Jose Mari Gorordo, Bilboko alkategaiari elkarrizketa
Jose Maria Gorordo: "EITBren Autonomia Ondo Loturik Dago PSOEkiko Paktuetan"
EITBren lehendakariaren izena komunikabideetan izan dugu egunotan. EITB utzi eta Bilboko alkategai aurkeztuko omen du PNV alderdiak. JoseMaria Gorordo, 39 urte, Artiach Gailetak entrepresetan hasita lanean, lanpostu asiotatik pasatua da: DEIAren hasieretan jestore, Bizkaiko Meriatal Kamarako Idazkari, Plentziako zinegotzi eta EITB zuzendari nagusia. Orain Bilboko alkate berria izan daiteke, EAJek bere kandidatura ofizialki aurkeztuz gero. Baina alkatetzaz baino, EITBz mintzatu zaigu, "alkatetzarena ez delako segurna, eta gainera nik horretaz ezertxo ere ez dakidalako".
GALDERA: EITB uztear daukazula, zer da atzera begiratzean ikusten duzuna?
ERANTZUNA: Nik uste dut EITB luzerako proiektua dela, eta Autonomia Estatutotik, gauzarik garrantzitsuenetarikoa dela, Ertzantza eta Kontzertu Ekonomikoekin batera. Baina inportantea da gure hizkuntza nazionalaren aldetik, batez ere. EITB hogei edo hogeitamar urtetako proiektua da, eta orain arte hasi baino ez dugu egin. Lehen harriak jarri.
GALDERA: Kontutan harturik epe luzerako proiektua dela, ez al dira gauzak arinegi egin hainbat arlotan? Hau da, ez al da gehiegi bultzatu epe laburrerako proiektua, epe luzekoa baztertuz?
ERANTZUNA: Izan daiteke, baina ez dut uste. Luzerako bada ere, gauzak egin behar ziren momentuan. Traiektoria horretan sartu behar ginen. Esaterako, orduak. Espainiako telebista bertan dugu, bere konpetentziaz, eta espainolez dagoenaren aurrean, zerbait jarri behar dugu. Kontextu horretan hizkuntza berreuskalduntzearen programak jarri behar. Guk gure armekin, ahalegin guztiak egin behar ditugu. Baina ahaztu gabe proiektu hau epe luzerakoa dela. Kontua da guzti hori koordinatzea, besteek egiten dutena presente edukita, eta faktore politiko eta sozialak ere bai.
GALDERA: Batzutan ematen duen inpresioa zera da, zerbait demostratu beharrean aurkitzen dela, eta horretarako audientzia indizeak eta programazio gehitzeak oso sarri aurkezten dituela.
ERANTZUNA: Nik uste dut hori ere ona dela. Momentuan hemengo jendeak informatibo on bat eduki behar du, eta telefilme onak... prestigioa duen telebista egin behar dugu, eta egunero egiten da. Egunkari bat epe luzerakoa da, baina epe horretan ere momentuan hartu behar du kontutan besteek zer egiten duten. Gure oinarri soziala handitu behar dugu, momentuan ere bai. Nire ustez ez da kontraesana. Guk argi daukagu gerorako ere badela, baina horretarako iparra jarri eta horrantz abiatu. Kontextu desberdinak egonik ere. Bide horretan hoberena egin behar da. Eta hori ez da besteen aurka egitea.
GALDERA: Ematen du konpetentzia Espainiako telebista dela. Hori da eredu bakarra? ETB horri begira dago, beste eredurik kontutan hartu gabe?
ERANTZUNA: Momentu honetan nik Espainiako eta Europako telebistei begiratzen diet. Esate baterako, Frantzian dauden kanal batzu oso politak dira. Eta Suedian esaterako, Frantzia haurrentzako programak oso politak eta autoktonoak dira. Ez dira estandarrak, gureak bezalakoak orain arte. Eta Espainiako telebistak ere bere inpaktua dauka egunero hemen. Denei begiratu behar diegu. Baina nola egin hori? Orain egiten ari garena, ondo dago nire ustez, baina ez da onena. Hori ere BBC argi dago. BBCko programa batzu baditugu eta Espainiakoak baino hobeak dira.
GALDERA: Haurrentzako programak aipatu dituzu, eta hori da ETBri leporatzen zaiona haurrak eta kirola.
ERANTZUNA: Telebista bat telebista da, eta hor dena dago inbentatuta. Telebista on bat zera izan behar da, informatibo onak, filme onak, programa entretenigarriak eta bestelakoak ere. Guk baditugu programa onak, «Arkupe» esaterako, beste kultural batzu, «Munduan zehar»... Baina azpimarratu nahi dut programamundu osoan, telebista guztietan, ehuneko berrogeita hamarra berdina dela, produkto bera, bai hemen bai Frantzian eta toki guztietan ere. Erdi hori gutxi gora behera denok daukagu. Ez dago horrenbeste desberdintasunik. Gure ustez ETB ez da Espainiako telebista bezalakoa. Euskadi mailakoa, esaterako, ugari ematen dugu.
