Ukrainako traktoreen hackeatzea, garrantzizko kontu bat
Ukrainako gerrako albisteetan ikusiko zenituzten irudiak, beharbada propagandakoak, traktore ukrainarrak tanke eta gerrako beste ibilgailu errusiarretatik tiraka, errepideetatik bazterrera eramaten. David Bonilla Interneteko aditu espainiarrak erreparatu dio kontuari, azpian auzi mamitsu bat ere badagoela gogoratuz: traktoreen autonomia eta funtzionamendua software bidez murrizteko egon diren saiakerak, eta nola John Deere enpresa handia hori egiten saiatu zenean, erantzun teknologiko bat Ukrainan sortu zen.
Zera da kontua: John Deere traktoreak, hainbat ibilgailu eta era guztietako makinak bezala, softwarez hornituta datoz gaur egunean. Funtzionamendu egoki baterako kontrolak, fidagarritasuna, kontsumo maila egokiak... analisi eta teknika informatikoekin makinen errendimendua hobetzeko aukerak asko dira. Esate baterako, GPS bidezko kontrol batek lagun diezaioke nekazariari traktorea solo zabal batean espazio guztia igaro duela konprobatzeko, lan extra egin gabe.
Kontua da fabrikatzaileek ez bakarrik eskaintzen dituztela abantailak softwarearen bidez: bezeroa gatibu izateko modua ere bada. John Deere traktorea matxuratzen bada, bakarrik tailer ofizialak konpontzen ahal du, hark bakarrik baitu sarbidea softwarera. Hau da, nekazaria mekanikari ona bada ere, ezin da sartu bere jabetzakoa den makinara; ez nekazaria bera, ezta bere inguruko tailer mekaniko bat ere. Ez bakarrik matxuren kasuan, baita hobekuntza bat okurritzekotan ere...
Are gehiago, John Deere eta beste industria batzuek lobby lana egin dute AEBetan urteetan, softwareko gakoak irekitzea debekatzeko. DMCA edo Digital Millennium Copyright Act legea da horretarako modua: ikus-entzunezko digitalen babes neurriak gainditzea delitua den bezala (kopiak egiteko film batena), zure traktorearen "softwarearen kutxa" irekitzea ere bai.
Egoera horren aurrean, 2017 urtearen inguruan zabaltzen joan zen AEBetako nekazal inguruetan "traktoreak hackeatzeko" softwarea. Ukrainan jatorria duen firmwarea izan zen horretan gakoa. Firmwarea da, labur esanda, gailu jakin baterako marka batek sortu duen sistema-eragile txikia, batetik makina kontrolatzen duena, eta bestetik interfaze bat eskaintzen duen erabiltzailearekin eta parte mekanikoekin eragiteko. Firmware hori oso kontrolatua dago: uzten dizu X gauza egiten, eta ez gehiago, eta bertarako sarbidea markak kontrolatzen du. Baina, Ukrainako hacker batzuek nonbait, John Deereren firmwarea bortxatzeko modua aurkitu zuten, eta horrekin traktoreak "askatu" zitezkeen. Albiste honetan ikus daitezke pantaila-irudi batzuk, nola saltzen ziren duela urte gutxi halako sistemak.
Traktoreen hacking kontuari buruzko informazio gehiago hemen: https://tractorhacking.github.io/
Uste baduzu hau traktore eta nekazarien kontua denik, oker zaude. Gero eta gehiago gertatzen da hau era guztietako gailuekin. Sustatuko editoreak ezagutzen du BMW auto elektrikoa duen lagun bat: ordezkapen piezak kodetuta daude: auto-bujia bat zure kasa erosi eta aldatu? ez du funtzionatuko; auto zehatz horretarako kodetuta behar duen bujia bat jarri beharko diozu, eta BMWk bakarrik kodetzen ahal du hori.
Aurrez adierazitakoa baino egun bat geroago abiatu dira bilerak Istanbulen; Zelenski, Putin eta Trump gabe. Errusiari “behe mailako” delegazioa bidaltzea leporatu diote.
