HELDUTASUNERA IRITSI DEN URTEKARIA AURKI KALEAN


2002ko urtarrilaren 27an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
ARGIAk 1984. urtean kaleratu zuen bere lehen urtekaria, urte horretako gertaera nagusienak eta euskal kulturarekin zerikusia zuten hainbat helbide jasoz. Harrezkero eta gaur egunera arte ez dio lan hori egiteari utzi eta aldaketa nabarmenak izan badira ere, urtekariari betidanik erantsia izan den «Euskal Kulturaren Agenda»k (gaur egun «Euskal Kulturaren Aurkibidea» izenarekin ezagutzen dena) zintzo jarraitu dio urteroko hitzorduari. Horrela, gaur egun urtekaria urteko gertaeren laburpena izateaz gain, oso liburu kontsultatua da, batik bat euskal kulturaren hainbat helbide, telefono, posta elektroniko eta web-gune jasotzen dituelako. Hori guztia 1984an ARGIAren inguruan mugitzen ziren idazle eta kazetari haiek beren agendatan zituzten helbideak eta erreferentziak guztion eskura jarri zituztelako. Hain zuzen ere, garai hartan kultur jabetzaren zati handi bat kazetarien esku zegoen eta ARGIAren inguruan euskal kulturan eragin nabarmena zuten pertsonak biltzen ziren: Josu Landa, Joseba Alvarez, Joxemi Zumalabe, Iñaki Uria, Ramon Saizarbitoria, Jose Luis Alvarez Enparantza «Txillardegi»... Horrela, haiek zuten hainbat erreferentzia jaso eta elkarte eta erakunde desberdinen datuak lortzeko bilketa lana egin ondoren 25 orri eta 1.000 erreferentzia inguru zituen «Euskal Kulturaren Agenda» osatzea lortu zen. 1984ko urtekari hark orotara 236 orri zituen.

Gure egunetara etorriz, hasiera haiekin alderatuz, jasotako erregistro kopuruaren igoera behintzat nabaria da. Aurki kalean izango den «Euskal Kulturaren Urtekaria 2002»k 17 sail eta 320 orri ditu, horietatik 160 «Euskal Kulturaren Aurkibidea»renak, non 8.400 erreferentzia inguru biltzen diren, 15 sailetan banatuak (Antzerkia, Artea, Bertsolaritza, Dantza, «Erakundeak, Elkarteak», Euskara, Irakaskuntza, Itzulpengintza, «Jaialdiak, Lehiaketak», Komunikabideak, Literatura, Musika, Unibertsitatea, Zerbitzu Publikoak eta Zinema).
Beraz, adin heldutasuna lortu bitartean asko aldatu da urtekariaren egitura eta itxura, kaleratze data bera ere ez da berdina. Hasieran urte amaieran ospatzen zen Argia Egunerako egiten zen eta irailetik abendura arteko kronologia hurrengo urteko urtekarian sartzen zen, 1993tik aurrera Durangoko Azoka zen erreferentzia data eta 1997. urtetik aurrera, urtarriletik abendura arteko gertaera guztiak jasotzea erabaki zenez, urtekaria hurrengo urtean kaleratzen hasi zen. Koloreak ere izan du zeresanik garapen horretan. Hasierako orri zuri beltzak bi koloretakoak bihurtu ziren 1988tik aurrera eta lau koloretakoak «Euskal Kulturaren Urtekaria 1998»an.
«Euskal Kulturaren Aurkibidea»ri eskainitako orrialdeak ere aldaketa horien lekuko izan dira, jasan duen garapena urtekariak oro har bizi izan duenaren parekoa izan baita. Pixkanaka-pixkanaka kolorez hornitzen joan da eta baita publizitatez ere, zehazki «Euskal Kulturaren Urtekaria 1998»an ikusi ahal izan ziren helbideen artean tartekatutako lehen publizitate moduloak.

Aurkibidearen garapen teknologikoa.

