Sagrario Aranburu Olasagarre dantzari eta abeslaria zendu da
Apirilaren 8an zendu zen Sagrario Aranburu Olasagarre dantzaria, Iruñeko Duguna dantza taldeko kide aitzindarietakoa eta abeslaria, 90 urterekin. Hona hemen Duguna taldekoek Aranbururen omenez idatzitako bere bizitzaren errepasoa.
Triste doakigu 2021eko urte hau ere. Dantzatzeko hamaika arazo eta emateko ditugun berri apurrak, zoritxarrekoak.
Atzo [apirilaren 8an] utzi gintuen, 90 urterekin, Sagrario Aranburu Olasagarre-k, gure taldeko dantzari aitzindarietakoak. Eta barkatuko gaituzte besteek, baina lehen dantzari haietarik, gogoangarriena. Musika entzun orduko dantzan hasten zenetakoa zen Sagrario eta familian ere, odolean zeramaten zaletasuna. Izan ere, Oberena dantza taldeko dantzari eta zuzendari izandako Maxi Aranburu neba baitzuen Sagrariok. Sarasate pasealekuko udako txistu eta gaita dantzaldietan zaildu zen dantzari gisa.
Dantzari izateaz gain, kantaria ere izandakoa da Sagrario eta ez nolanahikoa. Hain zuzen kantari izateagatik, izan zen dantzari, gure taldean behintzat. Iruñeko Karmeliten abesbatzan hasi zen kantuan eta handik, Iruñeko Orfeoira pasa zen —bertako kontralto solista izan zen eta orfeoiko ohorezko bazkide ere izendatua dute—. Duguna Iruñeko Orfeoiaren gerizpean sortu baitzuten, bertako zenbait kantari dantzatzera ere animatu ziren, horietako bat, Sagrario. Orfeoiaren egoitzako gelatxo batean hasi zituzten dantza errepikak.
Taldean ezagutu zuen gerora bere senar izanen zen Javier Garaikoetxea Urriza. Elkarrekin dantzatu zuten egindako bidai anitzetan -Palma, Bartzelona, Madril, Paue...- baita Duguna izeneko ikuskizun entzutetsu hartan ere. Esan bezala, dantzatzeaz gain, kantari solista lanak egin zituen Sagrariok Duguna-n.
Dantzarako grina barru-barruan zeraman Sagrariok. Lehen haurdunaldiarekin utzi zuen taldea, haurra pixka koxkortzearekin berriz dantzatzen hasteko esperantzarekin. Baina berehala heldu ziren ondoko seme-alabak ere, eta ezin taldearen dinamika berriz hartu. Hala ere, beti egon izan da taldetik gertu, izan "Amaia da hasiera" 1988an Iruñeko udal dantza taldea babesteko egin zen ikuskizunean dantzan, Sanferminetako prozesioetan Pozoblanco kaleko bere xokotik kuku egiten edo Sansaturninoko urteroko bazkarietan.
2014ko Sanblas egunean merezitako omenaldia egin nahi izan genien Sagrario Aranburu eta Javier Garaikoetxea gure taldearen bi sortzaile hauei, soka-dantzaren ondotik dantza bat eta esker-on opariak eskainiz. Izan zirelako gara. Gaur zirrara bereziarekin gogoratzen dugu egun hura.
2019an merezitako beste omenaldi bat ere jaso zuen Sagrariok. El Bronce peñak Sanfermin festetan aitzaindari izan diren emakumeei ematen dien "Festa" saria eman zion berari ere, besteak beste, festa berdinzaleak lortzeko bidean egindako ekarpen handiarengatik. Sari honi lotutako Pioneras IV izeneko dokumentaleko protagonistetako bat ere izan zen Sagrario.
Esan dugunez, amatasunak eten zuen Sagrarioren dantzari jardun ofiziala, derragun, baina euskal dantza eta musikarekiko maitasuna proiektatu zuten berak eta Javierrek, haien seme alabengan. Dugunako dantzari eta txistulariok oso harreman goxoa dugu Mintxo, Jose Inazio eta Patxirekin, besteak beste. Haiei eta gainontzeko senide eta lagunei gure dolumin sentituena adierazi nahi diegu.
Ez adiorik, Sagrario!
Labaren itzulera ospatzeko festa antolatu dute egun osoan zehar. Broken Brothers Brass Band-en kalejirak Alde Zaharreko kaleak zeharkatu ditu Estafetaraino, ondoren lehiotik kantua izan da Amets Aranguren, Julen Goldarazena Flako, Idoia Tapia eta Oier Zuñigaren eskutik; eta... [+]
Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]
Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregian. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]
Eraberrituta dator Laba. Egoitza handiagoak ostalaritza eskaintza zein kultur ekitaldiak baldintza hobeagoetan ematea ahalbidetuko du.
Informazioaren arloko dozenaka profesional bildu dira ostegun arratsaldean Iruñeko Gazteluko Plazan, Gazan kazetari lanetan ari direnen aurka Israelgo armada egiten ari den sarraskia salatzeko.
Flamenco On Fire jaialdian ospatu dute ijito komunitatearen, flamenkoaren eta pilotaren arteko harremana. Iruñeko Alde Zaharreko Mañueta pilotalekuan antolatu dute jaialdia, eta bertan omenaldia egin diete lau pilotari ijitori.
Herritar talde batek bainua hartzen zegoela gorpua aurkitu eta Polizia deitu zuen. Iruñera eraman dute gorpua autopsia egiteko, eta heriotzaren zergatia argitzeko. Gizonak 51 urte zituen.
Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.
Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]
“Badirudi memoria kolektibotik ezabatu nahi dutela hiriak bizi izan duen polizia-indarkeria arrazistaren ekintzarik latzena”, salatu dute. Bestalde, azken boladako diskurtso eta eraso arrazisten gorakadaren aurrean, elkarretaratzea deitu dute Irun eta Donostiako... [+]
Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da.
Alde Zaharreko Ekimeneko Ana Sagastirekin hitz egin du Euskalerria Irratiak, bertako bizilagunek sanferminak nola bizi dituzten ezagutzeko. Bederatzi egunez eta 24 orduz soinua gehiegizkoa eta pixa usaina erabatekoa dela esan du. Jaia eta egunerokotasuna uztartzeko... [+]
Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.