Askok ez du jakingo, behar bada, nor den San Joan Bosko. Irakaskuntza Ertainetako zaindari edo patroia duzue bera. Maila honetako ikastetxeek, eskola egutegian ezarrita daukaten egun ez-lektibo gisara azaltzen zaigu eta, berez, klaseak ematea ez den bestelako aktibitate desberdinak egiteko gomendioa egiten da horrelakoetan.
Ez dago esan beharrik, ikasleak prest egoten dira beti aktibitate desberdinak garatzen parte hartzeko eta proposamen ugari izaten da zentzu honetan:

Goizean goiz hasi eta salda beroarekin txistorra prestatu dute.

Sukaldaritza lehiaketa ondoren: patata tortila, albondigak, piper beteak edo auskalo zer.

Herri kirolak, bola eta toka, areto futbola, txingak, sokatira eta bestelako kirolez jantzitako bi ordu.

Altxorraren bila, bideo jolasak, antzerkia, ...

Dantza libreko lehiaketa.

Irakasle eta ikasleen arteko futbol partidua. Beti elkarren kontra izaten dena eta kurtsoan zehar ematen den aginte desoreka orekatzeko baliatzen duena zenbaitek. Aurten ere hala izan da.

ez dago hobeto betetzerik, eta amaitzeko, harremanak ederki lotzen dituen bazkaria. Ehunka ikasle eta irakasle denak elkarrekin bazkaritan, elkarrekin nahastuta txotxean eta elkarrekin eztabaidan disfrutatzen. Hiru edo lau ordu bikain. Betiko, ni hemen eta zuek hor, banatzailea, desberdinzalea, hauslea ahaztu eta behingoz sintonian. Anekdota ugari: halako azterketan txuleta erabilitakoa edo harrapatutakoa, urliari jarri dioten ezizena eta sandiari egindako pintada mahai ertzean edo berendiari autoan egindako axioa. Irakaskuntzako jangai astunak erraz liseritzeko osagarriak eskura ditzakezu trapitxeo honetan.
Ez da ordea dena honela amaitzerik. Arratsaldeko bostetan eskolako areto nagusian bertso txapelketa. Partaide denak eskolakoak eta bakoitza bere jarraitzaile sutsuen babesean eta beroan goxo. Bakoitzak bere irakasle eta tutorea fansik builosoena. Lehia da oholtzan eta baita aulkietan ere, baina erabakia entzutearekin batera amaitu da sosegua eta iskanbila hasi. Txistu eta txalo hartu dute epaia. Ez da bertsorik bukatu ia egunsentira arte. Ondorengo egunetan ere izango du oihartzunik ekitaldiak.
Beste ekitaldi bat ere bada ordea: antzerkia! Eskolako ikasle eta irakasleek parte hartzen dute. Hara, ikusten tailerreko irakaslea suhiltzaile jantzita? eta atezaina pirata bihurturik? Begira 5. mailako delegatua zuzendariaren arropekin... A zer nolako algarak. Ez dira antzezle on-onak baina bai adarjoleak.
Orain zer da berriz? Irakasleak kantuan. Abesbatza osatu dute. Ez dute ederki kantatzen baina hauek, honela, txoroarena egiten ikusteagatik ere merezi zuen, lastima ez dut tomaterik ekarri amaitzean botatzeko!
Ez dakit zein taldek joko duen kontzertuan. Beno ez da bakarra, eskola desberdinetako ikasleak omen dira hiru taldetan ariko direnak...

da, orain dela berrogei urte inguru San Joan Bosko egunaz egin zuten zinta batean, aurkezpen sarrera gisara, azaltzen dena.
Aurten, 2000. urtea, lau katu izan gara. Irakasleok nahiago dugu erosketak egitera joan eta jai egun bat gehiago izan, kobratutakoa gainera! Zertarako busti ezertan? Barruak ez digu eskatzen ikasleekin nahastuta ibiltzea, adin desberdintasuna ote duela berrogei urte ez eta oraingook duguna? Gainera ikasleak moxkortu egiten omen dira eta, inork ikusita ere! Ikasle-irakasle harremanak aberasteko balio duelakoa berriz, nork dio? Pedagogiako liburuetan jartzen al du? Urte garai honetan eskiatzeko pistetan egoten den elurtza eta ostirala jai edukita mukizu hauek agoantatzen aritu egun guztian? Alde ederra ostegunetik hanka egitea.
Loturak ez dira beti hautsi beharrekoak, zaindu eta estutu ere egin behar dira. Nik ez dakit Frantzian sei mila eraso horiek zergatik eman diren baina orain zazpi mila polizia eta laguntzaile eskoletan jarrita ez da egoera konponduko. Isildu bai isilduko da, baina hurbil zeudenak urrundu ahala eta hori ez da sanoa.
Egoera horretan, nork garatu behar ditu orain gehiago landu behar omen dituzten giza baloreak? Orain ohartu al dira Frantzian gabezia horretaz?
Eta gu oraindik ere ez!