Ekainaren 18an, larunbatean, Emakumea* Surflari elkarteak topaketa antolatu du Zarautzen: surfa, jolasak, bazkaria, musika... Emakumeak* elkartu eta ezagutarazi, horixe da oraingoan ere helburua. June Torrealdai elkarteko sortzaile eta surflariak dio "online eskatuta bezala" daudela larunbateko iragarpenak: izugarrizko eguraldia eta itsasoa baldintza onetan. "Nik uste dut plaza beteko dugula; aurten kristorena prestatuko dugu!". Topaketaren aitzakian, proiektuaren nondik norakoak azaldu dizkigu Torrealdaik.
Emakumea* Surflari elkarteak 2014. urtetik darama surfaren bidez emakume, trans eta intersexualei itsasoan tokia egiten. Espazio “erabat maskulinizatuan eta estereotipatuan” emakumeen* ahalduntzea bilatzen dute: ikastaroetan komunitatea eratu eta ikasleen autonomia lantzen dute, besteak beste. Larunbatean Zarautzen elkartuko dira, egun osoko topaketan komunitatea sendotzen jarraitzeko.
Emakumea* Surflariren topaketaren helburu nagusia da sarea sustatzea eta harremanak sendotzea. Zergatik ematen diozue horrelako garrantzia emakume* surflarien komunitatea eratzeari?
Emakumeak* elkarren artean ezagutaraztea eta sarea sustatzea inportantea delako, eta nahiz eta guk lanketa hori surfaren bidez egin, guretzat inportanteagoa da emakume* sare hori sortzea: emakume* anitzak ekartzea eta bistaratzea. Horrela, lortzen dugu medioaz disfrutatzea, elkar ezagutzea... Azken finean hori garelako: emakume* elkartea.
Egun osoko egitaraua antolatu duzue larunbaterako. Goizean hainbat jarduera egiteko aukera egongo da: jolasak, yoga, surfa... Waveskia lehen aldiz eskainiko duzue.
Waveskia da piragua irekiaren antzeko zerbait. Surfeko taula bat da baina zinta bat dauka eta lotuta zoaz. Munduko txapelduna den Ainhoa Tolosaren eta waveskiko beste profesionalen bidez emango dugu saio bat. Mojito deitzen zaien piragua irekiak ere izango ditugu, olatuak hartzeko. Modalitate berri horiek erakutsiko dizkigute, eta ea aurrerantzean gurekin segitzen duten.
Ikasi eta jolastu bai, baina lehiaketak ere antolatu dituzue, sari eta guzti. Itsasoan egoteaz gain, zuen xedea da emakumeen* artean lehiakortasuna bultzatzea eta txapelketetara animatzea?
Alde batetik, ikusten dugu lehen mailako lehiaketa ofizialetan, nahiz eta gero eta gehiago izan emakumeak*, estereotipoa gehienetan berdina dela. Gustatuko litzaiguke emakume* gazteagoetara iristea honetan guztian parte hartzeko, baina hori etorkizuneko proiektu bat da. Larunbatean egingo dugun lehiaketa jolas bidezkoa da. Taldeko lehiaketa, ondo pasatzeko kontu bat. Maila ezberdina daukaten emakumeak elkartuko ditugu likra-kamiseta kolore berdinarekin eta jolas egin. Bi olatu hartu, beraien artean likra aldatu, beste bi olatu hartu… dibertitzeko eta ondo pasatzeko da. Sariena da jendea animatzeko, zeren batzuetan saria jartzean jendea gehiago motibatzen baita!
Adin eta maila guztietako emakume, trans eta intersexualei egiten diezue tokia Emakumea* Surflarin. Nola kudeatzen duzue?
Gure erreferentea Lo Eizagirre da, transa dena; komunikabideetan ere agertu da, bera da gure arpegia eta eredua. Lok aipatzen digu gure jardueretan izena ematen dutenei galdetu behar diegula nola nahi duten deitzea, eta ez zer jartzen dien NANean. Aukera hori eskaintzen dugu, eta bakoitzak erabakitzen du nola identifikatzen den hobeto; uste dut jendea lasaiago geratzen dela horrekin.
