Martxoak 3ko sarraskiaren eliza memoria gune bihurtzeko proiektua aurkeztu dute
San Frantzisko memoriarako espazioa proiektua aurkeztu du Memoria Gara ekimenak: “Gune didaktikoa, etengabe aldatuko dena, funts propioa izango duena, ikertuko duena eta kontakizun ofizialetan baztertuta izan diren biktimei ahotsa emango diena”. Erakundeen laguntza eskatu dute, baina proiektuaren independentzia bermatuz.
Polizia sarraskiaren gune nagusia izan zen San Frantzisko eliza 1976ko martxoaren 3an, Gasteizen. Elizatik metro batzuetara aurkeztu du San Frantzisko memoriarako espazioa proiektua Memoria Gara ekimenak, Martxoak 3 Elkartearen egoitzan, elkarteko kide Nerea Martínez Aranburuzabalaren eta Josu Santamarina historialariaren eskutik. Proiektua Memoria Garak urte hasieran antolatutako Martxoaren 3a: memoria (k), espazioa (k) eta kolektiboa (k) jardunaldien ondorioak aintzat hartuta osatu du Santamarinak. Jardunaldi haietan Argentina, Ipar Irlanda, Txile eta Hegoafrikako memoria gune bana ezagutu eta aztertu zituzten, besteak beste.
“Martxoaren 3ko memoria langileena izango da, edo ez da izango”
Martxoak 3ko gertaerak ezin direla “memoria gentrifikatzeko” baliatu adierazi du historialariak: “Eliteek memoria espazioak diseinatu nahi badituzte gatazkaren nozioa saihesteko eta klase nagusien balioak erreproduzitzeko, balio horiek alferrikakoak izango dira; martxoaren 3ko memoria langileena izango da edo ez da izango". Bere proiektuak "kontakizun ofizialetan baztertu diren beste biktimak" aitortu nahi ditu, memoriaren lanketa “antirrepresibo eta feminista bat” eginez, “etengabe eguneratuko dena eta iraganaren eta orainaren arteko zubi bihurtuko dena".
Martxoaren 3a “gehiago eta hobeto” ikertu
Martxoaren 3ko gertakariei ulermen sakonagoa eman behar zaiela uste du Memoria Gara ekimenak, besteak beste “garai hartako esperientzia kolektiboa” eskainiz: “Langile oroimena osoa eta askotarikoa da, baina boterearen edozein injustizia edo gehiegikeriarekiko sentikortasun izugarria du”. Orduko gertaerei ez ezik, orduz geroztiko adierazpen “kultural, artistiko eta politikoei” tokia egin nahi diete oroimenerako gunean. Eskubideak erdigunean jarriko ditu guneak: giza eskubideekin batera eskubide ekonomikoak, sozialak eta kulturalak ere bai. Proiektu “museografikoa” garatu nahi dute, barnebilduko dituena funts propioa, ikerketarako gunea eta jardueren agenda bat.
Erakundeen babesa eta proiektuaren independentzia
Asteazken goizean aurkeztu dute proiektua prentsaurrekoan, eta asteazken arratsaldean aurkeztuko diete herritarrei ekitaldi publiko batean, Aldabe Gizarte Etxean 19:00etan.
Gauzatuko bada, proiektuak erakundeen babesa behar duela adierazi du Martínezek. Helburu horrekin, urtarriletik aurrera egitasmoa aurkeztuko diete Eusko Jaurlaritzari, Arabako Foru Aldundiari, Gasteizko Udalari eta Gotzaindegiari. Babesak proiektuaren izaera ez duela baldintzatu behar azpimarratu dute, “martxoaren 3ko memoria ez baita inola ere memoria ofizial edo erosoa; argi eta garbi arbuiatuko dugu memoria zein ekimen hau instituzionalizazio prozesu batean xurgatzea, horrek etxekotze eta hutsaltze saiakera bat badakar".
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintza eta Euskarako Batzordeak atzera bota du UPNk aurkeztutako mozioa, 1936ko Gerran Errepublikaren kontrolpean zeuden lurraldeetan izandako biktimak Oroibidea memoriaren datu-basean sartzea eskatzen zuena. Mozioak PP eta Voxen babesa jaso du,... [+]
Jose Miguel Etxeberria Naparra-ren gorpua aurkitu gabe bukatu da Frantziako Landetan egindako bigarren indusketa. 44 urte dira militantea desagertu zenetik eta bere familiaren belaunaldi batetik bestera pasa da bere bilaketaren zama.
Madrilgo Cuelgamurosen, Erorien Harana deituriko monumentuan arkeologoak egiten ari diren indusketetan etengabe ari dira jasaten eskuin muturreko jendeen presioa, hala adierazi du Pako Etxeberria auzitegi-medikuak. Egunotan, biktima errepublikarren senideek bisitatu ahal izan... [+]
Iruñeko Txantrea auzoko kale-izendegian frankismoan errepresaliatuak izan ziren hamar emakume gogoratuko dituzte. Ekitaldia egin zuten atzo eta auzoaren hegoaldean dagoen plaza bat oroimen gune ere izendatu zuten. "Garrantzitsua da historian gertatutakoa gogoratzea;... [+]
Andatza mendia memoria leku bihurtu zuen Usurbil 1936 elkarteak apirilaren 13ko birsortze historikoan. Herritarren lan boluntarioarekin berreskuraturiko lubakiak antzezleku bihurtu ziren egun batez. Gerraren eraginez Usurbilen jazotakoak elkarbanatzeko enegarren ekimena izan da.