Zazpi nerabetik batek buruko gaixotasunen bat du munduan

  • 10 eta 19 urte arteko 45.800 nerabek beren buruaz beste egiten dute urtean, Unicef-ek kaleratutako Haurren egoera munduan 2021 txostenaren arabera.

Pandemiaren eraginez 1.600 milioi haurrek galeraren bat izan dute hezkuntzan. / Argazkia: Unicef

2021eko urriaren 05ean - 08:53
Azken eguneraketa: 10:53

Munduko haur eta nerabeen buru-osasunaren gaineko txostena argitaratu du Unicefek, eta datu esanguratsuak azaleratu ditu: batez beste zazpi nerabetik batek gaixotasunen bat du diagnostikatuta. Halaber, suizidioa da adin tarte horretako bosgarren heriotza kausa; beren buruaz beste egiten dutenen %57 mutilak dira eta %43a neskak.

Horrez gain, 21 herrialdetako 15 eta 24 urte arteko gazteak galdekatu dituzte Unicef eta Gallup erakundeek eta, lehen emaitzen arabera, bostetik bat deprimituta sentitzen da edota inolako jarduerarik egiteko interes gutxirekin.

Halaber,  Haurren egoera munduan 2021 lanak pandemiaren eragina argi utzi du; gutxienez zazpi haurretik bati zuzenean eragin die konfinamenduak, eta gutxienez 1.600 milioi haurrek galeraren bat izan dute hezkuntzan. Dena dela, txostenak dio COVID-19aren aurretik dagoeneko buruko osasuna arazoa zela haur eta nerabeentzat, baina ez dela nahikoa baliabide ekonomiko bideratu horri aurre egiteko. Erakundeak salatu du batez beste gobernuek aurrekontuen %2 soilik inbertitzen dutela buruko gaixotasunen tratamenduan.

Pobreziaren eta generoaren eragina

Badira hainbat faktore haurren buru-osasunean eragin zuzena dutenak, hala nola pobrezia eta generoa. Pobreziaren kasuan, 5 urte baino gutxiagoko haurren ia %20 muturreko txirotasunean bizi dira eta Unicefek dio etorkizunean ziklo amaigabean sartu daitezkeela: pobreziak buruko gaitzak eragin ditzake eta buruko gaitzek, pobrezia. Era berean, herrialde pobretu horietan gobernuek pertsonako dolar bat baino gutxiago bideratzen dute buruko gaitzak artatzeko; beraz, arazoa larriagotu egiten da.

Bestalde, genero estereotipoen eragina biltzen du dokumentuak. Besteak beste, zehazten du neskek lanari, heziketari eta familiari lotutako estereotipo mugatzaileei aurre egin behar dietela, baita indarkeria matxistari ere. Mutilei dagokienez, ordea, presio handiagoa izan dezakete emozioak erreprimitzeko nahiz drogak kontsumitzeko. Faktore horiek guztiek haur eta nerabeen buru-osasuna kaltetzen dute.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Buru gaixotasunak
Basauriko espetxeko preso bat hil dela jakinarazi du Salhaketa elkarteak

Presoa ziegan aurkitu dute hilik ostegun iluntzean. Eusko Jaurlaritzak esan du suizidio kasu baten aztarnak dituela. Gainera, Jaurlaritzak 2021ean espetxeen eskumena jaso zuenetik hiltzen den zazpigarren presoa da.


“Kartzelak gaixotzen du eta kartzelak hiltzen du”

Espetxeetako osasun zerbitzuaren gabeziez mintzatu da Libertad Francés Lecumberri, Salhaketa Nafarroa elkarteko koordinatzailea: “Osasun arloko langileak espetxeko logikekin eta irizpideekin kutsatzen direnean, zenbait eskubideren bermatzaile izan beharrean,... [+]


Ahanzturaren gaixotasuna

Frankfurt (Alemania), 1901. Alois Alzheimer psikiatra eta neurologoak Auguste Deter pazientea ikusi zuen lehen aldiz. 51 urteko etxekoandre alemaniarra kasu arraroa zen. "Pazientea eserita dago eta babesgabe dirudi" jaso zuen Alzheimerrek idatziz: "Nola duzu... [+]


