New York Times-eko 100 urteotako goiburuak: Zein herrialderi begira izan dira AEBak?
New York Times egunkariko goiburuetan azaldu diren herrialdeak ardatz hartuta, AEBetako atzerri-politikaren historia begi-kolpe batean ikus dezakegu, The Pudding webguneko grafiko interaktiboari esker.
1900. urteaz geroztik egunkariko sekzioetako 740.000 goiburutan zein herrialderi egin zaion erreferentzia jaso dute egileek, urtez urte eta hilabetez hilabete.
Grafikoa topatu dugun txioari erantzun dioten erabiltzaileetako batek dioen moduan, AEBek parte hartu duten gerrek markatu dute zerrendaren %95; eta argi ikus daiteke nor izan den arerio nagusia: Errusia. Horrekin lotuta, beste txiolari batek idatzi duenez, 1922-1991 tarteari dagokionez egokiagoa litzateke Errusiaren bandera baino Sobietar Batasunarena jartzea.
Azken 15 urteetan Iraketik Txinara emandako pausoa nabarmendu du beste batek, eta asko dira Argentinak presentziarik ez duela azpimarratu dutenak, herrialdeak bizi izan dituen aldaketak aldaketa.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Aste honetan 20 urte erortzen hasi ziren lehen lehergailuak orduko Jugoslaviako herritarren gainean. 2.300 misil, 14.000 bonba inguru, tartean uranio ez aberastua zutenak erabili zituzten, egungo hainbat ikerketaren arabera 2.500 lagun hil eta 10.000 inguru zauritu zituzten. Gehienak zibilak. PSOEko Javier Solana NATOko idazkari nagusiaren sinadura zuen erasoak, Nazio Batuen iritziaren aurka. Baina agindu, beste batek agindu zuen. Hilketa masiboetan adituena: AEB, Bill Clinton demokrataren... [+]
AEBetako epaitegi federal batek behin-behinetan gelditu egin ditu gasa eta petroleoa produzitzeko zulaketak 121.000 hektareako eremuan, Wyoming estatuko lur federaletan. Epaiak lehen aldiz aipatzen du Barne Sailak lizitazioa onartu zuenean ez zuela kontutan hartu jarduera hauek klima aldaketan izango zuten eragina, Democracy Now hedabideak jaso duenez.
20 urte bete dira Hugo Rafael Chávez Frías izeneko militar pobre eta mulato bat Gobernura iritsi eta Venezuelan garai berri bat hasi zenetik. Eta berarekin, ordurarte baztertuak zeuden miloika herritar hasi ziren herrialdearen gidaritza hartzen, bigarren independentziaranzko bidea egiten.
Posey konderria (Indiana, AEB), 1888. Edward Johnston Goodwin medikuak zirkuluaren koadratura aurkitu zuen. Bere ereduan, diametroaren eta zirkunferentziaren arteko kozientea bost laurden zati lau zen; alegia, beretzat pi zenbakia 3,2 zela. Eta kito.
1961etik 1971ra AEBek 67 milioi litro agente laranja bota zituzten Vietnamen 20.000 kilometro koadro baso eta 2.000 kilometro koadro labore lur suntsituz.
"Hemen faxismoa eta jazarpen matxista onartu egiten dira" izenburupean, Eldiario.es hedabideko Juan Luis Sanchez eta David Sarabia kazetariek Facebooken zentsurari buruzko erreportajea egin dute. Multinazional erraldoiarentzat mundu osoko 15.000 langile ari direla diote, lanean norentzat ari diren esatea guztiz debekatuta. Beste enpresa batzuen bidez azpikontratatzen dituzte. Gainbegiratu behar dituzten edukien gogortasunagatik, eta langileen artean elkar salatzeko daukaten... [+]
Donald Trump AEBetako presidentea Nobel saria irabazteko hautagaia dela baieztatu dute. Norvegiako parlamentuko bi diputatu kontserbadorek aurkeztu dute haren hautagaitza eta beste 303 lagunekin lehiatuko da Trump.
Bi hamarkada bete berri dira 1999 urtean Hugo Chavezek lehendabizikoz hauteskundeak irabazi zituenetik. Ordutik, chavismoarekin amaitzeko saiakera ilegal edota kolpistak ugariak izan dira. Urtarrilaren 23tik indarrean dagoena estatu kolpe saiakera bat gehiago da, baina baita aspaldiko sendoena eta prestatuena ere. Zein da egoera? Nola heldu gara honaino?
1780an, AEBen independentzia prozesuan, Charles Lynch (1736-1796) lurjabe eta politikari virginiarra buru zuen talde batek Erresuma Batuaren alde ari ziren hainbat lealista atzeman zituen.
Madurok elkarrizketarako proposamena luzatu dio oposizioari. Europak igandera arteko epea jarri dio Venezuelari hauteskundeak deitu ditzan.