Identitate minoritarioei dagokienez hainbat ekimenetan gaude, eta Zarauzko Emakumeen* Etxetik ere zabaltzen dira ekintzak. Izartxoa (*) nahiko begi-bistakoa da, eta uste dut emakume* guztiak biltzen dituela. Besterik gabe, denak dira ongi etorriak eta parte hartzera animatzen ditugu. Uste dut gustora sentitzen direla gure artean.
Taldeak egiterako orduan, kontuan hartzen duzue adin-tarte berekoak batera jartzea edo denak nahastuta?
Denak nahastuta jartzen ditugu. Lehen +55 urteko taldea atera genuen, eta hor adin-tarte berekoak elkartzen ziren. Puntazo bat izan zen. Baina noizbait banaka etorri bada norbait, berak nahi duen lekuan sartu da, ongi datorkion ordu eta egunean; egon dira 62 urteko emakumeak* beren kabuz izena eman dutenak.
Surfeko beste ikastaroen aldean, zer eskaintzen duzue zuek? Zer jasotzen dute zuekin ikasten dutenek?
Inportanteena da berdinen arteko kontu bat dela. Guk monitore emakume* gutxi ditugu, baina beste eskolek ere ez dauzkate asko. Inportantea da erreferentea emakumea* izatea, emakumeentzat* delako. Gainera, zazpi astez zaude zure talde eta monitore berberarekin, eta beste eskoletan normalean jendea aldatzen doa, beste estilo bat da. Zazpi astez jende berarekin egonda, taldea eta giroa sortzen dituzu, konfiantza hartzen zoaz… Askotan saioaren ondoren trago bat hartzen dugu elkarrekin; lagunak egiten ditugu. Eta, noski, Emakumea* Surflari da, filosofiagatik ere bai beste kontu batzuk dauzka.
Eta zuek, proiektuko sustatzaile eta monitoreek, zer eskuratzen duzue?
Monitoreek esaten dute oso gustora egoten direla, erreferente bihurtu dituztelako emakume* hauek. Inportantea da errekonozimendu hori, zeren itsasoa gizonen esparru bat izan baita urte askotan. Monitoreak azken finean surflariak gara, eta bizi izan ditugu gure gauzatxoak itsasoan ere; uretara joaten garenean nabaritzen dute inportanteak garela. Gainera, monitoreek esaten dute esperientzia moduan izugarria dela zazpi astez talde berberarekin egotea, eta lagunak egitea. Ebaluazioetan ikasleek monitoreei buruz oso gauza onak esaten dituzte, eta guk haiei helarazten diegu. Goraipatuak sentitzen dira. Agian beste eskoletan ez dituzte ezta ezagutzen ere. Inportantea da izen bat ematea emakume* monitore horiei.
2014an jarri zenuten martxan proiektua, eta urtez urte eskaera handituz doa, bai surf ikastaroetan bai bidaietan, eta neguko teknifikazio ikastaroetan ere bai. Zer nolako ikasturtea izan duzue aurten?
Mila istorietan sartu gara! Aurten goraipatzekoa da Gurutze Gorriarekin eta Laia elkartearekin izandako elkarlanaren ondorioz emakume* migratu eta emakume* anitz gehiago egon direla gure artean, eta errefuxiaturen bat ere bai. Nazioarteko dirulaguntza bat jaso dugu, eta horrekin emakume* zaurgarri horiei guztiei aukera bat eman diegu surfa egiteko. Kristorena izan da... Batzuek ez dakite ezta igeri egiten ere, eta flipatu dugu nola sartu diren uretara. Monitoreren batek esan digu, “nik ez dut emakume hau ikusi horrela barrezka inoiz”. Horrekin bakarrik jada helburua beteta dago.
Bestalde, Zarauzko Emakumeen* Etxearekin ere atera genuen surfa ikasteko ekimen bat ekainaren 12an, eta 58 emakumek* eman zuten izena —adinaren batezbestekoa 50 urtetik gorakoa zen— ezin izan genien denei eman! Bidaiara orain goaz, Galiziara, eta nahiko jendek eman du izena. Aurtengo ikastaro gehienak beteta izan ditugu. Normalean arazoa da monitore eskasia daukagula: hamar monitore dauzkagu, eta geroz eta gehiago gara… Horregatik, aurten atera dugu monitore izateko doako ikastaro bat. Gure monitore batek prestatu ditu ikasle batzuk monitore probetarako. Halaber, ikusten dugu emakume* gutxi daudela epaile lanetan, eta prest geunden epaile izateko ikastaroa diruz laguntzeko. Ez da inor animatu, baina ea datorren urtean.
