BASO NATURALAK ETA ARTIFIZIALAK
- buruz asko hitz egiten da. Balantzan jartzen dira basotik ateratako egur kopuruaeta basoak dituen gainerako egitekoak. Oreka lortzea ustiapen ekonomikoa eta basoaren bestelako aberastasuna elkarbizitzen hastea litzateke.
Esate baterako, baso natural eta baso landaketa bereizten hasi aurretik komeni da landaretza potentzialaren kontzeptua azaltzea. Eskualde jakin bateko landaretza potentzialetaz ari garenean, zera adierazi nahi izaten da, eskualde edo zonalde horretan, dagozkion baldintza edafologiko, klimatiko, topografiko eta abar luze baten ondorioz eta gizakion eraginik gabe, edukiko genukeen landaretza mota. Euskal Herrian, oso toki gutxitan egiten dute bat, landaretza potentzialak eta benetan une honetan dagoen landaretza motek, alabaina, garrantzitsua izaten da, potentzialki zein landaretza mota egongo litzatekeen jakitea, ondoren, eraldaketa maila zehazteko.
Eraldaketa hau ez da izaten soilik espezie mailan, hau da, gune jakin bati espezie jakin batzuek dagozkiela eta orain beste batzuk ditugula, ez, eraldaketa beste maila batzuetan gerta daiteke. Adibidez, askotan gertatzen da, gune batean landaretza potentziala pagadia izatea eta egun, gune horretan pagadia mantentzea. Baina, pagoa, pagoa izateagatik ez da pinua baino naturalagoa eta beraz, pagadi hori oso uniformea baldin bada, zuhaitz guztiak adin beretsukoak baldin badira eta oro har egitura homogeneo eta artifiziala aurkezten badu, ezin esango dugu, pagadi natural eta eder baten aurrean aurkitzen garenik.
Kontuan izan behar dugu, baso bat ez dela soilik, zuhaitz multzo edo pilaketa bat, baizik eta funtzionamendu eta egitura jakin bat duen ekosistema bat. Beraz, ekosistema horretan, basoko espezie ugari edo ikusgarrienez gain, beste motatako landaretza egongo da, eta hortaz gain mota guztietako animalia, onddo, bakterio eta bizidunak izango ditugu, beraien artean dituzten elkarrekintza eta elkarbizitza guztiekin.
Baso landaketa batek nekez bete ditzake, aurretik aipaturiko baldintza guztiak, baina kontuan izan behar dugu, jarduera ekonomiko baten aurrean gaudela eta beste lehentasun batzuk dituela. Edozein modutan ezin da ahaztu baso izaera hori, eta beraz baso batek betetzen dituen beste funtzio horiei ere garrantzia eman beharko litzaieke.
Hori dela eta asko hitz egiten da azkenaldian "baso jasangarria"z. Kontzeptu hau, duela gutxi azaldu da bazter guztietara eta egia esan definitzeko nahiko erraza da, nahiz eta gero praktikara eramatea beste kontu bat izan. Baso bat jasangarria izan dadin, beharrezkoa da planifikazio zehatz baten baitan izatea eta ondorioz, oso zorrotz neurturik egongo litzateke baso horretatik atera behar den egur kopurua. Ez lirateke soilik interes ekonomikoak gailenduko, baizik eta basoen funtzio aniztasuna babestuko lukete, era jasangarrian
Bide honetatik egin du apustu Jesus Lopez biologoak, landareen munduan trebatu da bera eta erronka bat du soinean, ahalik eta jende gehienari, gure etxe inguruan, gure herrian dauden zuhaitz eta zuhaiskak zeintzuk diren erakutsi eta berauek bereizten erakustea: «
Ez da lan makala zuhaitz eta zuhaiska espezie desberdinak bereizten erakustea, baina oso modu sinple eta ikusgarrian, herbario ibiltari bat dut prestatua
Hiru urtez aritu naiz laginak bildu eta prestatzen, 50 bat espezie desberdinen, hosto, lore, fruitu, eta enbor zatiak jarri ditut ikusgai, horretaz gain, espezie bakoitzari buruzko bitxikeria deigarriren bat ere sartu dut
Jendeak oso harrera ona egin dio erakusketari, izan ere Jesusen ustez oraindik, oro har, ez ditugu bereizten espezie desberdinak, eta noski, helburua ez da denok botanikari prestuak bihurtzea, baina oinarrizko espezieak bereiztu beharko genituzke: denek ez dute balio bera, batzuk bestek baino garrantzi handiagoa dute, eta abar
Biztanleria kopurua hazi zen heinean, urritu ziren basoak, izan ere, elikagai gehiago behar ziren biztanle eta abereentzako, eta ondorioz nekazaritzak lurrak ebatsi zizkion basoari. Beranduago, burdinola eta untzigintzaren eragina pairatu zuten basoek. Kontu jakina da, XV. eta XVIII. mendeen artean Espainia eta beste herrialdeen artean izandako gerra gehienetan parte hartu zuten "Armada Real"eko itsasuntzi gehienak Euskal Herriko untziolatan egin zituztela. Kontu hauei neurria behar den moduan hartzeko aipatu dezagun, esate baterako, "Armada Invencible" izenez hain ezaguna den armadako itsasuntziak eraikitzeko, miloi bat metro kubiko egur erabili omen zela, gutxi gora behera, gaur egun urte baten buruan Euskal Herrian produzitzen den egur kopuruaren erdia. Eta haiek beste garai batzuk ziren
Euskara eskakizunak zehazteko derrigortasun indizea ezabatzea eta erabakia erakunde bakoitzaren esku uztea proposatu zuen iragan astean EAJk. LABek salatu du derrigortasun indizea kenduz gero, epaileen "borondate euskarafoboak" ezarriko lukeela hizkuntza eskakizunaren... [+]
.jpeg)
Lanpostuak, emakumeak artatzeko egonaldi ertaineko harrera zerbitzua eta aurrekontua murriztu ditu Aldundiak.