GALDERA: Bertakoagoa egiteko arazorik ikusten duzu?
ERANTZUNA: Guk badugu ahultasun bat. Espainia estatu handia da, eta gu oso txikerrak. Bai kultur edo kirol edo filme arloan ere, oso gutxi daukagu. Filme gutxi. Ihauteriak esate baterako. Guk Lanz eta Tolosa dauzkagu, baina Espainiak gehiago dauka, eta batez ere Cadiz eta Tenerifekoak, oso onak direnak. Nola egin konpetentzia horri? Nik uste dut alde batetik Lanz eta Tolosakoa eman behar ditugula, eta hori kendu gabe, Rio de Janeirora jo behar dugu. Hau da, lokaletik kanpora jo. Ez estatura, baizik eta mundura. Gure ahultasun horretatik, gogortasunera jo behar dugu, gauza unibertsalak emateko. Futbola da beste adibide bat. Beti Athletia futbola eta Errealarekin), azkenik oso gauza pobrea geratuko da. Baina guk ezin dugu Valladolik edo Cadiz-eko futbola eman. Horretarako daukagu Ingalaterra edo Alemaniako futbola. Orduan, gure telebistak Euskal Herritik kanpoko herrietara jotzeko beharra dauka. Espainiako telebistak ez du behar hori, bertan nahikoa daukalako. Gainera, gure jendeak ondo ikusten du kanpora joate hori.
GALDERA: Lehen aipatu duzu munduko te lebista guztietan % 50a propioa dela eta bestei; erdia kanpokoa. Eredu hori onargarria dela uste duzu zuk?
ERANTZUNA: Nire ustez zenbat eta propioagoa, hobe, baina dena bertakoa ezinezkoa da. Eta gainera oso ona ez dela uste dut. Kanpokoa ikustea ere ondo dago, zein ohitura edo programa mota duten ikusteko. Ona da barne kanpoko hori hemen sartzea. Baina hirurogei propioa edukiz gero, beharbada hobea litzateke.
Kanpotik har dezakeguna, Espaniatik har daiteke, edo mundu osotik, eta bigarren bide hau hobea da. Esaterako BBCko programak, edo beste tokietakoak.
GALDERA: Telebistak leku guztietatik jaso ditu kritikak, baina kritikok ez dira beti kanpokoen aldetik etorri. Etxean ere, eta EAJren barruan, kritikak altxatu dira ETBren kontra. Zer esan nahi du horrek, EAJren barruan kontzeptu diferenteak daudela ETBrekiko?
ERANTZUNA: Nik uste dut bakoitzak bere aukera daukala momentuan, gauzak honela edo hala egiteko. Norberak bere eritzia dauka, eta hori ondo dago, baina ni ez naiz sartuko borroka horretan. Momentuon daukagun audientzia ehuneko 45ekoa da, hamalau urtetatik gorako biztanlegoan, eta ehuneko 65koa umeengan. Datuak hor daude. Ni EITBra etorri nintzenean, ehuneko 8,9ko audien- audienttzia zegoen adinduen artean. Eta lehen 6 ordutako programazioa zegoen, eta orain 12 ordutakoa ematen ari gara. Beraz, orain jende gehiagok ikusten du euskal telebista, eta horrek esan nahi du jendeari gero eta gehiago gustatzen zaiola. Horiek dira datuak. Besteak eritziak dira.
Eta zein telebista mota nahi den? Bakoitzak dauka bere telebista mota utopikoa, baina telebista informatiboa izan behar da, entretenigarria, eta berreuskalduntzeko tresna inportantea, hau da, ekintzen osagarria.
GALDERA: ETBri leporatu zaion beste gauza bat zera da, filme berberak sei eta zazpi aldiz ematea.
ERANTZUNA: Beste telebista batzutan filmeak bost, sei eta zazpi aldiz ematen dira beti, eta guk normalki, bi aldiz eta batzutan hiru, ematen ditugu. Eta nik uste dut osa onde dagoela hori. Lehenago txarragoa zen. Esaterako, lehen, ganeko hamarretan ematen genuen filme bat, eta ardu horretan gure audientzia ehuneko 3koa izaten zen. Horrek esan nahi du ehuneko 97 potentzialak ez zuela filme hori ikusten. Eta hurrengo egunean beste ordu batetan, ikus zezaketen. Eta hori positiboa du. Beraz, ordua aldatzen dugu. Lehen egunean gauaz, hurrengoan arratsaldean, eta beharbada beste batetan, goizean ere bai. Horrela jendeak filme hori ikusteko hiru aukera dauka.
GALDERA: Momentuon zu zara zuzendari nagusi eta bakarra, baina legearen arauera, hiru zuzendari izan behar amen ziren, EITBkoa, ETBkoa eta Irratikoa. Nola dakusazu kontu hau?
