"Emakumea Askeago Da Gizonak Parte Gehiago Hartzen Badu"
Sao Paulon aurkitu dugu Carmen Junqueira.antropologoa. Emakume inditarrari buruzko ikerketak egiten ditu Brasilgo oihanetan geratzen diren indioen artean. Emakume inditarrak ikertzeaz gain gizarte aurreratuetan bizi diren emakumeekiko konparaketak ere egiten ditu ekarrizketa honetan. Ohitura eta bizimodu ezberdinen alderaketan antzeman daitezkeen berdintasunak, edota bereiztasunak, beti izaten dira bitxigarri.
Orokorki esan dezakegu emakume inditarrak askatasun gehiago duela zenbait gauzatarako guk baino (sexualitatea dela e.a.), baina mugak ere baditu eta batzuk gureak bezalakoak. Haiek ere denbora luzea haurrak zaintzen igarotzen dute, nahiz eta gizonezkoak gure gizartean baino gehiago arduratzen diren, eta orokorki inditar gizartean ere gizona askeagoa da emakumea baino. Honekin ez dut esan nahi familiarik eduki behar ez denik, baizik eta bide berriak urratu behar direla izan ere emakumea askeago izan da gizonak parte gehiago hartzen badu.
Behar bada, hau izan daiteke eskuratu dezakegun lehenengo balorea: gizon-emakumeon ardurak orekatzea.
Inditar elkartean ez da horrela gertatzen, han hurbiltasun eta elkartasun handia bizitzen da. Gure artean ez, nork bere ugartean bizi nahi du eta Estatua arduratu dadila gainerako guztiaz. Nik bizimodua beste modu batera ikusten dut, elkarte txikietan banatuta, nekazal girokoak bezala industriakoak, harreman aberatsagoak biziz gure gizartean baino. Sendi nuklearra, berriz, ugarte horren adierazgarria da.
«Cinta Larga»koen elkartean soina iturri zoriontsu bat da eta ikuspegi horren arabera antolatzen dute bizimodua. Lan egitea ahalegin neketsua da, beraz, behar beharrezkoa bakarrik egin behar da. Lanak ez du ohore ezaugarri hori.
Emakumearen hunkipen multzo horretan, bada, lehenengo gauza, gozamena dastatzea da sufrimendua ezabatzen saiatuz. Badakite "chicha" (edaria) egiten orduak igaroko dituztela, baina nola ondoren jaiaren ospakizuna datorren, zoriontsu biziko dute eginkizun hori.
«Cinta Larga»ko bati nola bizi nahiko lukeen galdetuko bagenio bere erantzuna hauxe izango litzateke: "sakonki, nahiz eta labur izan". Bizitza ez da luzeraren arabera neurtzen, ezaugarri baikorren arabera baino. Gure gizartean, berriz, 100 urte arte luzatu nahi izaten dugu bizia
Emakume inditarra giro horretan asko ahalegintzen da zoriontsu izaten, badu ama izatearen hunkipen sakon hori, ez bakarrik bere seme-alabentzako haur guztientzako baizik.
Polita izateari, apaintasunari ere garrantzi handia ematen diote.
Emakumea da baita ere kulturaren igorle sutsua, sustraien iraunle, gizonak ez dira honetan hainbeste saiatzen, gizarte kapitalista ezagutzeko gogoak galtzen ditu, gizonak urrundu egiten dira eta bada ere zahartzaroan itzuli.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]
Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]
Desokupacyl desokupazio taldeak bideo bat argitaratu zuen atzo sare sozialetan, Luis Nuñez Mané burua eta beste hiru kide Donostian zeudela esanez. Bideoa, Kontxan grabatuta dago, eta “okupatutako” etxeak erostera bultzatzen du bertan Manék:... [+]
Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]
Nazioarteko Sindikatuen Konfederazioak (ITUC) urtero argitaratzen duen txostenak langileen eta sindikatuen egoera globala gero eta okerragoa dela adierazi du.
Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Birritan saiatu da PSOE legea aurrera ateratzen. "Berriro ekingo diogu, beharra bertute bihurtu behar dela uste baitut. Benetan, unea dela uste dut", adierazi du Ana Redondo Berdintasun ministroak.
Iñaki Egaña historialak Impunes (Txalaparta, 2025) liburuan dio frankismoak talde parapolizialetara jo zuela errepresioa "itxurak mantenduta" ezartzen jarraitzeko, eta beren kideen "inpunitatea" azpimarratu du. Duela 50 urte sortua, bederatzi... [+]
Argentinarra da, baina sustraiek errotzen dute. Euskararekin maiteminduta dago, 25 urterekin ikasten hasi zenetik. Arbasoetako batzuk Euskal Herrikoak zituen, Soraluzekoak eta Azagrakoak, eta bizpahiru urterekin hasi zen Arrecifeseko Euskal Etxera joaten; arbasoa sortzaileetako... [+]
María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]
Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]