NATOk gogor egin du Txina eta Errusiaren kontra, 75. urteurreneko goi-bileran
Sortu zela 75. urteurrenean egindako gailurrean, Aliantza Atlantikoak Txinaren kontrako mezua gogortu du eta herrialde asiarrari egotzi dio Errusia laguntzea Ukrainako gerran. Kievi laguntza gehiago emateko konpromisoa adierazi dute NATOko 32 kideek eta Europako herrialdeek gastu militarra are gehiago handitzea eskatu dute.
Norabidea aldatu ezinik dabilen transatlantiko handi bat balitz bezala, NATOk jarraitzen du gerra hotzaren garaiko hizkera belizistarekin mundu mailako gerra-eskalada tenkatzen. 75. urteurrenean Txina jarri du berriz ere jo puntuan, Errusiak Ukrainan daraman gerraren "bideratzaile funtsezkoa" dela egotzita.
"Uste dut NATOk goi-bilera honetan bidalitako mezua oso indartsua eta argia dela: argi eta garbi ari gara definitzen Txinaren erantzukizuna Errusiaren gerra baimentzerakoan", azaldu du erakunde militarraren idazkari nagusi Jens Stoltenbergek.
Komunikatu batean, Aliantza Atlantikoak kezka erakutsi du Pekinen armategi nuklearragatik, bere esanetan ojia nuklearrak zabaltzen ari delako, nahiz eta ez duen hori frogatzeko beste daturik eman: "Mehatxu hibridoei, zibernetikoei, espazialei eta bestelakoei aurre egin behar diegu, bai eta estatuaren parte diren eta estatukoak ez diren aktoreen jarduera maltzurrei ere", dio onarturiko testuak. NATOren aburuz, Errusia eta Txina "nazioarteko ordenaren joko-arauak aldatu nahian" dabiltza.
Pekinek berehala arbuiatu ditu AEBen eta enparauen hitzak, "probokatzaileak eta gezurrez beteak" direla esanda, The Guardianen irakurri daitekeenez. Txinako Kanpo Gaietarako Ministerioak NATOri eskatu dio mantendu dadila Asia eta Pazifikoko eskualdetik kanpo eta bere "erretorika beligerantea" gaitzetsi du.
Washingtonen egunotan egin den goi-bileran, NATOko kideek onartu dute Kievi laguntza gehiago ematea. 2022tik urtero 40.000 milioi euroko laguntza eman izan dio Ukrainari. Aliantza Atlantikoak bere adierazpenean esan du Ukraina erakunde barruan sartzea "atzeraezina" dela, baina beti ere azken nabardura bat eginda: "Baldintzek ahalbidetzen dutenean".
Aliantza Atlantikoak bere adierazpenean esan du Ukraina erakunde barruan sartzea "atzeraezina" dela, baina beti ere azken nabardura bat eginda: "Baldintzek ahalbidetzen dutenean"
Nolanahi ere, diruaz gain, armak esportatzen jarraituko dute Ukrainara. AEBek bezala Alemaniak, Herbehereek, Italiak eta Errumaniak misilen kontrako aire bidezko sistema sofistikatu eta garestiak prest dituzte bidaltzeko.
Gastu militarra handitzen eta handitzen
AEBetako presidente eta gailurraren "anfitrioi" Joe Bidenek gastu militarra aipatu du bere diskurtsoan. Duela bi urte aurrekontuaren %2 armetara bideratzen zuten herrialdeak gutxiengoa zirela gogorarazi du eta gaur egun 23 herrialdek zifra hori gainditzen dutela, NATOko kideen bi herenek. 2024an gastu militarra %18 handitu da orotara.
Baina armak ekoizteko "gaitasun industrialak" are handiagoa izan behar duela ohartarazi du Bidenek. Eta NATOren komunikatuak ere ildo beretik jotzen du: "Kasu askotan, BPGren %2tik gorako gastua beharko da", dio erakunde militarrak, bere aburuz dauden "gabeziak" konpontzeko.
Testuinguru horretan, Erresuma Batuko lehen ministro Keir Stamerrek iragarri du 64.600 milioi liberatik (76.669 milioi euro) 87.100 milioi liberatara (103.371 milioi euro) handituko duela defentsarako gastua, eta gauza bera egiteko eskatu die NATOko gainerako kideei: "Uste dut esan beharko genukeela noiz iritsiko garen %2,5era. Ez da nahikoa esatea 'egoerak ahalbidetzen duenean', Putin ez da gure egoera nahikoa ona izatearen zain egongo erasoa jotzeko", esan du.
Giza eskubideen aldeko Sudango abokatu talde baten arabera, Sudan mendebaldeko hainbat herrixkari eraso egin zieten larunbatean eta igandean, eta zibilak tiroz hil edota bizirik erre zituzten, etxeetan giltzapetuta. UNICEFek salatu du Ipar Darfurgo 40.000 haur artatu zituztela... [+]
Eskarmentu ikaragarria –hitzaren adiera etimologikoan, besteak beste– dugu europarrok arma-lehiaketetan. Eta, paradigmatzat hartu ohi denetik, XIX. mendearen amaiera eta XX.aren hastapeneko hartatik, mende eta laurden igaro denean arma-lehiaketa kartsuenera itzuli... [+]
Danimarkako Gobernuak argudiatu du, azken urteotako aldaketa geopolitikoen aurrean defentsarako baliabide gehiago behar dituela. Errusiak Ukraina inbaditu izana aipatu dute preseski, baita AEBetako Trump presidenteak Groenlandia uhartea kontrolatzeko asmoa iragarri izana ere... [+]
Bilobaren gurasoak atxilotu zituzten eta tortura fisiko eta psikologiko artean bere amak erditu zuen. Gurasoak desagertuta daude oraindik; arrebak haritik tiraka aurkitu du neba, 2009an zabaldu zuen blog baten ondotik.
Hagan ekainaren 25ean NATOk egindako goi-bileran, gastu militarra herrialde bakoitzaren BPGaren %5 izateko konpromisoa hartu dute Aliantza Atlantikoko Itunaren Erakundeko kide diren estatuek. Horretarako hamar urteko epea izango dute, 2035 arte. Erabaki horrekin, 2014an... [+]
Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.
Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]
Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.
Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.
Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]
Gaza izan zen iragarpena, Ukraina tanteoa, Iran eskalada, baina Errusia eta Txina dira traka eta azken helburua. Europar Batasunak "Israelek bere burua defendatzeko duen eskubidea" baieztatzen jarraitzen du, eta bere lehen potentziaren buruak aitortzen du "Israel lan... [+]
Mark Rutte NATOko Idazkari Orokorrak ukatu egin du “baztertze klausula” onartu zaionik Espainiako Estatuari. Kalkuluen arabera, BPGren %3,5a gastu militarretara bideratu beharko du gobernuak, NATOk eskatzen dituen kompromisoak betetzeko.
Igandean iragarri du akordioa Pedro Sánchez Espainiako presidenteak. Espainiak gastu militarrera BPGaren %2,1 bideratuko duela ziurtatu du.
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Posible da, nonbait, zoriontasuna neurtzea. Are, bada horretan tematzen denik. NBEk ez du arrakasta handirik munduko bakeari eusten, baina halako tasuna planetan zehar nola dagoen banatua erakusten du urtero, txosten batean. Funtsean zerrenda bat da, herrialdez herrialde, zein... [+]