Milioika lagunek ez dute Estatu Batuetako hauteskundeetan bozkatzeko aukerarik izango
Estatu Batuetan egun gutxi falta dira presidentea aukeratzeko. Bozkatu nahi duen orok printzipioz hiru baldintza bete behar ditu: AEBtako biztanle izatea, buru-ahalmen osoa izatea eta aurretik deliturik ez egin izana.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Aurrekariak izateak eragiten duen betoak zeresana eman izan du Estatu Batuetan. Lau urtetik behin 5,3 milioi pertsona erroldatik kanpo geratzen dira arrazoi honengatik. Estatu bakoitzak bere lege propioak ditu gaia erregulatzeko. 50 estatuetatik bik bakarrik, Vermont eta Maine, ematen diete presoei bozkatzeko eskubidea eta baldintzapeko askatasunean dauden pertsonei hamalauk. 31 estatuk ez diote bozkatzeko aukera ematen polizia aurrekariak dituen edonori.
Historialari ugarik argudiatu dutenez beto honek estatuak bizi izan zuen gerra zibilean du jatorria. Orduan, hainbat estatu beltzei bozkatzeko eskubidea ematen hasi ziren.
Erregistro korapilatsua
Bozkatu ahal izateko, herritarrek, adinez nagusiak direla eta buru-ahalmen osoa dutela frogatu behar dute, ez baitago nortasun agiririk. Bestalde, estatu gehienetan berriz erregistratu beharra dago bizilekuz edo abizenez aldatzen den bakoitzean. Alderdi politikoz aldatzean ere hala egin behar da, erregistratzean norbanakoak bere burua demokrata, errepublikano edo independentetzat duen azaldu behar baitu.
Askoren ustez, erregistratzeak dakartzan eragozpenek boto-emaile posible asko kanpoan uzten ditu, batez ere, maila ekonomiko apalenetakoak. Pew analisi zentroaren ikerketa baten arabera biztanleen %24 —51 milioi pertsona inguru— ez dago erregistratuta.
Horrez gain, hauteskunde oro asteartean egiteak atzera botatzen ditu herritar asko. Bozkatzeko leku finkorik ez egoteak eta landa eremuetan bizi direnek haien botoa emateko egin beharreko distantzia luzeek ere parte hartzea murrizten dute. Azken hamarkadetan abstentzioa ia %50ean kokatu da, botoa eman dezaketen erregistratu gabeak eta erregistraturik daudenak kontuan izanik.
Erregulazio era honek errepublikarren alde egiten du teorian, maila apalenetakoei eta gutxiengo arraza taldeei eragiten baitie gehien, demokraten alde egin ohi dutenak. Ondorioz, oso gai politizatua da. Adibidez, latinoak 55,2 milioi dira Estatu Batuetan, biztanleriaren %17a, baina horietatik 25,4 milioi bakarrik daude hauteskunde hauetan bozkatzeko izen emanda.
Ikerketaren arabera, egun dauden 24 milioi erregistro ez dira baliozkoak, hildako 1,8 milioi pertsona baitaude erregistraturik eta 2,75 milioi inguru bi leku desberdinetan erregistratuta daude besteak beste.
“Nahiago nuke Gaza itsasoan hondoratuko balitz”, esan zuen Yitzhak Rabin lehen ministro israeldarrak 1992an. Eskuin muturreko kolono judutar batek hil zuen eta ez du ikusiko, baina nola hala asmatze bidean doa, gazatarrei itsasoan itotzea baino beste irtenbiderik ez... [+]
Inork ezingo du uka Bagram aire-basearen estrategikotasuna. Ez soilik Afganistanerako. Bada, horrexegatik-edo, orain, Donald Trump delako batek berreskuratu egin nahi du Bagram aire-basea Estatu Batuentzat.
Truth Social bere sare sozialean eman du berria Erresuma Batuan egin duen bisitaldian, eta adierazi du mugimendua erakunde terrorista izendatuko duela. Legelari askok, ordea, laster azpimarratu dute hori egiteko AEBetako presidenteak izango dituen arazoak.
Auzitegi Gorenak 27 urte eta hiru hilabeteko kartzela-zigorra ezarri dio Jair Bolsonarori, Latinoamerikako ultraeskuindarren erreferenteari, Lularen aurka hauteskundeak galdu ostean, 2022an estatu-kolpe saiakera baten buru izateagatik.
Utahko Unibertsitatean, 3.000 entzuleren aitzinean diskurtsoa zabaltzen ari zela gertatu da hilketa asteazkenean. Donald Trumpen hurbileko aurpegi ezaguna zen Kirk.
Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]
Emmanuel Macron Frantziako lehendakariak adierazi du 26 herrialde prest direla gerra amaitu ondoren Ukrainan indar militarra zabaltzeko, “lurrez, airez edo itsasoz” parte hartuz. Vladimir Putin buruzagi errusiarrak erantzun die ez duela horrelakorik onartuko, ez... [+]
Trumpek asteartean baieztatu du Venezuelako ontzi bati eraso egin eta bertan zeuden 11 lagunak hil dituela. Hildakoak Tren de Aragua "talde terroristako" kideak zirela eta droga trafikoan ari zirela adierazi du Donald Trumpek. Venezuelak dio bideoa Adimen Artifizialez... [+]
AEBetan, Apelazio Auzitegiak Donald Trump presidenteak ezarritako muga zerga gehienak bertan behera utzi ditu. Dena den, ez ditu urriaren 14ra arte indargabetuko, eta bitartean, ia segurua da Trumpek helegitea jarriko duela. Presidenteak uste du Auzitegi Gorenak arrazoia emango... [+]
Jeffrey Kruse buru zen Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten baten arabera, AEBek Irango gune nuklearrei eginiko erasoek ez zuten Teheranen gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Trumpek, ordea, adierazi zuen... [+]
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.
AEBetako presidentea Zelenskirekin eta Europako haren aliatuekin bildu da astelehenean, Etxe Zurian. Badirudi Trumpek ontzat jo duela Vladimir Putinek ostiralean izandako bileran proposatutakoa: Ukrainako gerra amaitzeko Kiev "lurralde truke posibleez" hitz egiteko gai... [+]
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]