Emakumea* Surflarik hainbat elkarte eta erakunderen laguntza jasotzen du, eta pixkanaka sarea handitzen doa.
Bai, eskertu nahi diegu gurekin kolaboratzen duten guztiei, besteak beste, surf eskolei: Donostian Groseko Indarra, Patris, Free Surf; Zarautzen Shelter, North Shore, Zarautz Surf House... Gainera, Emakundek ere laguntzen gaitu, eta Donostiako eta Debako Udaleko Berdintasun Sailek ere ematen digute laguntza, besteren artean. Aipatzekoa da aurten lehen aldiz Orioko Pertzetik Elkarte Feministaren bidez Stand Up Paddlea egin dugula, Cyara Palenzuelarekin. Itsasadarrak garrantzia du Orion, eta guk ere hartu beharreko espazioa zen; han ibili gara bost astez gora eta behera.
Horiez gain, Txiki-txoko elkartearekin ere kolaboratu dugu. Eta Plisti-Plasta Uretan elkartearen bidez aniztasun funtzionala duten emakumeekin* surfeko ikastaro bat egin genuen. Nik bai ikasi nuela haiekin!
Danimarkaren menpe segitzen duen Groenlandiako biztanleriaren %88 da inuita, eta beraien hizkuntzan eta kulturan aitzina egite hutsa dute eguneroko desafio. Zuriek kolonizatu zituzten eta gaur egun egoerak bere horretan segitzen du: zurien begietatik bideratuta dagoen... [+]
Urriaren 31tik azaroaren 2ra Baterajotzea izango da Zaldibarren, Euskal Herriko Gazte Feministek antolatuta. Egitaraua aurkeztu dute, eta izen ematea ireki.
Jatorra, alaia eta positiboa da Sara Mirones (Bilbo, 1997). Pandemian mastozitosia izeneko gaixotasun arraro bat diagnostikatu zioten. Ordutik, Maratón de Lunares kanpaina abiatu du gaixotasuna ikusarazteko, gizartea kontzientziatzeko eta ikerketarako dirua biltzeko... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori,... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
Vicentek 76 urte ditu eta azken mende laurdena Kanaria uharteetan darama, Maspalomas herrian, 50 urteko bizialdian ezkutatu duen izatea haizatzen: homosexuala da. Ezbehar baten eraginez, Donostiara itzularaziko dute, eta zahar etxe batean sartuko. Atzera ere, armairuko ateak... [+]
Jaizkibel konpainia berdinzaleak Herriko Etxearen eta epaileen deliberoak bete ditu, ez haatik HAOSEk, alarde baztertzailearen antolatzaileek. «Estrategia aldaketa bat» eskatu dio Jaizkibelek auzapezari; ezkerreko ordezkariek «Alardea antolatzeko».
Jaizkibel konpainia berdinzaleak ekintza berezia egin du Hondarribiko alardearen egun honetan. Gutuna eman diote alkateari, mahai gainean bestelako planteamendu batzuk jar ditzala eskatuz.
Euskal Herriko LGTBI komunitateko hamar pertsonak armairutik nola atera ziren kontatzen dute, baita euren orientazio sexualak eta genero identitateak euren bizitzan zer-nolako eragina izan zuten ere.
Ondokoak dira protagonistak: Beñat Olea komikigilea, Aitzole Araneta... [+]
Hondarribiko udal gobernuaren “ausardia faltaz”, kontsentsua bilatzearen tranpaz eta “gatazkaren espiritua berpiztu” nahi duen alarde tradizionalaren aldeko elkarteaz mintzatu zaigu Uxoa Anduaga, Jaizkibel konpainia berdinzaleko kidea. “Ez dira... [+]
Bertigo baten ostean, etengabeko txistu bat entzuten hasi zen Jexux Mari Irazu Muñoa (Larraul, Gipuzkoa, 1972) bertsolaria, bertso-eskolako irakaslea eta gai-jartzailea. Tinnitus edo akufeno deitzen zaie Irazuk entzuten dituen zaratei. Horrek egunerokoan daukan inpaktuaz... [+]
Agerraldia deitu zuen Laudioko mugimendu feministak igandean, Odoloste eguneko goizaldean Txosnagunean gertatutakoa salatzeko.
Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.