Brasildik Txilera joan ginen. Handik Estatu Batuetara eta ondoren, atzera Brasilera itzuli ginen. Geroago Ingalaterran ere egon nintzen

1968an Iruñean hasi nintzen kazetaritza ikasten, Opuseko unibertsitatean. 69an bota ninduten. Arrazoi politikoak zirela medio eta unibertsitate mailan izandako istiluen ondorioz, espedientea ireki eta 30 pertsona izan ginen kaleratuak. Ingalaterrara joan nintzen orduan gurasoekin (sekulako errieta jaso nuen) eta gero Madrila, Escuela Oficial de Periodismo delakora, ikasketak bukatzera. 72an praktikak egin nituen "ABC"n Ansonekin

Garai hartan egunkari guztiak antzekoak ziren. Adierazpen askatasunik ez zen eta gai batzuk ukitzea oso delikatua zen. Gibraltarreko edo Saharako gaiak, adibidez, "materia reservada" ziren eta zentsura pasa behar zuten. Nik neure tesina Sahararen inguruan egin nuen eta oso emaitza ona jaso nuen; bederatzi bat jarri zioten nire lanari. Baina ez zidaten argitaratu

68an Nafarroan egon nintzenean entzun nuen lehen aldiz euskaraz hitz egiten. Eta orduan ezagutu nuen egoera. Oso berezia iruditu zitzaidan. Harreman estuagoa 80ko hamarkadan hasi zen, 1984an edo, "Egin"eko Madrilgo korrespontsalia eskaini zidatenean

Garai hartan Kataluniako CCOO zen hura eta kutsu katalanista handia zuen. Tejeroren kolpeari erantzuteko greba orokorraren alde azaldu ginen Katalunian. Baina, Madrilen zeozer moderatuxeagoa nahi zuten eta tira-birak sortu ziren hor. Gauzak aldatzen hasi ziren eta langile berregokipen baten aitzakian langile talde bat kaleratu egin zuten. Ni tartean. "Ezkertiarregiak" ginen. Orduan Madrila itzuli nintzen.Asko aldatu da CCOO hasieratik hona. Lehen sindikalismo sozio-politikoa ere egiten zuten. Orain zerbitzu sindikalismoa egiten dute. Errazegi sinatzen dituzte konbenioak patronalarekin

Alcalako atentatuaren ondoren. Ni HBko kideekin afaltzen ari nintzen. Josu Muguruza lagun eta lankidea nuen. Oso gogorra izan zen. Madrilgo egoera ez zen batere samurra eta "Egin"etik hona etortzeko proposamena egin zidaten 1990ean. Bizkaian egon nintzen urtebetez eta ondoren Gipuzkoara etorri nintzen. Hemen zuzendari orde izan nintzen, baita mundu eta ekonomia saileko erredaktore buru ere

1998an eszedentzia eskatu nuen LABera etortzeko. "Iraultzen" aldizkariari bultzada berri bat eman nahi genion. "Egin"en kolaborazioak egiten jarraitu nuen eta pare bat urteren buruan itzultzea zen nire asmoa. Baina orduantxe itxi zuten

Oso egun gogorra izan zen. Gaua negar batean pasa nuen. Etorkizuna moztuta ikusi nuen. Bat-batean lanik gabe geratzen zara eta zure lankide guztiak ere horrela ikusten dituzu. Eta gero, noski, sekulako dimentsio politikoa zuen. Azkenean "Egin" ixtera ausartu ziren. Eta nola erreakzionatu behar genuen? Nire ustez, ondo erreakzionatu genuen. Egun berean "Euskadi Información" kaleratu zen eta gero "Gara" etorri zen. Ni ez ninduten atxilotu, prozesatu bai, ordea

Auskalo. Une honetan nik behintzat astero joan behar dut epaitegira. Noiz epaituko gaituzten zain gaude. Garzon epailea sumarioa gizentzen ari da etengabe. Hasieran hamaika prozesatu ginen. Orain hogeita hamabost gara. Garzonek bere ustez ETA-KASek eraikia duen estatu paralelo guztia epaitu nahi du. Hori, ETA eta KASen estatu paraleloarena, bere sumarioan jasota dago. Saiatzen ari da epaiketan "estatu" horren harreman internazionalak, komunikazio aparatua eta finantzak sartzen. Gero aparatu politikoaren bila joango da eta aparatu sindikalaren bila ere bai, agian. Estatu horren isla bildu eta hori guztia epaituko duen super-epailea izan nahi du. Baina Mayor Orejaren eskuetan dagoen jostailu bat da. "Egin"en itxieran Mayor Orejaren agindua bete zuen. Erabaki politikoa izan zen argi eta garbi

