Urkatuaren Etxe atzetik badator... Superilargia

  • Superilargiaren gaua da gaurkoa. Lurreko satelite naturala, borobil-borobil, ohi baino handiago ageri da zeruan. 


2018ko otsailaren 01an - 09:24

Gorka Larrinaga abadiñarrak atera du Alfred Hitchcock-en film batekoa dirudien argazkia: Durangon, Urkatuaren Etxea lez ezagutzen den etxearen atzetik superilargia, handi-handi. Txelu Angoitia argazkilariarena izan da kokapenaren ideia.

Bi faktore eman behar dira superilargia eman dadin: Ilargi betea egon behar da eta lurrari ematen dion itzuliko perigeoaz bat egin behar du. Perigeo esaten zaio lurretik gertuen dagoen uneari. Izan ere, ilargia ez dago beti lurratik distantzia berdinera. Batzutan urrunago eta besteetan gertuago dago. Orbita eliptikoa duelako ematen da hori; hau da, ilargiak lurrari ematen dion itzulia ez da zirkunferentzia bat, ez da borobila. Eszentrikotasun baxuko elipse bat da.  

Gaur azken 152 urteetan ezagutu ez den beste gertakizun bat ere emango da eta ilargia du protagonista. Hiru fenomeno batera emango dira. Lehenengoa, superilargia. Bigarrena, ilargi urdina. Ilargi urdina ematen da superilargi bi hilabete berean gertatzen direnean. Horixe da 2018ko urtarrileko kasua. Hirugarren fenomenoa da ilargiaren eklipsea bat ere eman dela eta munduko hainbat txokotatik ikusi ahal izan dute.

Albiste hau Anbotok argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.

 

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Natura
Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


Prozesionaria jalea

Esaera asko sortu ditu hegazti honek. Ikusteko zaila den arren, denok ezagutzen dugu. Nola? Kantuagatik. Bere izena kantu egiteko erak eman diola pentsa dezakegu. Urtero kantatzen du udaberrian eta uda partera aldiz, isildu egiten da. Esaerak dioenez, “maiatzean kuku, San... [+]


"Eskolan ortu xume bat lantzeak testuingurua ematen digu planetan ditugun arazoez aritzeko"

Gasteizko Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeetako baratzeak ikertu ditu Iratz Pou EHUko ikasleak. Zenbat eskolek dute ortua? Nolako erabilera ematen diote, zein helburu eta asmorekin? Probetxu pedagogiko eta didaktikoa ateratzen al diote baratzeari? Pourekin eta Igone Palacios... [+]


2024-04-12 | Hiruka .eus
Itsasoaren gainazalaren tenperatura-igoerak makroalgetan izan duen eragina aztertu dute

Azken lau hamarkadetan itsasoaren gainazalaren tenperatura-igoerak makroalgen komunitateetan izan duen eragina aztertu du EHUko ikerketa-talde batek. Bizkaiko kostaldeko eremu batean sakonera-puntu desberdinak ikertu dituzte eta ikusi dute egituratzaileak diren afinitate hotzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude