“Odontologia bereziki pribatua denez interesen araberako gatazkak sortzen dira”
Osasunbideako Aho-hortzen Osasun burua da Esther Sainz; prebentzioaren garrantzia nabarmendu eta arreta publikoan dituzten mugez mintzo da.
Aho-hortzen osasun sistema publikoan dagoen eskaintza azaldu digu Esther Sainz medikuak. Osasunbideako Aho-hortzen Osasun burua da, eta Nafarroako Gobernuak kudeatzen dituen egitasmoen artean Padi zerbitzuaren garrantzia nabarmendu du: “Prebentzioa oso garrantzitsua da; haurrek txikitatik ikasten badute, helduak direnean aho-hortz osasun arazo gutxiago izanen dituztelako”.
Nafarroan 1991. urtean abiatu zen Padi egitasmoa, eta 6 eta 15 urte bitarteko haurrei eta gazteei zuzenduta dago. Helburua da prebentzio neurriak hartzea eta kontzientziazioa lantzea. “Garrantzitsuena da txikitatik osasun ohiturak erakustea eta prebentzio neurriak hartzea; modu horretan hortzak zaintzearen garrantzia barneratzen dutelako”, azaldu du Sainzek. Horretarako, nabarmendu du garrantzitsua dela hortzak ongi garbitzea eta elikadura ona izatea: “Gozoak neurrian jan behar dira, eta ostean haginak garbitu; gainera, garrantzitsua da otorduen artean ez jatea”.
Prebentzioaz gain, adin tarte horretan eskaintzen den zerbitzuaren gehiengoa doakoa da; hortaz, osasun sistema publikoan sartzen dira, besteak beste, aldizkako berrikuspenak, aho-hortzen larrialdietako arreta, txantxarrak tratamendua –esne-hortzak ez direnean– eta aho garbiketak. “Ortodontziekin eta esne-hortzak kontserbatzeko tratamenduekin zerikusia duen arreta izan ezik dena doakoa da”, esan du.
Haurrentzako zerbitzu publikoaz gain, 16 urtetik gorako gazte eta helduentzat bestelako neurriak daude; hala ere, Sainzek aipatu du “oso pribatizatuta” dagoela, eta “oso gauza gutxi” direla doakoak: “Soilik sartzen dira berrikuspenak, muki-mintz lesioak eta hortzak kentzeko ebakuntzak”.
Gainerako arreta, klinika pribatuetan eskaintzen da: “Odontologia bereziki pribatua denez interesen araberako gatazkak sortzen dira”. Gaineratu du aurrekontua “urria” dela, eta “ezinezkoa” dela eskaintza guztiari aurre egin eta sistema pribatuarekin lehiatzea.
Horrekin batera, nabarmendu du “baliabide urriek” itxaron zerrendan eragina dutela: “Ohiko gauzak egiteko itxaron zerrenda astebetekoa da, baina ebakuntzak egiteko izugarri luzea da”. Ohiko kontuetarako hamabost minutu dituzte erabiltzaile bakoitzarekin, eta esan du zerbitzu on bat eskaintzeko “nahikoa” dela. Ebakuntzak egiteko ordu bat baino gehiago behar dute: “Lan egiteko beste erritmo bat denez, itxaron zerrendan eragina dauka”. Hala ere, adierazi du orokorrean zerbitzua “ona” dela.
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.
Bihotzak eztanda egin arte biziko da Aloña Erauskin (Berrobi, 1999), beste guztiok bezala. Besteon aldean, ordea, presente dauka aukera hori.
Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]
Demagun zure laneko giroa kaxkarra dela. Lan gehiegi dago, baina ez da kontratazio berririk egiten edo, egiten bada, eskasa. Lankideen arteko harremanak ez dira batere osasuntsuak, eta mobbing horizontala eta bertikala edozein momentuan hedatu daiteke. Oso estres maila handia... [+]
Osakidetza lanean ari da Asisa aseguru-etxe pribatuaren filial baten Quantus Skin sistema osasun-zentroetan ezartzeko, 1,6 milioi euroko inbertsioa eginda. Adituek kritikatu egin dute adimen artifizialeko sistema hori, emaitza "eskasak" eta "arriskutsuak"... [+]
Euskal dantzak, pilates, bilobekin egon, gurutzegramak egin eta beste zaletasun asko ditu Grego Idiakez Kortak (Ezkio-Itsaso, Gipuzkoa, 1950). 62 urterekin iktus bat izan zuen, eta ordutik, ezin ditu nahi beste gauza egin. Iktusaren ondorioz, begi baten ikusmena galdu du, eta... [+]
Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu.
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.
Azkenaldian osasun publikoaren egoera kaxkarra justifikatzeko erakunde publikoek gero eta sarriago aipatzen dute mediku eta espezialisten premia dagoela. Ez omen dago eskaria asetzeko nahikoa langilerik. Eusko Jaurlaritzak ardura osoa Espainiako Osasun Ministerioari egozten dio,... [+]