Teknologia garatuz joan den heinean, aurkibidea egiteko modua ere aldatu egin da. Hasieran testu jarraian idazten ziren helbide guztiak, testu prozesatzaile batekin. 1995eko urtekarian eremu bukaera bakoitzari marka bereizgarriak jarri zitzaizkion eta helbideak datu base batera pasa ziren. 1997an eta 1998an ARGIAk zituen erregistro guztiak diskete batean kaleratu ziren «Euskal Kulturaren Agenda digitala» izenarekin, MS-DOS sisteman. Bertan helbide guztiak euskaraz, gazteleraz, frantzesez eta ingelesez ageri ziren.
Hurrengo pausoa sarera salto egitea izan zen. Horrela, 1997ko abenduan, Durangoko Azokan, ARGIAren web-gunea aurkeztu zen, gaur egun SAREKO ARGIAn, www.argia.eus helbidean, aurkitu daitekeenaren lehen bertsioa. Bertan «Euskal Kulturaren Aurkibidea» jarri zen on line kontsultagarri. Hurrengo urtean, 1998an, frantsesezko, ingelesezko eta gaztelerazko bertsioa gaineratu zitzaion sarean zegoen aurkibide horri. «Euskal Kulturaren Aurkibidea»k Interneten abantaila ugari aurkitu zituen; esaterako, bilaketak modu errazean egin eta elkarteek bertan datuak eguneratzeko aukera.
Baina abantailak abantaila, euskal kulturaren kontsulta tresna honek urtero mantentze eta eguneratze lan garrantzitsua eskatzen du. ARGIAko lan taldea arduratzen da horretaz. Urtero hainbat elkarteengana zuzendu eta datu eguneratuak eta berriak eskatzen zaizkie, horrela helbide edo erreferentzia kopurua igoz doa pixkanaka-pixkanaka, eta lan hori urtero «Euskal Kulturaren Urtekaria»n islatzen da. Hemezortzigarrena ez da salbuespen bat izan eta aurki frogatzeko moduan izango gara

Argia Eguna
Euskal Herriko herriren bateko kale batean mahai bat, haren inguruan euskaltzale ugari eta mahai gainean ARGIAren produktuak. Produktu horien artean izarra, «Euskal Kulturaren Urtekaria 1984». Denboraren makinan hemezortzi urte atzera egin eta bilaketa hitz bezala «Argia Eguna» idatziko bagenu, horrelako zerbaiten aurrean aurkituko ginateke. Argia Eguna bi urte lehenago sortu zen, 1982ko azaroaren 28an hain zuzen ere, eta 1992. urtera arte iraun zuen. 1984ko Argia Egunak ordea, bazuen bereizgarri bat, urtekariaren estreinaldia hain zuzen ere.

Aldizkaria edo ARGIAren beste produktuak ezagutarazteko eta batik bat harpidetzak gehitzeko jaio zen Argia Eguna, azken finean aldizkariaren presentzia ahalik eta bazter eta txoko gehienetan ezagutarazi eta zabaltzeko. Azaroko edo abenduko egunen bat aukeratzen zen horretarako, Durangoko Azoka baino lehen, eta elkarte euskaltzaleen laguntzarekin, -garai hartan esaterako Euskal Herrian Euskeraz edo Donostiako Arrano Beltza sortu berriak ziren- Euskal Herriko gune desberdinetan zehar hainbat mahai edo postu jartzen zen.
Nafarroako Erriberan, Arabako Errioxan, Bizkaian, Gipuzkoan, Ipar Euskal Herrian... aurki zitezkeen Argia Eguneko mahaiak, guztira 200 edo 300 postu. Egun garrantzitsua izan ohi zen, eta sarritan, hasierako urteetan bereziki, mahaietan eskainitako materiala ia osorik saltzen zen.
Gauzak horrela, urtekariaren hartzaile asko Argia Eguneko postu horietara hurbiltzen ziren erosleak ziren


Azkenak
Ez hil, faborez

HIL FABOREZ FEST
Lekua: Ibaola Harriak, Eskuernaga.
Taldeak: Lukiek, Las Sexpeares, Seggs Tape, GAL, Chuleria Joder!, Aposapo, Bayou la Batre, Borla, Türbot, Malakias MX3

Data: 2025eko ekainaren 14a.

--------------------------------------------------------

[+]


EAEko herritarren %58k mugak gainditzen dituen aire kutsatua arnastu du 2024an

EAEko 1,3 milioi biztanlek Europar Batasunak 2030erako ezarri berri dituen mugak gainditzen dituen aire kutsatua arnastu zuten 2024an, Ekologistak Martxanek eginiko ikerketaren arabera.