Psikiatrikoen aurkako salaketa kalera aterako du Harro Zoroa mugimenduak asteburuan Bilbon

“Hego Euskal Herria da elektroshock gehien praktikatzen den Espainiako Estatuko lurraldea; Basurtuko ospitalean sei elektroshock makina daude”, azaldu dio ARGIAri Heiko Elbira Zoroa GAM taldeko kideak. Hori eta beste hainbat praktika psikiatriko salatzeko Harro Zoroa... [+]


2023-02-16 | ARGIA
Suizidioa, heriotza kausa nagusia Europako presoen artean

Presoen suizidio tasa gizartean dagoen tasaren bikoitza baino gehiago da. Horrez gain, presoen herenak buruko gaitzen bat du. Europako presoen osasunari buruzko 2020ko datuak dira, orain aurkeztu duten OMEren txosten batetik eratorriak.


2023-02-07 | ARGIA
Zumarraga-Azpeitiko haurrak osasun mentalerako zerbitzurik gabe utzi dituzte Osakidetzan

Zumarragako eta Azpeitiko Osasun Mentaleko Zentroek ez dute haurrentzako arreta zerbitzurik, pasa den urtarrilaren 31tik. “Osakidetzak bizi duen egoeraren beste adibide bat da”, salatu du ELAk.


Neurotikoak gara, sentitzen dut

Iragan udan, neurosiaren prebentzioari buruzko ikastaroa eskaini nuen Hik Hasiko topaketa pedagogikoen baitan. Jende askok eman zuen izena, izenburua erakargarria egingo zitzaielako, seguruena, zuzenean ematen baitzuen aditzera buruko osasuna (edo osasun eza) ez dela zorizko... [+]


Mireia Alduncin Zamora. @estereotipak
“Guk ez dugu emakumeen osasun mentala landu nahi, baizik eta osasun mentala feminismotik”

Jendartean eta osasunean eraldaketa eragiteko desiraz, emakume talde batek urtebete darama elkartzen, eta Estereotipak elkartea sortu dute berriki. Osasun mentala generoaren estereotipoekin lotzeko praktika baztertu nahi dute. Mireia Alduncin Zamora bertako kidea da. Psikologia... [+]


Nerabeen suizidio-saiakerak murrizteko plan pilotu bat saiatzen ari dira hainbat ospitaletan

Survive izeneko plana Arabako Unibertsitate Ospitalea proiektuaren parte da eta emaitzak 2023ko urtarrilerako edukitzea espero dute.


Depresioa ez duela desoreka kimikoak sortzen adierazi du ikerketa batek, antidepresiboak zalantzan jarriz

Molecular Psychiatry aldizkarian argitaratu den ikerketa batek nabarmendu du depresioa ez duela serotonina faltak sortzen eta antidepresiboen funtzioa zalantzan jarri du. Hauen helburu nagusia serotonina kantitatea handitzea delako


Albert Piquer, buru osasunaren estigmaren aurka
“Gai izan behar dugu buru osasun nahasmenduari ezaugarri positiboak atxikitzeko”

2010ean Albert Piquerrek telekomunikazio enpresa batean egiten zuen lan, presio handiko lan eremu oso lehiakorrean. "Gauza asko ondoeza eragiten hasi zitzaizkidan, eta egun batean dena lehertu zen eta lana utzi nuen. Nire bizitza pixka bat gelditu egin zen". Piquerrek... [+]


2022-04-26 | ARGIA
Lan gaixotasunen %90 ezkutuan daude oraindik

Milaka lan gaixotasun eta istripu aitortzarik gabe geratzen da. Horren adibide, hainbat sindikatuk plazaratu dituzten kasu hauek: iragan larunbatean lanetik etxera bueltan istripuz hildako langilea; laneko gaixotasun psiko-sozialak; produktu toxikoekin harremanetan laneko... [+]


2022-04-18 | Estitxu Eizagirre
Iñaki Segurola Amutxastegiri agurra

Apirilaren 16an elkartu dira "Ogru"aren etxekoak eta lagunak Azpeitian, azken agurra emateko. Maitasunez bizi eta duin hiltzearen aldarriak entzun dira, hitz puzturik gabe, bere soilean, benetan eta eder.


Eguneraketa berriak daude