«Baserritarrak azpiegitura enpresarialak behar ditu»


1993ko abuztuaren 01ean
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Mikel Arriaga, Behiki Kooperatibako gerenteari elkarrizketa
«Baserritarrak azpiegitura enpresarialak behar ditu»
Mikel Arriaga, Behiki Kooperatibaren gerentea
Behiki kooperatiba duela bost urte sortutako enpresa dugu. Euskal Herriko Nekazari Elkartearen laguntzarekin hasieran, gaur egun bizitza propioa du eta baserritarrak ditu bazkide. Zornotzako enpresa honek baserrian ekoiztutako behiki eta txahalkiaren komerzializazio sareak zabaltzeaz arduratzen da. Mikel Arriagarekin izan gara sektore honek dituen lehiakide eta merkatuaren egoerari buruz solasean.
ARGIA. Une honetan, euskal okela saltzeko dagoen zailtasun handienetako bat atzerriko inportazioak dira. Behikik nola egiten dio aurre konpetentzia honi?
MIKEL ARRIAGA. Atzerriko inportazioak bi eratara ulertzen ditugu. Alde batetik Estatu espainarretik etortzen den okela, batez ere Kataluniatik eta, bestetik, Europatik datorkiguna. Hauen eta Euskal Herriko ustiapen sistemak oso desberdinak dira. Baserriaren inguruan naturalki eta modu ez hain intentsiboan produzitzen den okela dugu eta, aldiz, Kataluniakoak produkzio handiak dira, intentsiboak, hormona adulterazioz egindakoan eta abar. Europatik datorrena normalean soberakin-produktua da eta oso prezio merkeetan saltzen da merkatuan. Beraz, prezio aldetik konpetentzia ez-zilegi batekin topo egiten dugu, kalitatearen aldetik, baserriaren inguruko produktuak naturalak eta, beraz, kalitate handikoak direlako. Krisi garai hauetan kontsumitzaileak kalitateari baino prezioari erreparatzen dio eta, honen ondorioz, estatu mailan okela eskasia dagoen bitartean, bertako jendea hemengo okela saldu ezinik dabil. Euskal Herrian une honetan dagoen okelaren % 60 kanpotik datorrena da, eta gainontzeko % 40, hemen produzitzen dena, saltzeko arazoak ditugu.
A. Bestetik, okelaren adulterazioak mesfidantza handia sortu du kontsumitzaileengan. Nola sinestarazi zuen okela besteena baino kalitate hobeagokoa dela?
M.A. Jendeak badaki zer eta non erosten duen. Gaur egun okelaren identifikazioa non erosten denaren araberakoa da, hau da, kontsumitzaileak badaki non saltzen den kalitatezko okela. Guretzat bi baldintza daude okela merkaturatzeko unean: naturala eta kalitaztezkoa izatea.
Bestetik, label-aren borroka oraindik ez da bukatu.
Label-a izan daiteke bertako okela ezagutzeko modu oso egokia. Gu bezalako enpresa txiki batentzat oso zaila baita kontsumitzailea kontzientziaraztea, hau da, enpresa handiek badute indar hori, kontsumitzaileari zer erosi eta non erosi behar duen bideratzeko. Guretzat ez da erreza hori egitea, ez bada Eusko Jaurlaritzaren dirulaguntzaren bidez.
Label-a lortzen badugu, eta honek esan nahi du produktua kalitatezkoa izango dela eta baldintza batzuk betetzen dituela, orduan desberdinduko dira gure produktuak eta besteenak. Horretarako lan handia egin beharko da baserritarrarekin.
A. Gaur egungo egoera, duela 10 urte baino txarragoa da? Zeintzuk dira dituzuen aurrikuspenak?
M.A. Egoera ez da batere ona inorentzat, baina okelaren munduan duela 10 urte baino okerrago gaude. Duela hamar urte ez zen horrenbeste okela sartzen kapotik eta, jendeak erostera baserrira gehiago jotzen zuen. Egun, kalitatezko produktuak saltzeaz gain, baserritarrak bere tokia aurkitu behar du merkatuan. Hemengo alternatiba espezializazioa da. Ezin dugu horrelako okelarik ekoiztu, hori beste batzuek egiten dutelako askoz ere merkeago. Kontsumitzailearen konfiantza berreskuratu behar dugu, eta horretarako naturaltasuna eta kalitatea eskaini behar dugu.
A. Baserritarrek Behiki bezalako kooperatibak behar dituzte euren produktuak merkaturatzeko? Zeintzuk dira kontsumitzailearengana heltzeko bideak?
M.A. Merkatuak esango du zeintzuk diren sareak, merkatua dinamikoa delako. Gauzak ondo definituko balira, ez dut uste arazorik egon beharko litzatekeenik gure produktua enpresa handi zein txikien bitartez saltzeko; hau da, definitu zein den kalitatezko okela zein ez. Merkatu sistema honetan beharrezkoa da zerbitzua eskaintzea. Baserritarrak orain arte ez ditu bere jeneroa saltzeko hainbeste arazo izan, baina gaur egun merkatutik baztertuta sentitzen da, ez du gaia menperatzen eta horretarako azpiegitura enpresarial eta profesionalak behar ditu.
Myriam Gartzia
22-23

