Urduñako espetxe frankistako biktima gehiago deshobiratzeko lanak abiatu dituzte berriro
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.
Urduñako hilerrian daude berriro Aranzadi Zientzia Elkarteko kideak, 2014an abiatutako indusketa lanei segida emateko. Azken urteetako lanetan 71 gorpu berreskuratu dituzte, eta hamar biktima identifikatzea lortu dute DNA laginei esker.
Astelehenean abiatutako kanpaina Aranzadi Zientzia Elkarteak egindako hirugarrena da, eta aurretik lokalizatuta zituzten gorpuak deshobiratzea dute helburu. Hain zuzen ere, 2022an eraitsi gabeko horma-hobien azpian geratutako gorpuak dira datozen egunetan berreskuratuz joango direnak. Udalak horma-hobiak erretiratu ditu berriki eta, horri esker, Aranzadiko kideek aukera izan dute gorpuen bila hasteko.
"Kanpaina honen helburu nagusia da biktima horien gorpuzkiak aurkitu, berreskuratu eta identifikatzea, haien memoria duintzea eta familiei erantzunak ematea", aldarrikatu du Urduñako Udalak prentsa ohar baten bidez.
Hezurrak identifikatzea
Urduñako hilerrian lurperatutakoak 1939 eta 1941 urteen artean Urduñako espetxe frankistan hildako presoen gorpuak dira. Gogora Institutuak eta Aranzadi Zientzia Elkarteak, Urduñako Udalarekin elkarlanean, hezurrak identifikatu eta gorpuzkiak senideen esku uztea dute helburu.
Bide horretan, espetxean egondako 60 preso baino gehiagoren DNA laginak bildu ditu Gogora Institutuak, eta konparaketa batzuek emaitza onak eman dituzte honezkero. Guztira hamar biktima identifikatzea lortu dute, azkena joan den irailean bertan: Ramon Torres Donosoro.
Hauek dira orain arte identifikatutako biktimak:
- Fructuoso Llorens Tolosano, Badajozeko Fuente de Maestro herrikoa.
- Manuel eta Salvador Del Amo Jimenez, anaiak, Villagonzalokoak (Badajoz)
- Alejandro Gomez Hidalgo, Toledoko Carpio de Tajo herrikoa
- Alfonso Tena Prieto de Don Alvaro, Badajozekoa
- Domingo Galindo Gonzalez, La Moreran jaioa, Badajozen
- Inocencio Gallardo Rebolledo, Magacelakoa, Badajoz
- Bernardo Rodriguez Rincon, Badajozko Campanario herrikoa
- Francisco de la Cruz Orellana, Quintana de la Serena, Badajozekoa
- Ramon Torres Donosoro
2023ko udan ekitaldia egin zuten hilerriaren aldamenean instalatutako Duintasunaren Kolunbarioan, eta senideen esku utzi zituzten identifikatutako lehengo gorpuzkiak:
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
Eraispenaren aldeko elkarteek manifestazioa antolatu dute larunbatean Iruñean. Irrintzi Plazan manifestazioaren deitzailea den Koldo Amatriarekin hitz egin dugu.
Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]
"88 urteko isiltasuna nahikoa da; gure herritarrek behingoz aitortza ekitaldi bat merezi dute"
Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.
Saturraran Elkarteak antolatuta, Oroimen Eguneko ekitaldian batu dira larunbatean 1939tik 1944 bitartean Saturrarango Emakumeen Kartzela egon zen inguruan, bertan preso egondako emakume eta umeak oroitu eta omentzeko.