Hori ez dugu batere garbi. Prozesuak kutsu politiko handia duenez epaia erabaki politikoa izango da. Nik dakidala, talde armatuarekin kolaboratzea leporatzen digute. Epaiketa noiz izango den ez badakigu, nola jakin zer gertatuko zaigun? Gure bizitzan eragin handia du horrek, zeozer garrantzizkoa baitugu hor zintzilik. Baina, nire aukera politiko eta profesionala oso garbi izan ditut beti eta hortik etor daitezkeen ondorioak asumituta ditut.
Baina hor gaude, ez bakarrik "Egin" kasuko 35ak, baita kale borrokaren inguruan prozesatutako 300 gazte baino gehiago. Espainiako erakunde judizialak ez dira soilik mugimendu abertzale guztia zapaltzen saiatzen ari, segurtasun eza sortzen ari dira. Eta hori gerra zikinaren beste aurpegi bat da

Komunikabideek sekulako eragina dute iritzi publikoan eta su-eten garaian ere ez zuten Euskal Herria beste ikuspegi batetik begiratzeko ahaleginik egin. Eta bertako jendeak zail dauka informazio zuzena lortzea. Hala ere, ahalegin bat egin beharko lukete, informazioa lortzeko bide alternatiboak egon badaudelako. Baina une honetan Euskal Herriarekiko jarrera oso negatiboa da; egun guztia koktelak jaurtitzen pasatzen dugun terroristak gara eta euskara inposatu egiten dugu. Hori da madrildar arrunt batek telebista aurrean jasotzen duena eta zaila izango da horri buelta ematea. Kazetariek erantzukizun handia dute hor eta autokritikoak izaten hasi beharko lukete. Lehengo batean "El Pais"en editorial bat irakurri nuen. Bartzelonan skin head batzuek neska bat eraso eta paraplejiko utzi zuteneko berria zabaldu zen, baina ez zen horrelakorik gertatu. Editorial horrek kazetariak kritikatzen zituen eta berriak kontrastatu behar zirela zioen. Ea editorial hori euren buruei aplikatzen dieten Euskal Herriaz ari direnean ere.
Hor daude Madrilgo Foroa, Margarita Robles... eta lanean ari dira. Baina, oso zaila daukate eta haiek ere medioen erasoa jasan behar dute

Berriki kaleratutako inkesta baten emaitzen arabera, 16 urteko gazteak 25 urtekoak baino kontserbadoreagoak dira. Nola liteke hori? Desideologizazio prozesuan dago Espainia. Baina ez soilik PPren eraginez. PSOEren garaian hasi zen prozesua. Azken finean "movida madrileña" delakoa zer izan zen? Bakoitzak bere burua zaintzea eta itxurakeria. Solidaritate kontzeptua ezerezean geratu zen. Industri birmoldaketaren garaian langile borroka egon zen. Baina hori ere isildu egin zuten, UGT eta CCOO sindikatuen jarrera epelarengatik neurri batean. Gaur egun solidarioa izan zaitezke, baina Mozanbikerekin soilik, Gobernuz Kanpoko Erakunde baten bitartez eta distantzia mantenduz. Vallecaseko ijituekin ezin duzu solidarioa izan. Horrela, nola izango zara, bada, solidarioa euskal preso "terrorista" horiekin?
Ezkerrak bere diskurtsoa galdu du. Eta ez Espainian soilik, Europa osoan baizik. Denek hainbeste ahalegin egin dituzte zentroan egoteko... Azkenean edozein gobernu sozial demokratak egiten duen politika ez dago Aznarrek egiten duen politikatik bereizterik (Jospin-en gobernua salbu).
PSOEk iparra galdu du. Eta IUk neurri handi batean ere bai. Saiatzen dira ezkerreko diskurtsoa mantentzen, baina asko kostatzen ari zaie. Gehiegi jo dute instituzioetara eta kalea galdu dute. Ez dituzte gizarte espazioak lantzen eta orduan jendea ez da alderdi politiko batean sartzen. Gehienez GKE batera hurbilduko dira. Honek zer pentsatua eman beharko lieke alderdiei

Euskal Herria zurrunbilo batean dago orain. Alderdi guztiak bidegurutzean daude. Ildo nagusiak garbi dauzka ezker abertzaleak, baina horrek ez du esan nahi maila guztietan, indar sozial eta politiko guztietan, ematen ari den eztabaidak ukitzen ez duenik. Batzuk azeleradorea gehiegi zapaldu dute eta besteek frenoari sakatu diote. Eta horrela Lizarra-Garaziko motoreak aleka hartu du. Motorea konpondu egin behar da eta horretarako bidea hitz egiten jarraitzea da. Ezker abertzaleak konfiantza eman behar die EAJ eta EAri eta hauek konfiantza eman behar diote ezker abertzaleari. Azkar zebiltzanek apur bat frenoari eman beharko diote eta frenoa sakatuta zeukatenek, berriz, azeleradoreari.
14 hilabete gutxi da horrelako prozesu batentzat. Denbora gehiago beharrezkoa da. Baina, nire iritziz, kontuan hartu behar da 1997 edo 1998ko egoeratik gaurkora alde handia dagoela, tartean indar abertzaleak elkarrekin lanean jardun dutelako, Euskal Herrian lehenago inoiz gertatu ez dena. Horrek itzulezinezko puntu batera eraman gaitu. Marra jakin bat gainditu dugu eta dagoeneko ez dago atzera egiterik: nahi duguna lortu edo erabateko porrotera joango gara

Lizarra-Garazik akats bat izan du: ez du bere mezua gizarteratzen asmatu. Lizarra txikiak sortu behar ziren. EAJk leku batzuetan Lizarra txiki hauek bultzatu ditu, baina beste batzuetan ez. Bestalde, komunikazio kanalak sortu behar ziren Lizarra-Garaziko inguru hurbiletik kanpo daudenek ere Lizarra-Garazik inor baztertzen ez duela ikus zezaten. Erakutsi behar da abertzaletasunetik egiten diren proposamenekin guztiak hobeto biziko garela, abertzale ez izanagatik ere langabezi saria jasoko dutela eta anbulatoriora joateko ez dela abertzale karneta beharrezkoa izango. Gizarteratzean huts egin du Lizarra-Garazik eta hori bertako alderdi zein indar sindikalen erantzukizuna da. Baita gertu dauden komunikabideena ere.
Egia da, ilusioa moteldu edo galdu dela, baina indar ezberdinak behar den giroa sortzeko gai badira, ilusio hori berreskuratu daiteke

ELArekiko harremanak ez daude unerik onenean, baina mantendu egingo direla uste dut. Gauza mordoa dugu elkarrekin egiteko: maiatzaren lehenean deialdi bateratua egingo da, 35 orduen eskakizuna... Agian berriro egokituko zaie prozesuari tiraka aurrean egotea. Egia da zabaldurik dagoen giroak eragina duela sindikatuetan, baina oso esanguratsua da Jose Elorrieta iragan asteburuko LABeko kongresuan egon izana.
Beti ere kontuan hartu behar da ez garela sindikatu bakarra. Bi sindikatu gara bide beretik goazenak, Euskal Herrian gehiengo garbia dugunak, baina enpresa batzuetan elkarri konpetentzia ere egiten diogunak. Baina hori ez da txarra. Bakoitzak bere estrategia du eta lojikoa da tarteka txokeak izatea

Baina ez pentsa hainbeste irakurtzen direnik. Oihartzun handia dute baina irakurle gutxi. "El Correo" eta "El Diario Vasco" dira salduenak. Baina egia da hauek ere aurrekoen ildo ideologiko beretik jotzen dutela. Hor sekulako desoreka dago: gehiengoak alderdi nazionalistei ematen die botoa, baina gero bere ideologiarekin bat ez datozen egunkariak irakurtzen ditu. Honek medio abertzaleetan gabiltzanak hausnarketara eraman behar gaitu; gure komunikabideen kalitatea hobetu beharko dugu, konpetitiboak izan behar dugu. Horretarako, esparru sindikalean euskal espazio sozio-ekonomikoa planteatzen den bezala, euskal komunikazio espazioa ere sortu beharko genuke komunikabide publiko zein pribatuekin. Nola? Ez dakit.
Oso zaila da gaur egun "El Correo"rekin lehiatuko den egunkaria lortzea. Hala ere, saiatu beharko genuke bakoitzak bere medioa hobetzen edo, zergatik ez, euskal informazio ajentzia aurrera ateratzen. Medioen arteko kolaborazioa ere landu beharko litzateke. Hor dira "El Correo" eta "El Diario Vasco". Zergatik ez dugu saiatu behar "Euskaldunon Egunkaria", "Deia" eta "Gara"rekin horrelako zeozer egiten? Asko landu beharko litzateke, une honetan ideologia eta alderdi bati oso lotuta daudelako.Ez ditugu ahaztu behar herri aldizkariak eta herri telebistak. Eragin handia izan dezakete jendearengandik oso hurbil daudelako. Hemen ere elkarlana bultzatu beharko litzateke

Ni neu Urnietako zinegotzi bezala eta beste batzuekin batera, Udalbiltzako komunikazio, kultura eta kirol lan-taldean nago eta ikusten dut komunikazio esparruan lan handia egin beharra dagoela. Rafa Diezek esaten duen bezala, "denbora abertzaleon aurka dago". Ikusi besterik ez dago joan den udan PSOEk eta PPk nola prestatu zuten euren estrategia konstituzionalismoaren inguruan-eta. Lehenago bakoitza bere aldetik zebilen eta orain mezu berbera zabaltzen ari dira: Ibarretxek hauteskundeak aurreratu egin behar dituela, euskararen aurkako erasoak... Sekulako ofensiba dugu gainean eta ez da egun batetik bestera sortu.
Ondo landutakoa izan da. Eta abertzaleok hor galdu egin dugu, ez baitugu erantzuna ondo landu. Ez bagara berehala esnatzen eta lanean hasten gure mezua zabaltzeko aukera galduko dugu. Eurek medio gehienen kontrola dute eta euren mezu gero eta atzerakoi, frankista eta espainolistagoa zabaltzeko erraztasun guztiak dituzte. Irabazteko aukera handia, beraz

Udalbiltza garrantzitsua da. Egia da nahiko moteldua dagoela eta kanpotik, maila orokorrean, krisia ikusten dela. Baina ezkutuko lana egiten ari da. Eta gai baldin bagara zerbait piztu edo martxan jartzeko, prozesuarentzat oso lagungarri izan daiteke