FERROL 1957: LETURIAREN EGUNKARI EZKUTUA
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Galizian alferez izateko sei hilabeterako doa orain, eta ez du nahi denbora hutsalki joan dakion.
Kuarteleko ordu galduetan, Knut Hamsun-en «Pan» nobela euskaratzeko asmoa darama, halaxe jakinarazi dio Koldo Mitxelenari partitu baino egun batzuk arinago:
–
Ez, ez –
Inolaz ere ez! Zeure buruz asmatu behar duzu zuk nobela bat; eta horixe bai izkiriatu. Ez ezazu, beraz, Hamsun itzul
Galizian, azkenaldiko irakurketek jarri dute behar duen bidean alferez gaztea. Existentzialismoaren teoriko nagusiak ditu gogoan, Sartre, Jaspers, Kierkegaard... Albert Camus-en «La Peste»-k bezalaxe, nobela sinbolikoa behar du izan bereak, eta hala hasi da Ferrolen Txillardegiren unibertsoa osatzen.
Joxebak, Mirenek, Miriamek, Mikelek, Andonik mundu sinesgarri bat behar dute, eta erreferente errealak itzal sinboliko handiko toki izenekin nahastuta asmatu du.
Unibertsaltasuna eta natura buruz buru, horra Txillardegiren gizonaren apustua. Paris, Cannes, Bolueta, Altzurain, Itzaspi, Zugastieta... eta Zerubide! han non absoluturako bidean Naturaren irudi bera den. Ingeniariak behar du zalantza errainu bat zientzia hutsaren aurrean.
«
Bakarrik nago Zerubiden. Baina ez nitzaz urrikaldu, naita etorri naiz –eta bakarrik egotera
Egunak aurrera egin ahala, eguneroko itxura hartzen hasi da izkribua, Txillardegi soldaduaren gogoetak bere anaia Leturiarenak dira, eta Lizardik bezala, bere pertsonaiak urtarotan utzi baditu ere, harenak ez bezala, galdurik dabiltza hauek eguneroko bizitzan, zalantza dute fede bakar. Hau da eta ez besterik askatasuna gai duen nobelak eskatzen dion ordaina.
Galiziako desterrutik eleberria besapean duela itzuli orduko argitaratu dio Euskaltzaindiak «Leturiaren egunkari ezkutua» Jose Luis Alvarez Enparantza
Txillardegi
Adiskideek nobela goibela atera zaiola diotse. Berak «
garaikoa
Esan diotenean jabetu da zer egin duen. Leturiaren lehen pertsonako jardunak eta giro urbano bat aukeratu izanak mugarri berri bat jarri diote nobelagintzari. Galdutako urteak presaka berreskuratu nahi dituen euskal modernitatea zorretan da Ferrolgo ordu galduetan izaniko gogoeta unibertsal haiekin. Orain arte ez da inor Champs Elysées-etan paseatu, ez da orduko 140 kilometro dabilen trenean ibili, Hegoaldeko inork ez du frantsesez hain poliki egin
- Julian Tellaetxe pintorea, Liman.
- Pierre Lhande idazle lapurtarra.
- Obdulio Lopez de Uralde artista arabarra.
- Jazinto Olabe pintorea.
- Joan Bautista Gesalaga Zaldubi bertsolaria.
- Prantzeska Belaustegi Tabira idazlea.
- Higinio Basterra eskultore bilbotarra
Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.
Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak.
Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]
Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]