzea izan baitu xede beti Argiak.

Ekimenak ahal duen zabalkunde handiena lortu dezan, www.nafarroaoinez.net web gunea ere sortu dute. Bertan, ekimenari buruzko informazio zabalaz gain, Argia Ikastolari buruzko informazioa, argazkiak, Oinezen produktuak erosteko denda, jokoa, agenda eta albisteak eskaintzen dira, besteak beste. Era berean, ikastolaren hezkuntza proiektua sendotzeko dirua lortu asmoz, "Erlojua" izeneko kanpaina jarri zuen martxan web guneak, "Eros ezazu denbora euskaraz Erriberarako" lemapean. Atal honetan, Oinezeko logotipoa duen hondarrezko erlojua erosteko aukera eskaintzen da. Denboraren unitatea eta hondarraren sinbolismoa aitzakiatzat harturik, erosketa solidarioa egitera animatzen du web guneak.


Etengabeko mugimendua eta bilakaera adierazten duen Erriberako eguzki horia eta Bardeetako Castildetierra irudia dira aurtengo Nafarroa Oinezen logotipoa osatzen duten elementuak. "Muga guztien gainetik" lemapean, Argia Ikastolak hamazortzi urte hauetan zehar igaro dituen hamaika zailtasunen gainetik euskarak bizirik dirauela adierazi nahi du Sandra Allo Perezek eginiko logotipoak.
Kantari dagokionez, hitzak Joxemiel Bidator idazle eta ikertzailearenak dira, eta musika Edor Zubeldia eta Javier Perez de Obanos bertako irakasleena. Kantan Karim Kerchit, Itziar Flores eta Paul Mahlerrek abesten dute eta koruak Argia Ikastolako haurrek egin dituzte. "Muga guztien gainetik, euskara" izenburuarekin, Tuterako jaiaren ideiak jasotzen ditu euskara, amazigh eta gaelikoa nahastuz; alabaina, hizkuntza eta kultura aniztasuna dira kantaren lelo nagusiak.


1984ko azaroaren 5ean sortu zen Argia Ikastola Erriberan bizi diren herritarrei euskara hutsezko hezkuntza jasotzeko zilegizko eskubidea eskaintzeko xedearekin. Bost ikaslerekin, guraso talde baten ekimenez sortu zen ikastola. Hala, zazpi ikaslerekin amaitu zen 84/85 ikasturtea. Aitzitik, Griseras auzoko El Ferial kalean hasi zen 85/86 ikasturtea. Bertan paraturiko eraikin txiki batean egon zen ikastola 1990 urtera arte. Instalazioen leku faltak eraginik, azpiegitura hobez osaturiko beste ikastetxe batzuetara eramaten zituzten gurasoek euren seme-alabak. Hala, antzina behitegi bat izaniko Albea izeneko leku batean hasi zen 90/91 ikasturtea. Aipaturiko lokalak 1995 arte iraun zuen zabalik, 100 ikaslerekin gutxi gora behera. Arazo ekonomiko larriak jasan arren, ikastetxe duin bat sortu asmoz 7.800m2-ko lursail bat erosi zuen ikastolak. Halaber, kalitatezko hezkuntza proiektua eskaintzea eta Administrazioak legeztatu ahal izateko arautegia beteko zuen zentroa sortzea izan ziren garai hartako aurreikuspenak.
Arazo ekonomikoei konponbidea eman nahian, Nafarroako Ikastolen Elkarteak Nafarroa Oinez antolakuntza esleitu zuen, eta horri esker egun Fontellasen kokatzen den Argia Ikastola sortu zen.


Gaurdaino, Erriberako hiriburuan euskaraz irakasten duen eskualdeko zentro bakarra da Argia Ikastola. 250 ikasle eta 20 irakaslez osaturik, Erriberako gizarteari euskararekiko errespetua eta estimua helarazten jarraitzen du. Hala ere, Nafarroako Administrazioaren hizkuntza politika batek eremu ez euskaldunean kokatzen du ikastola, hots, alegaltasun egoera batean. Nafarroako Gobernuak Euskararen Legeari buruz egiten duen irakurketan oinarrituta, eremu erdaldunean ikastolarik ezin dela eraiki dio. Beraz, Argia Ikastola ez da legezkoa, baina ezta legez kanpokoa ere. Egoera larria bada ere, euren eskubideak defendatuz negoziatzen jarraitzea da egun ikastolaren asmoa.


1970ean sortu zen Tuteran lehen euskaltegia. 1982an euskara irakasteko lokalik gabe geratu ostean, AEK Arrigarai euskaltegia sortu zen 1983an. Berau da ikastolaz gain, euskara ikasteko zerbitzua eskaintzen duen egoitza bakarra. Azken boladan Erriberako euskarak jasaten duen krisia dela medio, matrikulak beherantz egin dute. Izan ere, orain arte oposaketak prestatzen zituen jendeak euskara ikasteko iniziatiba hartzen bazuen ere, orain oposaketetan euskara jakitea ezinbestekoa ez denez, jendeak euskara ikasteari utzi dio hein handi batean. Zorionez, oraindik bada norberaren kabuz euskara ikasteko izena ematen duenik