Urtaranek ez ditu aldatuko alkate frankisten kaleen izenak
Horren ordez, argibide-plakak jartzea proposatu du, frankismoari lotuta egon daitezkeen zenbait kaletan. Ostiraleko udalbatzan Memoria historikoa berreskuratzeko txostena aurkeztuko dute talde politiko guztiek, PPk izan ezik.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Gasteizko udalak ez ditu frankismoari lotutako kaleen izenak aldatuko. Hala adierazi du Gorka Urtaran alkateak sare sozialen bitartez: "Ez dut uste Gasteizko kaleen izenak aldatu behar direnik. Alkate bezala, ez ditut hiriko kaleen izenak aldatuko. Are gutxiago Jose Lejarreta bezalako pertsonei aitortza egiten dien kaleen izenak; nahiz eta Francoren garaiko alkatea izan, pertsona ona izan zen eta gauza asko egin zituen hiriaren eta gasteiztarren alde". Horrez ordez, izen horiek testuinguruan jarri nahi ditu alkateak, "zenbait kaletan argibide-plakak jarriz, omendutako pertsona hori nor izan zen azalduz". Horrela, izena aldatu beharrean, izendapenaren jatorria azalduko luke udalak.
Memoria Historikoa berreskuratzeko txostenak dio frankismoari lotutako kaleen izenak aldatu edo testuinguruan jarri behar direla. Txosten hau datorren ostiraleko udalbatzan aurkeztuko dute udal talde politiko guztiek, PPk izan ezik. Besteak beste, Ballester Apezpikua, Bueno Monreal, Pedro Orbea, Jose Lejarreta, Vicente Abreu margolaria eta Luis Maria Uriarte kaleak aipatzen dira dokumentuan.
EH Bildu udal taldea harrituta agertu da alkatearen adierazpenekin. "Alderdi politiko guztiek, PPk izan ezik, adostu dugun txostenean argi azaltzen da Gasteizko sei kaleren izenak aldatu edo testuinguruan jartzeko borondatea. Hau da, planteamentu ireki bat egiten da kontsentsua lortzeko bidean, orain alkateak bere adierazpenekin apurtu egin duena, PPren planteamenduetara mugituz", adierazi du EH Bilduko zinegotzi Ane Aristik. Izan ere, aipatu txostenak kaleen izenak aldatzeko edo testuinguruan jartzeko ateak zabalik uzten baditu ere, "txosten hau landu duten zenbait talde politikok eta erakundek kale hauen izenak kendu nahi ditugu", zehaztu du Aristik.
Memoria historikoa berreskuratzeko plana
2014ko ekainean hasita, Gasteizen frankismoaren biktimen Memoria historikoa berreskuratzeko plan zehatz bat landu dute Gasteizko udaleko talde politikoek eta zenbait erakundek. Datorren ostiraleko udalbatzan lantalde honek adostutako ekintzak aurkeztuko dira, eta hiru dira jorratu dituzten ildoak. Batetik, memoriaren tokiak seinaleztatu nahi dituzte, besteak beste, Bake kalean 1975era arte kokatuta zegoen kartzela zaharra edo Santa Isabel hilerriko horma. Horrekin batera, sinbologia frankistan esku hartu nahi dute; hiriko leku ezberdinetan ikus daitezkeen frankismo garaiko aztarnak seinaleztatu eta testuinguruan jarri. Adibidez, katedral berriko sarreran ikus daitezkeenak edo Olarizu mendiaren tontorreko gurutzea. Azkenik, ohorezko kargu eta kale izendegi frankistan esku hartzea proposatzen du lantaldeak. Tartean, aipatutako hiriko sei kale horiek aurkitzen dira. Gainera, dokumentuan, egileek eskatu dute hiriaren urrezko domina kentzeko Jose Maria Diaz Mendibil, Francisco Peralta eta Luis Ibarra Landeteri.
Albiste hau Arabako Aleak argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]
Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.
50 urte bete dira Polizia frankistak Mikel Gardoki Azpiroz ETApm-ko kidea tirokatuta hil zuenetik. Egiari Zor fundazioko kideek eta Gardokiren kide Juan Miguel Goiburu Mendizabal 'Goiherri'-k hartu dute parte ekitaldian.
1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.