Milioika lagunek ez dute Estatu Batuetako hauteskundeetan bozkatzeko aukerarik izango
Estatu Batuetan egun gutxi falta dira presidentea aukeratzeko. Bozkatu nahi duen orok printzipioz hiru baldintza bete behar ditu: AEBtako biztanle izatea, buru-ahalmen osoa izatea eta aurretik deliturik ez egin izana.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Aurrekariak izateak eragiten duen betoak zeresana eman izan du Estatu Batuetan. Lau urtetik behin 5,3 milioi pertsona erroldatik kanpo geratzen dira arrazoi honengatik. Estatu bakoitzak bere lege propioak ditu gaia erregulatzeko. 50 estatuetatik bik bakarrik, Vermont eta Maine, ematen diete presoei bozkatzeko eskubidea eta baldintzapeko askatasunean dauden pertsonei hamalauk. 31 estatuk ez diote bozkatzeko aukera ematen polizia aurrekariak dituen edonori.
Historialari ugarik argudiatu dutenez beto honek estatuak bizi izan zuen gerra zibilean du jatorria. Orduan, hainbat estatu beltzei bozkatzeko eskubidea ematen hasi ziren.
Erregistro korapilatsua
Bozkatu ahal izateko, herritarrek, adinez nagusiak direla eta buru-ahalmen osoa dutela frogatu behar dute, ez baitago nortasun agiririk. Bestalde, estatu gehienetan berriz erregistratu beharra dago bizilekuz edo abizenez aldatzen den bakoitzean. Alderdi politikoz aldatzean ere hala egin behar da, erregistratzean norbanakoak bere burua demokrata, errepublikano edo independentetzat duen azaldu behar baitu.
Askoren ustez, erregistratzeak dakartzan eragozpenek boto-emaile posible asko kanpoan uzten ditu, batez ere, maila ekonomiko apalenetakoak. Pew analisi zentroaren ikerketa baten arabera biztanleen %24 —51 milioi pertsona inguru— ez dago erregistratuta.
Horrez gain, hauteskunde oro asteartean egiteak atzera botatzen ditu herritar asko. Bozkatzeko leku finkorik ez egoteak eta landa eremuetan bizi direnek haien botoa emateko egin beharreko distantzia luzeek ere parte hartzea murrizten dute. Azken hamarkadetan abstentzioa ia %50ean kokatu da, botoa eman dezaketen erregistratu gabeak eta erregistraturik daudenak kontuan izanik.
Erregulazio era honek errepublikarren alde egiten du teorian, maila apalenetakoei eta gutxiengo arraza taldeei eragiten baitie gehien, demokraten alde egin ohi dutenak. Ondorioz, oso gai politizatua da. Adibidez, latinoak 55,2 milioi dira Estatu Batuetan, biztanleriaren %17a, baina horietatik 25,4 milioi bakarrik daude hauteskunde hauetan bozkatzeko izen emanda.
Ikerketaren arabera, egun dauden 24 milioi erregistro ez dira baliozkoak, hildako 1,8 milioi pertsona baitaude erregistraturik eta 2,75 milioi inguru bi leku desberdinetan erregistratuta daude besteak beste.
Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]
Etxe Zuriko maizterrak larunbatean iragarri zuen EB Europako Batasunaren esportazioei %30eko muga zergak ezarriko dizkiela abuztuaren 1etik aurrera, biak merkataritza akordio batera ez iritsiz gero. Horren aurrean, AEBei muga zergak igotzeko prest dagoela adierazi du EBk... [+]
AEBek Francesca Albanese NBEk Palestinar Lurraldeetan duen errelatore berezia zigortu dute genozidioari buruzko txostena argitaratu eta egun gutxira. Albanesek sare sozialetan azaldu duenez, “boteregabeen alde hitz egiten dutenak boteretsuek zigortzea ez da indar... [+]
Ondasunak blokeatu eta trantsakzio ekonomikoak egitea debekatu dio Washingtonek Frances Albanese NBEk Palestinar Lurraldeetan duen errelatore bereziari. Nazioarteko Zigor Auzitegian "Israel eta AEBetako herritarrak ikertzeko ekimenetan zuzenean kolaboratzea" leporatu... [+]
Errealitatea da dirua ez dela nahikoa ontziolak nahieran sortu eta itsasontziak nahi ahala egiteko. Kokapenak, azpiegiturak, laneskua, lehengaiak, talentua, eskarmentua… gauza asko behar dira, diruaz gain. Ontziolak erauztea oso “erraza” izan zen AEBentzat;... [+]
Hamasek jakinarazi du Palestinako erresistentziako beste taldeekin hitz egin duela AEBek, Egiptok eta Qatarrek proposaturiko meniaz, eta "pozik" hartu dutela. 60 eguneko su-etenaz gain, akordioak barne hartuko luke Hamasek Gazan dituen hamar bahitu israeldar askatzea,... [+]
BRICS+ taldeak hamazazpigarren gailurra egin berri du Rio de Janeiron, eta herrialde parte hartzaileek oharra argitaratu dute Trumpen muga zergak eta Iranen aurka eginiko erasoak gaitzetsiz. Erantzun gisa, AEBetako presidenteak mehatxu egin die "Amerikaren aurkako... [+]
Hagan ekainaren 25ean NATOk egindako goi-bileran, gastu militarra herrialde bakoitzaren BPGaren %5 izateko konpromisoa hartu dute Aliantza Atlantikoko Itunaren Erakundeko kide diren estatuek. Horretarako hamar urteko epea izango dute, 2035 arte. Erabaki horrekin, 2014an... [+]
Duela astebete Hagan egindako NATOren goi bilera historia handian gogoratu beharko da –batez ere egitasmoa egikaritzen bada– “BPGaren ehuneko 5aren bilkura” izan delako.
Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]
Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.
Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.
Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]
Irango hiru gune nuklearrei eraso diete AEBek pasa den asteburuan. Donald Trump eta aiatolaren arteko pultsuan eta Netanyahuren rolean zentratu dira hedabideak albistea ematerakoan, ez ordea bertoko zein diasporako herritarren larritasunean: Teheranetik ihes egiteko bultzakada,... [+]
AEBetako Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten batek dio gune nuklearrei eginiko erasoek ez dutela Irango gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Etxe Zuriko bozeramaile Karoline Leavitt-ek leporatu... [+]