Ukrainaren Europako aliatuak Zelenskirekin bildu dira, eta menia astelehen honetan indarrean jartzea proposatu dute, Errusiak jada ezezkoa eman badu ere. Boluntarioen koalizioko agintariek azpimarratu dute garrantzitsua dela Ukrainari laguntza militarra ematen jarraitzea,... [+]
Zer lor nahi zezakeen Ipar Koreako erregimenak Errusiaren gerrarako egindako odol-ekarpenarekin? Batetik, eskarmentua; bestetik, elkarrekikotasuna.
Zelenskiri Ukrainako gerra amaitu behar duen bake akordioa "arriskuan" jartzea leporatu ostean, Putini egin dio errieta Trumpek bere sare sozial Truth Socialen. Sergei Lavrov Atzerri Ministroak adierazi du bake akordioa adosteko prest dagoela Errusia. Kievek jakinarazi... [+]
"Bakearen" bidean, Errusiak proposatu du kontrolpean ez dituen lurraldeei uko egitea. Trukean AEBk hainbat onura emango dizkio, Financial Timesen arabera. Hala ere, Kremlineko bozeramaile Dmitry Peskov-ek abisu egin du: "Ez fidatu hedabideez, ezta errespetagarriak... [+]
Orain Errusiak inbaditu behar ei du Europa eta horren aurrean berrarmatze basatia bultzatu behar dute Europar Batasuneko herrialdeek. Lehen Sobietar Batasunak egin behar zion eraso, eta Gerra Hotzak ia mundua irentsi zuen. Gezurra zen ordukoa, eta gezurra da gaur egungoa, baina... [+]
Ukrainaren ondoren Polonia?
Europar Batasunak Ukrainako gerra hauspotu du Kiev armaz hornituta, eta menia oraindik airean delarik, gerraren zikloan murgilduta dago bete-betean. Hori bai, bere diskurtsoa modulatzen ari da, eta gero eta gehiago hitz egiten du balizko su-etenaz... [+]
Ukrainako gerrar hasierako zergatiak ez dira azaldu zizkigutenak bakarrik, beste arrazoi batzuk ere badaudelako. Errusiak zioen Ukrainako errusiar hiztunen defentsarako urrats bat eman behar zuela; Ukrainako Gobernuak, aldiz, Errusiaren armadari aurre egin behar zitzaiola,... [+]
Etxe Zuriak bi komunikatu igorri ditu, Itsaso Beltzeko su-etena eta energia azpiegituren aurkako bi aldeen erasoen amaiera hitzemateko.
“Ez dugu gerraren aurrean etsi nahi, ez dugulako hilerrietako bakea nahi”, dio manifestuak, eta agintariei irtenbide politiko baten alde lanean jartzeko eskatu diete. Sinatzaileen artean daude Delàs institutua, Gernika Gogoratuz edo Ongi Etorri Errefuxiatuak... [+]
Defentsarako gastua handitzeko Europako herrialdeen apustuaren atzean, asko dago propagandatik, eta askoz gehiago interes ekonomikotik. Kontrakoa sinetsarazi diguten arren, XVIII. mendean Ingalaterran Industria Iraultza jaio zenean, armak eta gerra izan zituen oinarri, eta ez... [+]
Telefono bidez eginiko bileran, bi agintariek adostu dute Moskuk ez diola erasorik egingo Ukrainako azpiegitura energetikoari hurrengo 30 egunetan. Ukrainak eta Errusiak 175na preso askatu beharko dituztela iragarri dute, baina ez noiz.
Europa mailako ekimen kolektibo batek bakearen, irtenbide diplomatikoen eta armagabetzearen aldeko manifestua idatzi eta sinadura bilketa hasi du. Manifestuak dioenez, intelektualak, herritarrak bezala, “anestesiatuta daude”. Europako agintarien jokamoldea, NATOren... [+]
Vladimir Putinek interesa agertu du AEBek eta Ukrainak adostu duten 30 eguneko menia epeaz, baina zalantzak ere plazaratu ditu. Funtsean, ez du presarik erakutsi akordioa sinatzeko eta denbora gehiago eskatu du zalantzok argitu ahal izateko.
Mikel Jauregi Industria sailburuaren ustez, euskal enpresek “lan ona” egin dezakete Europaren “segurtasun estrategia babesten”. Eusko Jaurlaritzako bozeramaile Maria Ubarretxenak, berriz, berrarmatze asmoek “aukera berriak” ekar ditzaketela... [+]