Petronorrek ordaintzen dituen zergak: gutxi edo ia bat ere ez
Ignacio Zubiri EHUko Ekonomia katedraduna dugu bertoko fiskalitatea hobekien ezagutzen duten adituetako bat; bada, berak esan ohi du “enpresek gutxi ordaintzen dute, edo bat ere ez”. Borondate oneko baten batek pentsa dezake askotxo esatea dela, egunero ikusten baititugu albistegietan gure agintariak enpresaburuekin, edo lantegiak bisitatzen. Hor agertzen dira ere elkarrekin omenaldi, sari banaketa eta era guztietako jaialdietan; agerikoa da gure erakundeetako arduradunek benetan nortzuen interesak defendatzen dituzten.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Petronor da horren adibiderik argiena. Esan ohi da Bizkaiko Foru Ogasunaren zergadunik handiena dela. Urkullu lehendakariak eta Arantxa Tapia industria sailburuak findegira bisita egin zuten joan den ekainaren 16an. Handik egun batzutara Unai Rementeria Bizkaiko diputatu nagusiak aurkeztu zituen Petronorreko presidentearekin batera egin asmo dituzten proiektuak. Beraz, publiko-pribatu delakoaren arteko sintonia perfektua.
Aurtengo irailean esan dute azken urtean “Petronorrek euskal ogasunei 770 milioi euroko sarrerak” ekarri dizkiela; halaxe errepikatzen da hedabideetan. Baina hori egia ote da? Zubirik esaten duen bezala, gutxi edo bat ere ez.
Petronorren emaitza-kontuetatik atera ditugu datuok:
- 2019an 135 milioi euroko etekinak izan zituen Sozietateen Zerga ordaindu aurretik.
- Haatik, Sozietateen Zergan 0 euro ordaindu zuen. Areago, ez ordaintzeaz gainera 7 milioi euro jaso zituen Ogasunetik. Beraz, Sozietateen Zerga ordaindu osteko etekina 142 milioi eurokoa izan zen. Hau ez da datu oker bat. Egoera hau ez da ulergarria, baina posible da zerga-araudiak abantaila mordo bat ematen dielako enpresa handiei, horrela hauek ingenieritza fiskala ariketak egin ditzaten, gizarte demokratiko batekin ezkongarriak ez direnak.
- Tokiko zergetan 14 milioi euro ordaindu zituen.
- Dirulaguntza publikotan 38 milioitik gora jaso zuen.
Beraz, propaganda alde batera utzita, errealitatea da Petronorrek Sozietateen Zergarekin dirua irabazten duela (kasu honetan 7 milioi euro), nahiz eta 135 milioi irabazi. Eta erakundeek Petronorri askoz diru gehiago ematen diote (38 milioi) enpresak zergetan ordaintzen duena baino (tokiko zergetako 14 milioi eskasak).
Petronorren ekarpena aipatzen denean litekeena da gogoan dutena enpresako langileek ordaintzen duten PFEZa izatea. Zergak ez baititu enpresak ordaintzen, beharginek baizik. Agian kontuetan gehituko dira ere ogasunek Hidrokarburoen gaineko Zerga Berezia edo BEZ medio dituzten sarrerak. Zerga hauek ere ez ditu enpresak ordaintzen, geuk baizik, gure ibilgailurako erregaia eskuratzen dugun aldiro. Beraz, esan dezakegu Petronorrek gutxi ordaintzen duela, edo bat ere ez. Zubiri irakaslearen esaldia benetan zuzena da.
Jakin nahiko genuke Urkulluk, Rementeriak eta albisteari oihartzuna ematen diotenek honen berri ba ote duten. Sinesgaitza da ez jakitea, eta oso larria litzateke. Baina are larriagoa da benetan zer dagoen jakinik enpresen aurpegia garbitzeko operazioan parte hartzea, hauek ongizate sozialaren alde ezer egiteko prest ez daudenean.
Beste ondorio bat da tarte oso handia dagoela enpresek etekinengatik ordaintzen dituzten zergak igotzeko, batik bat dozenaka eta ehunka milioiko irabaziak dituzten korporazio handiei dagokienez. Petronorrek zergak ordaindu beharko lituzke, baina araudiak horri iskin egiteko aukera ematen dio. Eta araudia nortzuk egiten dute? Petronorreko buruekin argazkian ageri diren horiek. Hortaz, botere politikoa eta botere ekonomikoa elkar hartuta daude Petronorrek eta beste enpresa batzuek etekinei lotutako zergarik ordain ez dezaten.
Enpresei zergak igotzeko aukera ukatzen dutenei eskatuko genieke hipokrita ez izateko, batez ere egungo egoeran, eta egia esan dezatela. Ondo al deritzote Petronorrek egundoko etekinak lortu arren zergarik ez ordaintzeari? Bada, hala esan dezatela; kitto. Baina ez dezatela, arren, esan ez dela une egokia enpresen etekinen, ondarearen, kapitalen eta errenta altuen gaineko zergak igotzeko. Inoiz ez da egokiera ona; gure agintarien ustez egundo ez da komeni aberatsenen poltsikoa (apur bat bada ere) arintzea.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Zientzia-dibulgazioa saritzeko erreferentziazko sariak izan dira CAF-Elhuyarrekoak. Antolatzaileek 31. edizioa martxan zegoela etetea erabaki dute, "sariketa behar bezala egiteko baldintzarik ez dagoelako".
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Field Guide to the Patchy Anthropocene: The New Nature (Adabakien Antropozenoen gida-liburua: Natura berria) liburua frantseseraturik, Atlantikoaren alde honetan dugu Anna Tsing antropologo amerikarra uda hastapen honetan. Antropozenoari –gizakion jarduerengatik Lurrean... [+]
Uda giroan Baxenabarre eta Zuberoa gainetan egonen denak kausituko ditu ardi, behi zein zaldiak bere inguruan. Ehunka direlako maiatz-ekainean behealdeko etxaldeak hustu eta kabalak bortura igortzen dabiltzan laborariak. Artzainen artean ere, uda bortuko etxolan pasako duenik... [+]
Plantillak baiezkoa eman dio aurreakordioari, eta, printzipioz, urte hau amaitzean itxiko dute fabrika.
Gasteizko lorezainen grebak lau hilabete bete ditu, langileek salatu dute Enviser enpresak eta Gasteizko Udalak blokeatu dutela auzia, bilera berririk ez dutelako egin uztailaren 7tik.
Auzitegi Gorena 2018an hasi zen ikertzen 2002 eta 2010 artean Kolonbiako presidente izan zena, hainbat paramilitarri ordainketak egiteagatik. 2020an 67 eguneko etxeko atxiloaldia bete zuen auzi berarengatik, eta orain Bogotako Auzitegi Nagusiak ebatziko du Kolonbiako lehen... [+]
Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]