ERANTZUNA: Hori ez da horrela. Guk momentu honetan ETBko zuzendaria dugu, eta gero irratian hiru zuzendari. Hori erakundearen antolaketaren arazoa du. Ez da arazo politikoa. Ni hona etorri nintzenean, Irratirako zuzendari nagusia zegoen. Eta gero zuzendari bat Euskadi Irratirako, beste bat Radio Euskadirako eta hirugarrena Radio Vitorian. Nik momentu hartan ikusi nuen hiru egotea osa ona zela, eta orain ere bai. Antolaketarako hobe zen hiru egotea, lehen mailako estatusaz, nirekin hitz egingo zutenak. Kontseiluan esan nuen hau, eta onartu egin zen. Beste alternatiba zen hiru horietarik bat, edo beste bat, irratirako ekartzea, eta zuzendari jarri Baina funtzionamendurako hau hobea dela uste dut.
GALDERA: Berriki agertu da ETB2rako zuzendari berria dagoela. Figura hori legalki existitzen du? Eta, ez da osa arraroa kanale bakoitzeko zuzendari bana egotea?
ERANTZUNA: Zuzendari hori funtziotan dago. Nik Kontseiluari proposatu, eta berak erabaki beharko du. Orain arte ETB2 experimentala izan du, eta presupuesto propiorik ez dauka, baina edukiko du. Momentu horretan nola antolatu erabaki behar dugu.. PSOEk oraindik ez du onartu, eta legalki existituko da, aurrekontuak aprobatu eta gero.
GALDERA: Dena den, kanale bakoitza hizkuntza diferentetan egonik, zuzendaritza bikoitza egotea ez da hizkuntza minorizatua duenaren aurka bueltatuko?
ERANTZUNA: Alde batetik kate bat euskaraz izango da osorik, eta bestea ez da osorik ETB2 gaztelaniaz izango. Nire proposamena Kontseiluan, alderdi bezala, zera izango da, bigarren katean haur programak eta kirolak euskaraz egitea. Beraz, euskaraz kate bat terdi edukiko dugu. Eta horretaz arduratzeko, pertsona bat. Baina oraindik ez dakigu oso ondo nola geratuko den antolatuta. Beharbada, ETB zuzendari orokorra ipini beharko da, zuk diozun moduan.
GALDERA: Orain arte lasaitasunez ibili zarete, baina orain EITB bi burutako Jaurlaritza dauka gainean. Nola ikusten duzu oraingo egoera?
ERANTZUNA: Nik uste paktua oso ona dela. EITBren problema izan zen nortasun problema, propioa zen ala hirugarren katea. Orain arte PSOEk ez du onartu, eta paktu horretan oso argi dago EITBk titularitate propioa duela. Gurea da, eta burujabetasun arazoa konponduta dago. Idatziz behintzat argi dago. EITB da Euskal Herriaren irrati eta telebista, eta guk ehuneko ehuna daukagu. Ez katalandarrek bezala. Heurena hirugarren katea da. Espainiako estatuak dauka propietatea eta heurak dira jestioa bakarrik daukatenak. Gurean oso garbi dago gurea dela. Etorkizuna paktua baikor ikusten dut. Gero dator nola egin, nola aldatu edukia... hori beste gauza da, eta hortik etorriko dira eguneroko problemak, eta borrokak. Baina EITB alderdi abertzale baten menpean dago, eta guk ikusiko dugu zenbat kate eduki beharko duen, bi, hiru edo lau.
GALDERA: Beraz, oso positibotzat jotzen duzu PSOErekin egindako paktua, telebistari dagokionez?
ERANTZUNA: Kriterio bezala oso ondo dago, orain praktikan ikusteko dago. Gainera ezin ahaztu telebista pribatuak etorriko direla, eta konpetentzia egingo digutela. Horregatik da oso inportantea guk ETB2n haurren programak euskaraz ematea. Haurrak gurekin ditugu, % 65eko audientziaz. Eta gero kirolak. Erraza izango litzateke kirolak erdaraz jartzea, baina euskaraz jarriz gero, beste muraila izango da pribatuen aurrean.
GALDERA: Gaia aldatuz, Bilboko alkatetzarako aurkeztua izango zarela entzun da. Zer dago horretaz?
ERANTZUNA: Horretaz ezer seguru ez dago. Nik partiduarekin hitz egin dut, eta gauzak ez ditugu argi, ez bakarrik alkategai izateko, baizik eta kandidatua izateko ere. Nire ustez udaletxeak erakundeetatik garrantzitsuenak dira. Herriarengandik hurbilen dau denak. Plentzian lau urtez egon nintzen zinegotzi, eta orduan ikusi nuen ondo.
GALDERA: Plentzia eta Bilbo ez dira gauza bera, ezta?
ERANTZUNA: Herri bat, herri bat da. Eta Bilbon diru gehiago dago, eta lan egiteko ere jende gehiago.
GALDERA: Gustora hartuko zenuke Bilboko alkatetza?
ERANTZUNA: Gustora ez dakit, baina desafio bezala bai. Hori gustatzen zait.
Laura MINTEGI
27-31
GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakUdalak
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEAJ
GaiezKomunikabidTelebistaETBuzendariak
GaiezKomunikabidElkarteakEITB
PertsonaiazGORORDO1
EgileezMINTEGI1Komunikabid