Milaka armeniar Nagorno Karabakheko aireportuan babestu dira, garbiketa etnikoaren beldur
Azerbaijanek erasoa jo eta hogeita lau orduren buruan hartu du Nagorno Karabakheko kontrola, hango agintariek "desegitea eta erabateko desarmatzea" onartu ondoren, bere esanetan. Armeniarrek herrialdetik ihes egiteko pasabide seguruak irekitzea eskatzen dute eta ehundaka lagun babestu dira Stepanakert hiriburuko aireportuan.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Asteartean Azerbaijanek artilleria astunarekin eraso zuen Nagorno Karabakh, Armeniarekin duen gatazkaren erdian dagoen lurralde menditsua eta armeniar jendea bizi dena. Hogeitalu orduren ostean hango agintariek su-etena sinatu dute, Errusiaren bitartekaritzarekin, eta ondorioz "desegitea eta erabateko desarmatzea" hitzartu dute.
Erasoan dozenaka lagun hil direla diote zenbait iturrik eta Azerbaijango armadak "kontaktu linea" osoa zeharkatu duela.
Nagorno Karabakh bihurtu da Ukrainako gerrak ekarritako joko taula konplexuan sakrifikatu beharreko pieza bat, Armeniaren eta Errusiaren artean harremana urrundu eta gero.
Erevanen, Armeniako hiriburuan, asteazken arratsaldean berriz sortu dira manifestazio eta istiluak, Armeniako Gobernuko Nikol Pashinyanen dimisioa eskatzeko, Nagorno Karabakheko armeniarrak salduta utzi dituelakoan.
AEBek eta Europako hainbat herrialdek Azerbaijanen erasoa salatu dute, baina aho txikiarekin. Europar Batasunak Bakúrekin 2022ko uztailean hitzartu zuen bere gas erreserba handien inportazioa bikoiztea.
Azerbaijango presidenteak, Ilham Aliyevek telebistako agerraldi batean "garaipena" ospatu eta gogor hitz egin du: "Batzuek jadanik jaso dute merezi zuten zigorra, eta beste batzuek oraindik jasoko dute"
Nagorno Karabakheko presidenteak, Samvel Shahramanyanek gobernuaren erabakia iragarri aurretik esan du euren lehentasuna herritarren segurtasuna bermatzea dela, eta beharrezko neurriak hartuko dituztela, "nazioartearen erantzun eskasa ikusita". Azerbaijango hiriburutik gertu, Yevlakhen eztabaidatzen ari dira orain herrialdearen "integrazioa" Azerbaijanen.
120.000 armeniar inguru bizi dira Nagorno Karabakhen, kristau ortodoxoak gehienean, eta garbiketa etnikoaren beldur dira asko orain.
Duela bederatzi hilabetetik Armeniarekin duten pasabide bakarra, Latxingoa, itxita eduki du Azerbaijanek herritarrak gosez eta eskasiaz estutu nahian –irailaren 12an ireki zuen berriz ere–. Nagorno Karabakheko Gobernuak "giza korridore seguruak" eskatu ditu eta Errusiako "bake-indarrak" herritarren ebakuazioan laguntzen ari dira.
Baina beste milaka lagun Stepanakerteko aireportuan babestu dira, Reuters agentziak zabaldu duenez. Aireportu hori ez dago erabilgarri eta egun errusiar militarren guarnizio bat dago han. Nagorno Karabakheko Informazio Zerbitzuak herritarrei eskatu die aireportura ez jotzeko eta euren babeslekuetan geratzeko.
Azerbaijango presidenteak, Ilham Aliyevek telebistako agerraldi batean "garaipena" ospatu eta gogor hitz egin du, Nagorno Karabakheko "erregimen kriminaleko" kideak jo puntuan jarrita: "Batzuek jadanik jaso dute merezi zuten zigorra, eta beste batzuek oraindik jasoko dute. Armeniar herriak badaki hitza eman dudala".
Giza eskubideen aldeko Sudango abokatu talde baten arabera, Sudan mendebaldeko hainbat herrixkari eraso egin zieten larunbatean eta igandean, eta zibilak tiroz hil edota bizirik erre zituzten, etxeetan giltzapetuta. UNICEFek salatu du Ipar Darfurgo 40.000 haur artatu zituztela... [+]
Eskarmentu ikaragarria –hitzaren adiera etimologikoan, besteak beste– dugu europarrok arma-lehiaketetan. Eta, paradigmatzat hartu ohi denetik, XIX. mendearen amaiera eta XX.aren hastapeneko hartatik, mende eta laurden igaro denean arma-lehiaketa kartsuenera itzuli... [+]
Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.
Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.
Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]
Gaza izan zen iragarpena, Ukraina tanteoa, Iran eskalada, baina Errusia eta Txina dira traka eta azken helburua. Europar Batasunak "Israelek bere burua defendatzeko duen eskubidea" baieztatzen jarraitzen du, eta bere lehen potentziaren buruak aitortzen du "Israel lan... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
2023ko urritik armamentua erosteko 40 kontratu sinatu ditu Espainiako Estatuak Israelekin eta hango enpresekin, horien erdia azken urte erdian. Horietako kontratu batekin ika-mika piztu da Espainiako Gobernua osatzen duten PSOE eta Sumarren artean, bereziki azken horren barnean,... [+]
Hainbat ikerketak erakusten dute inbertsio militarraren gorakadak osasuna edo hezkuntza bezalako sektoreen suntsipena dakartela herrialde batzuetan.
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Gure amak beti esaten du: “Ez dut sekula ulertu zergatik gertatu zen Lehen Mundu Gerra”. Ez dio batere zentzurik harrapatzen. Ez du ulertzen zergatik inplikatu ziren Europako potentzia zaharrak halako basakeria batean eta ez zaio buruan sartzen nola konbentzitu... [+]
Ekimenak bakea eta justizia soziala sustatzeko proiektuak finantzatzea du helburu. Sustatzaile diren gizarte mugimenduek mezu argi bat bidali diete gobernuei eta armagintza industriari: "Ez dugu gerraren konplize izan nahi".
“Ba al zenekiten testuliburu gehienetan ia ez dela aipatzen armen industriak egungo gatazketan duen rola? Edo oso gutxitan jartzen dela zalantzan gerra ezinbestean gertatu behar dela esaten duen narratiba?”, dio Gerrarik Ez Araba elkarteak. Bestelako narratibak,... [+]
Alemanian zentral nuklearren itxierak izan duen “eragin negatiboa” kontuan izateko eskatu dio erakunde horretako buru Fatih Birolek Pedro Sánchezen exekutiboari. Iberdrola, Naturgy eta Endesa multinazional elektrikoak ere presio egiten ari dira itxiera egutegia... [+]
Bizitza erdigunean jartzeko abagunea ikusi genuen feministok zein ekologistok Covid-19 pandemia garaian. Ez ginen inozoak, bagenekien boteretsuak eta herritar asko gustura itzuliko zirela betiko normaltasunera. Bereziki, konfinamendu samurra pasa zutenak haien txaletetan edo... [+]