«Baserritarrak azpiegitura enpresarialak behar ditu»

1993ko abuztuaren 01an

Mikel Arriaga, Behiki Kooperatibako gerenteari elkarrizketa
«Baserritarrak azpiegitura enpresarialak behar ditu»
Mikel Arriaga, Behiki Kooperatibaren gerentea
Behiki kooperatiba duela bost urte sortutako enpresa dugu. Euskal Herriko Nekazari Elkartearen laguntzarekin hasieran, gaur egun bizitza propioa du eta baserritarrak ditu bazkide. Zornotzako enpresa honek baserrian ekoiztutako behiki eta txahalkiaren komerzializazio sareak zabaltzeaz arduratzen da. Mikel Arriagarekin izan gara sektore honek dituen lehiakide eta merkatuaren egoerari buruz solasean.
ARGIA. Une honetan, euskal okela saltzeko dagoen zailtasun handienetako bat atzerriko inportazioak dira. Behikik nola egiten dio aurre konpetentzia honi?
MIKEL ARRIAGA. Atzerriko inportazioak bi eratara ulertzen ditugu. Alde batetik Estatu espainarretik etortzen den okela, batez ere Kataluniatik eta, bestetik, Europatik datorkiguna. Hauen eta Euskal Herriko ustiapen sistemak oso desberdinak dira. Baserriaren inguruan naturalki eta modu ez hain intentsiboan produzitzen den okela dugu eta, aldiz, Kataluniakoak produkzio handiak dira, intentsiboak, hormona adulterazioz egindakoan eta abar. Europatik datorrena normalean soberakin-produktua da eta oso prezio merkeetan saltzen da merkatuan. Beraz, prezio aldetik konpetentzia ez-zilegi batekin topo egiten dugu, kalitatearen aldetik, baserriaren inguruko produktuak naturalak eta, beraz, kalitate handikoak direlako. Krisi garai hauetan kontsumitzaileak kalitateari baino prezioari erreparatzen dio eta, honen ondorioz, estatu mailan okela eskasia dagoen bitartean, bertako jendea hemengo okela saldu ezinik dabil. Euskal Herrian une honetan dagoen okelaren % 60 kanpotik datorrena da, eta gainontzeko % 40, hemen produzitzen dena, saltzeko arazoak ditugu.
A. Bestetik, okelaren adulterazioak mesfidantza handia sortu du kontsumitzaileengan. Nola sinestarazi zuen okela besteena baino kalitate hobeagokoa dela?
M.A. Jendeak badaki zer eta non erosten duen. Gaur egun okelaren identifikazioa non erosten denaren araberakoa da, hau da, kontsumitzaileak badaki non saltzen den kalitatezko okela. Guretzat bi baldintza daude okela merkaturatzeko unean: naturala eta kalitaztezkoa izatea.
Bestetik, label-aren borroka oraindik ez da bukatu.
Label-a izan daiteke bertako okela ezagutzeko modu oso egokia. Gu bezalako enpresa txiki batentzat oso zaila baita kontsumitzailea kontzientziaraztea, hau da, enpresa handiek badute indar hori, kontsumitzaileari zer erosi eta non erosi behar duen bideratzeko. Guretzat ez da erreza hori egitea, ez bada Eusko Jaurlaritzaren dirulaguntzaren bidez.
Label-a lortzen badugu, eta honek esan nahi du produktua kalitatezkoa izango dela eta baldintza batzuk betetzen dituela, orduan desberdinduko dira gure produktuak eta besteenak. Horretarako lan handia egin beharko da baserritarrarekin.
A. Gaur egungo egoera, duela 10 urte baino txarragoa da? Zeintzuk dira dituzuen aurrikuspenak?
M.A. Egoera ez da batere ona inorentzat, baina okelaren munduan duela 10 urte baino okerrago gaude. Duela hamar urte ez zen horrenbeste okela sartzen kapotik eta, jendeak erostera baserrira gehiago jotzen zuen. Egun, kalitatezko produktuak saltzeaz gain, baserritarrak bere tokia aurkitu behar du merkatuan. Hemengo alternatiba espezializazioa da. Ezin dugu horrelako okelarik ekoiztu, hori beste batzuek egiten dutelako askoz ere merkeago. Kontsumitzailearen konfiantza berreskuratu behar dugu, eta horretarako naturaltasuna eta kalitatea eskaini behar dugu.
A. Baserritarrek Behiki bezalako kooperatibak behar dituzte euren produktuak merkaturatzeko? Zeintzuk dira kontsumitzailearengana heltzeko bideak?
M.A. Merkatuak esango du zeintzuk diren sareak, merkatua dinamikoa delako. Gauzak ondo definituko balira, ez dut uste arazorik egon beharko litzatekeenik gure produktua enpresa handi zein txikien bitartez saltzeko; hau da, definitu zein den kalitatezko okela zein ez. Merkatu sistema honetan beharrezkoa da zerbitzua eskaintzea. Baserritarrak orain arte ez ditu bere jeneroa saltzeko hainbeste arazo izan, baina gaur egun merkatutik baztertuta sentitzen da, ez du gaia menperatzen eta horretarako azpiegitura enpresarial eta profesionalak behar ditu.
Myriam Gartzia
22-23

GaiezEkonomiaLehen sektoAbeltzantza
GaiezEkonomiaKooperatibaKooperatiba
PertsonaiazARRIAGA1
EgileezGARTZIA3Ekonomia

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Efemeridea: Joxepa Antoni Aranberri ‘Xenpelar’ bertsolariak neskazaharrren defentsan bertso sorta argitaratu zuen

ARGIA

Israel ahulduta eta Iran boterea hartuta

Asier Blas Mendoza

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude