Nola grabatu zuten Carrero Blancoren “hegaldia” zineman?

  • 1973ko abenduaren 20an, Carrero Blanco espainiar almirante eta politikari frankista hil zuen ETAk Madrilen, haren autoa zartarazita. Espainiako gobernu-presidentearen autoari Claudio Coello kalean egin zion eraso ETAk, lurpean tunel bat egin eta errepide azpian jarri zituen 100 kilo Goma-2 leherrarazita. Ogro Operazioa izan zen.


2022ko uztailaren 18an - 13:32
Emilio Ruiz del Rio maketarekin. / Argazkia: Filmoteca Española.

Sei urte geroago, 1979an, Gilo Pontecorvo zuzendari italiarrak Operación Ogro filmatu zuen. Ennio Morriconeren soinu-bandaz gain, pelikulak eszena enblematikoak utzi zituen, atentatuaren errekreazioa eta autoaren lehertzea kasu. Hegaldiaren egilea Emilio Ruiz del Río (Madril, 1923-2007) zuzendari artistiko, efektu berezien sortzaile, pintore eta maketa egilea izan zen. Hain justu, maketa bat baliatuta leherrarazi zuen Carrero Blancoren autoa zineman. El Diario-k eszena horren inguruko erreportajea plazaratu du, Ruiz del Ríoren familiak haren ondarearen parte bat Espainiako Filmotekari doaintzan eman diola-eta.

Maketa egilearen kezka iturri nagusia miniaturazko autoa topatzea zen, berak kontatzen zuenez. “Carrero Blancorena bezalakoa izan behar zen”, zioen. Pelikulan erabiliko zutena jostailu-denda batean topatu zuten, eta haren eskalara egokituta egin zuten gainerako maketa guztia. “Claudio Coello kalera joan eta xehetasun guztiak neurtu nituen”, kontatu zuen Ruiz del Ríok. “Espaloietako laukitxoak, zabalera, atariak... dena zegoen zorrotz neurtuta. Hiru egun eman genituen dena neurtzen; bertako jendea beldurtu ere egin zen, atezain batek esan zigun bizilagunak kezkatuak zeudela”.

Behin maketa lortuta, kotxeak hegan egin eta alboko eraikineko patiora erortzea lortu beharra zegoen. Lehergaiak erabili zituzten, baina ez zuten lortzen errealitatean gertatu bezala zartaraztea, autoak albo batera egiten zuelako. Azkenean, inklinazio zehatza zeukan aire konpromituko hodia baliatu zuten. Autoak, hodiaren gainetik pasatzean, jauzi egin eta goiko teilatua joko zuen, 1973ko azaroaren 20an gertatu bezala. Eszena hura ikusle askoren gogoan dago oraindik.

Bideoan, Operación Ogro filmeko eszena ezaguna eta haren inguruan Emilio Ruiz del Ríok emandako azalpenak (gaztelaniaz):


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Zinema
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


2024-03-03 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Komunak

Otsaila da iaz ekoiztutako pelikula uzten sari banaketaren hilabetea. Zinemara joateko aitzakiarekin, arkitektura eta hiria oinarri dituen Wim Wenders-en Perfect Days ekarri nahi dut hizketaldira.

Pelikularen sinopsi zabalduan irakurri daiteke komun publikoetan garatzen dela... [+]


Hizkuntza gutxituen artean, euskara hirugarren erabiliena da Europako streaming plataformetan

Netflix, Amazon Prime eta Disney+en, Hizkuntza Gutxituen Europako Gutunak onartzen dituen bost hizkuntza baino ez dituzte erabiltzen. Bosten artean nagusi da, alde handiz, katalana. Ondoren datoz galiziera, euskara, luxenburgera eta Eskoziako gaelikoa. EHUko Nor Ikerketa Taldeak... [+]


2024-02-19 | Euskal Irratiak
Graxi Irigarai: «Merkatua oztopo bat da Euskal Zinema Iparraldean hedatzeko»

Hizkuntza gutxituak eta eta Frantziako zine-sistema hartu ditu ikergai Graxi Irigarai baigorriarrak bere tesian. Abenduan aurkeztu zuen bere ikerketa, eta ordutik hamaika mintzaldi eskaini ditu. Oro har, Euskal Zinemak Ipar Euskal Herrian dituen zailtasun eta oztopoak eman ditu... [+]


Eguneraketa berriak daude