Mizel Dunate (BLE): “Harrapakari guziak hurbiltzen ari dira nekazaritza biologikora”
Mizel Dunate, ardi hazlea eta gazta ekoizlea Aiherran (Nafarroa Beherea), BLE Biharko Lurraren Elkartearen lehendakari ere bada. BLEk nekazaritza biologiko edo ekologikoa sustatzen du Ipar Euskal Herrian. Bere elkartearen kezka azaldu du orain jende asko ari delako biologikora hurbiltzen interes komertzial hutsez, biologikoaren jatorrizko izpiritua arriskuan jarriz.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Biolojikoaren garapenaz arranguratu zirezte BLEren biltzar nagusia kari...
2016an garapen izigarria ezagutu du laborantxa biologikoak, sekula ezagutua ez zuena. Orai arte urtero %5-6ko emendazioa bazen laborarien kopuruan, 2016an %15ekoa izan da, Frantzia eta Europa mailan ere. Mundu mailan ere hein hortakoa da.
Denetarik hurbiltzen dira biologikorat, sektore hortarik hurbil direnak bai eta ere arrunt berriak, saltegi haundiak bezala adibidez. Badira ere biologikoan sartu nahi duten laborariak bainan zuzenki saltzeko prest ez direnak. Hemen ez dugu sobera ezagutzen laborantxa mota hori bainan beste lekuetan garatzen ari da.
Biologikoa hedatzen ari dela berri ona da?
Bai berri ona da bainan batzuk sos iturri bat baizik ez dute ikusten hor. Eta duten ideolgiarekin hurbiltzen badira biologikora, biziki lanjerosa da. Kanpotik sarrarazten dituzte produktuak eta konkurrentzia muntatzen dute, araudien apaltzeko irriskua ekartzen dute ere. Ez gira oraino hortan bainan buruan hartu behar dugu irrisku hori badela.
Orai arte laborantxa biologikoak etxalde ttipiak zaintzen zituela eta bihar irriskuan emaiten ahal dituela diozu?
Orai arte biologikorat pasatu direnak, izpiritu batean egin dute urrats hori: lurrarekilako lotura aldatu nahi zuten, esplotazioarekin gelditu eta lurrarekin bizi, eta hori pasarazi kontsumitzaileeri. Gaur ikusten dugu biologikoa merkatu bat bilakatzen ari dela. Harrapakari guziak heldu dira, laster mugak ere apaldu nahiko dituzte.
Bihar bi laborantxa mota baldin badira bainan biak biologikoan, ez ote da urrats bat aintzina, produktu kimiko guziak baztertuko direlako?
Ingurumenarentzat aintzinatze bat izaiten ahal da (ez badira arauak ahultzen!) gero sozialki besterik da. Kriterio soziala inportanta izan da betidanik guretako.
Euskal Herrian, fenómeno hori ez da sobera agerian?
Ez da ikusten oraindik. Zirkuito luzeetan ari dira laborari batzu ardi esnean, bainan lekuko leteria batzuekin, oraindik hein batetakoak edo ttipiak gelditzen direnak. Ossau Irati sor markarekin ere berez muga batzu badira. Bainan Amikuzeko lur haundietan sortzen ahal da fenomenoa adibidez. Krisiak ere biologikorat ekartzen ahal ditu laborariak, batzu hortarat pusatuak dira egoeragatik. Behi esnearen krisiagatik, arroltze egiteko tailer haundiak muntatzen ahal dira esnearen ordez edo dibersifikazio gisa, “hors-sol”-ean [granja ereduan] kasik, biologikoko araudiak permititzen dutena. Modela industrialean eta esklabotasun forma batean, beti besteen meneko, bainan biologikoak...
Ipar Euskal Herrian ere laborari bioloigikoen kopurua goiti doa?
Bai emendazio azkarra bada bainan izpiritu onean. Hemen ez dugu senditzen bio oportunistik. Berri ona da. Ardi esnean bada bio esne galde azkarra ere.
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
HoBBea proiektua hiru elkarte hauek elkarlanean egina da: Biharko Lurraren Elkartea (BLE), Biolur eta Hazialdeko. Nekazari-okinaren figura indartu nahi dute HoBBea proiektuaren bidez, eta lurraldeko ogi ekologikoa kontsumitzearen balioak eta onurak ezagutarazi nahi dituzte... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Ostia kolektiboko milintanteek 8.742 euro ordaindu beharko dizkiote Bouygues enpresari, eta beste 2.000 euro abokatuen gastuentzat. 2022ko abenduan buruturiko desobedientzia ekintzan promotore horren maketa bat zikindu izanagatik zigortu dituzte.
Gaur, maiatzak 15, San Ixidro da, Baserritarren Eguna. Egurra Ta Kandela baserritar ekintzak salatu du ekologikoan lan egiten duten laborariak landutako azalera handitzeko diru-laguntzatik kanpo utzi dituela Gipuzkoako Foru Aldundiak. Horregatik, 12:00etan Aldundiaren aurrean... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Kanboko (Lapurdi) lurrak babesteko deia zabaldu dute ELB, Lurzaindia eta Ostiak. Maiatzaren 17an ibilaldia, ekitaldia eta landaketa herrikoia antolatu dituzte. "Lurraldearen oraina, eta geroa ere, gure inplikazioaren araberakoa da", adierazi dute.
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]