Xabier Lertxundi alkateak adierazi du istiluak leku eta ordu ezberdinetan gertatu direla, eta haien artean ea loturarik dagoen ikertzen ari dira. Udaltzaingoak laguntza eskatu dio Ertzaintzari 03:30 aldera, eta haiek oldartzean hainbat lagun zauritu dituzte. Segurtasun Sailak... [+]
Ekainaren 13an, ezohiko ekitaldi baten lekuko izan zen Pekineko Herriaren Areto Handia: Txinako Alderdi Komunistaren aginte goren osoak (baimenduta leudekeen absentziak salbu; nola jakin horietakoa ote zen He Weidong jeneralarena? Izan ere, ez zen ageri mahai nagusian,... [+]
Ez dute itxiko, baina orain arte eskaini duten programazioari ezin izango diote eutsi. "Bira txikiago bat" izango dela zabaldu dute sare sozialetan.
Legez, 16 urte bete arte ezingo dituzte sare sozialak erabili Australian, urte bukaera honetatik aurrera. Baina nola gauzatzen da hori praktikan? Gobernuaren azterketa batek ondorioztatu du teknikoki bideragarria dela, eta aurrekaria jarri du bide bera hartu nahi duten... [+]
El Salto hedabideak argitaratu zuen Espainiako dozenaka musika jaialdiren Superstruct sustatzailea Israelen aldeko funts batek erosi zuela. Geroztik, musika talde eta bakarlari ugari batu dira KKR-ren aurkako boikot kanpainan, eta Israel Palestinan egiten ari den genozidioaren... [+]
Mark Rutte NATOko Idazkari Orokorrak ukatu egin du “baztertze klausula” onartu zaionik Espainiako Estatuari. Kalkuluen arabera, BPGren %3,5a gastu militarretara bideratu beharko du gobernuak, NATOk eskatzen dituen kompromisoak betetzeko.
Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du ustezko akordioaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Ostean, Israelgo Gobernuak adierazi du Trumpen proposamena onartu duela, eta berdina egin du Irango Segurtasun Nazionaleko... [+]
Fermin Muguruza afixan nagusi, Olaia Inziarte, Naxker, Xiberoots, Errobi, Kaskezur, Zetkin, Tapia eta Leturia eta beste hainbat musikari igoko dira oholtzara ekainaren 27, 28 eta 29an. Horrez gain, antolatu diren hitzaldietan, hala nola lurraren defentsaz, diskurtso eta... [+]
2024ko irailean, herritar batek salatu zuen Erandioko udaltzain batek arreta euskaraz ukatu eta jokabide hori behin baino gehiagotan errepikatu zela, baita telefonoz kexatu zenean ere. Salaketak erakusten duenez, hasiera batean, arreta eta dokumentazioa gaztelaniaz bakarrik eman... [+]
Gaztetxearen aldeko manifestazio jendetsu bat egin zuten larunbatean Durangon, espazioaren irekieraren berri eman eta lau egunera. "Lehenengo gaua ere ez genuela bertan pasatuko esan ziguten, eta oraindik gaztetxean tinko jarraitzen dugu", aldarrikatu... [+]
Errektoretzaren erantzun ezan, ehun bat irakaslek berriz eskainiko diete ikasleei ahozko froga euskaraz pasatzeko aukera. Guraso elkarteek ere bat egin dute ekimenarekin, errektoretzaren inplikazioa eskatuz.
Donostiarra, defenda ezazu zurea leloarekin pankarta bat jarri dute, Jesusen Bihotza duen Espainiako bandera batekin batera.