GaiezEkonomiaLehen sektoAbeltzantza
GaiezEkonomiaKooperatibaKooperatiba
PertsonaiazARRIAGA1
EgileezGARTZIA3Ekonomia

Azkenak
Espainiako Gobernua Kanarietan dauden 827 asilo eskatzaile lekualdatzen hasi da

Auzitegi Gorenak martxoan ebatzitakoari jarraiki, astelehenean irletatik penintsulako adin txikikoentzako zentroetara lekualdatuko dituzte zortzi asilo eskatzaile. Gobernuak adierazi du adin txikikoen babes sarean integratzeaz arduratuko den etorkinen %90 maliar jatorrikoak... [+]


Getariako Salbatore jaietan emakume baten aurkako “eraso larri” bat salatu, eta egitaraua bertan behera utzi dute

Getariako txosnagunean eta Aian egin dute elkarretaratze isila. Jai batzordeak txosnak itxi zituen.


Gizon bat atxilotu dute Erriberagoitian beste bat hiltzea leporatuta

Gizona Bilorian (Araba) hil dute, ustezko hiltzailea atxilotu dute Añanan (Araba).  


Al Jazeerako bost kazetari hil ditu Israelek

Hildako kazetarietako bat Anas al-Sharif da, palestinarren genozidioa zerrendatik kontatzen dutenen artean ezagunenetako bat. Al Jazeera hedabideak adierazi du Israel errudun dela Gazako sarraskia barnetik azaleratzen duten kazetariak nahita hiltzeagatik, eta horrela sarraskia... [+]


Zarrakazteluko sutea kontrolatzeko lanetan jarraitzen dute suhiltzaileek

Larunbat gauean hasi zen sutea Zarrakaztelu eta Figerol lotzen dituen errepideko pinudi batean. Herritarrentzat arriskurik ez dago momentuz, gobernuak adierazi duenez. Gizakiek eragindako sutea dela jakinarazi du gobernuak.


Emakumeak gizonenak ziren lekuak hartzen

Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]


2025-08-11 | ARGIA
Editoriala
Hartu edo utzi

Okindegiko ilaran, bi emakume. Itxuraz erdi-ezagunak, hitz egiteko duten moduagatik. Pareko egunkaria hartzeko keinua egin du bietan zaharrena dirudienak, eta zera esan dio besteari: “Dauden albisteekin, agian gaur nahiago izango dut animalien dokumental bat ipini”... [+]


“Gaza militarki okupatzeko plana berehala gelditu behar du Netanyahuk”, esan du nazioarteak

Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.


Pazienteek 25 egun itxaron behar dituzte, batez beste, Osasun Mentaleko Zentruetan arta jasotzeko

25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude. 


Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Oñatiko egoitza batera mugituko dituzte Donostian kale egoeran bizi ziren migratzaile maliarrak

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Gaza Hiria okupatzeko plana onartu du Israelgo Segurtasun Kontseiluak

Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Eguneraketa berriak daude