2025-06-25 | Hala Bedi
Gasteizko lorezainek grebarako eskubidea aldarrikatu dute hiriko hainbat iturri berdez tindatuz

ESK eta LAB sindikatuek jakinarazi dutenez, lorezainek greba egiteko duten zilegitasuna aldarrikatu nahi izan dute ekintza ikusgarri honen bitartez. PSE eta EAJren gobernu-taldea seinalatu dute erantzule nagusi gisa, "Green Capital markaren atzean hiriaren ikurra zaintzen... [+]


2025-06-25 | Rafael Poch | CTXT
Mendebaldea bere mundu-gerra eskalatzen ari da

Gaza izan zen iragarpena, Ukraina tanteoa, Iran eskalada, baina Errusia eta Txina dira traka eta azken helburua. Europar Batasunak "Israelek bere burua defendatzeko duen eskubidea" baieztatzen jarraitzen du, eta bere lehen potentziaren buruak aitortzen du "Israel lan... [+]


2025-06-25 | Xiberoko Botza
Ikusgarrietako intermitenteek lana mentx düe

Frantziako gobernamentüak ekonomiak egin nahian, leküko kolektibitateer eta eskülder sos pübliko gütigo banatü dü. Horrek ondorioak badütü, ekonomia handiena kültüran egin beita. Intermitenteek nekeziak ezagütze... [+]


Statkraft, Kutxabank eta Azpeitiko Udala

Ia oharkabean pasa da joan zen asteazkenean (2025eko ekainak 18) Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean argitaratu zen iragarkia.

Izenburua: Azpeitiko 5. poligonoko 58. lurzatian aldi baterako estazio meteorologiko bat
interes publikokotzat deklaratzeko eskaera (GHI-049/25-J01)
. Hemen... [+]


EAJren hizkuntza eskakizunetarako proposamena “atzerapausoa” dela salatu dute ELAk eta LABek

Euskara eskakizunak zehazteko derrigortasun indizea ezabatzea eta erabakia erakunde bakoitzaren esku uztea proposatu zuen iragan astean EAJk. LABek salatu du derrigortasun indizea kenduz gero, epaileen "borondate euskarafoboak" ezarriko lukeela hizkuntza eskakizunaren... [+]


Arabako Aldundiak indarkeria matxistaren biktimei arreta murriztu diela salatu du ESK-k

Lanpostuak, emakumeak artatzeko egonaldi ertaineko harrera zerbitzua eta aurrekontua murriztu ditu Aldundiak.


Zenbait lagun zauritu dira Hernaniko San Joan gaueko istiluetan, eta gutxienez pertsona bat atxilotu dute

Xabier Lertxundi alkateak adierazi du istiluak leku eta ordu ezberdinetan gertatu direla, eta haien artean ea loturarik dagoen ikertzen ari dira. Udaltzaingoak laguntza eskatu dio Ertzaintzari 03:30 aldera, eta haiek oldartzean hainbat lagun zauritu dituzte. Segurtasun Sailak... [+]


2025-06-24 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Chen Yun: txoria eta kaiolaren auziak hortxe jarraitzen du

Ekainaren 13an, ezohiko ekitaldi baten lekuko izan zen Pekineko Herriaren Areto Handia: Txinako Alderdi Komunistaren aginte goren osoak (baimenduta leudekeen absentziak salbu; nola jakin horietakoa ote zen He Weidong jeneralarena? Izan ere, ez zen ageri mahai nagusian,... [+]


Bilboko Bira Kulturak eskaintza gutxituko du laguntza publikoen murrizketagatik

Ez dute itxiko, baina orain arte eskaini duten programazioari ezin izango diote eutsi. "Bira txikiago bat" izango dela zabaldu dute sare sozialetan.


Nola debekatu sare sozialak erabiltzea 16 urtez azpikoei? Australiako Gobernuak badu formula

Legez, 16 urte bete arte ezingo dituzte sare sozialak erabili Australian, urte bukaera honetatik aurrera. Baina nola gauzatzen da hori praktikan? Gobernuaren azterketa batek ondorioztatu du teknikoki bideragarria dela, eta aurrekaria jarri du bide bera hartu nahi duten... [+]


Israeli boikota musika jaialdietan ere

El Salto hedabideak argitaratu zuen Espainiako dozenaka musika jaialdiren Superstruct sustatzailea Israelen aldeko funts batek erosi zuela. Geroztik, musika talde eta bakarlari ugari batu dira KKR-ren aurkako boikot kanpainan, eta Israel Palestinan egiten ari den genozidioaren... [+]


NATOtik ukatu egin dute Sánchezek iragarritako gastu militarraren salbuespena

Mark Rutte NATOko Idazkari Orokorrak ukatu egin du “baztertze klausula” onartu zaionik Espainiako Estatuari. Kalkuluen arabera, BPGren %3,5a gastu militarretara bideratu beharko du gobernuak, NATOk eskatzen dituen kompromisoak betetzeko.


Trumpek Israel eta Iran arteko su-etena iragarri du eta ordu gutxira zalantzan dago jada

Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du ustezko akordioaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Ostean, Israelgo Gobernuak adierazi du Trumpen proposamena onartu duela, eta berdina egin du Irango Segurtasun Nazionaleko... [+]


Eguneraketa berriak daude