Lur arraroak nahi ditu orain Trumpek, baina ba al dago halakorik Ukrainan?
AEBek Ukrainako gerraren aurrean egindako jarrera aldaketaren barruan, “lur arraroak” deiturikoak negoziaziorako gai nagusi bilakatu dira Volodymyr Zelenskyren eta Donald Trumpen artean. Lehenak nahi du AEBek bere segurtasuna bermatu dezatela Errusiaren aurrean, Ukrainan dauden erreserbak nahi ditu beretzat bigarrenak. Baina ba al dago halakorik herrialde hartan? Narratibak puzturiko “burbuila” baten aurrean gaudela dio zenbait analistak.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Zelensky Washingtonen izango omen da ostiralean “hitzarmen garrantzitsu” bat sinatzeko, Trumpen esanetan. Bisita hori ez dago baieztatuta oraindik, eta informazio eskasarekin abil ari da jokatzen AEBetako presidentea; baina itxura guztien arabera Ukrainako “lur arraroak” daude negoziazioaren erdian.
Etxe Zuriko maizter berriak horrela kobratu nahi die ukrainarrei Errusiaren kontra gerra egiteko emandako dirutza. Trumpek ahoa ireki duen aldiro kopurua handitu du gainera: “Esan diet nahi dudala 500.000 milioi dolarreko baliokidea lur arrarotan”, bota du Fox telebista kateari egindako elkarrizketa batean, otsailaren 11n. Equivalent esan du, negozio gizonen jerga hotz hori nahita erabilita.
Kievek, noski, ukatu egin du eskaria. Eta eskalada dialektikoa hasi da orduan: “Burbuila batean bizi da”, Zelenskyk; “hauteskunderik gabeko diktadorea da”, Trumpek. Azken orduetan bi mandatariek euren diskurtsoa leundu dute, baina Kievek segurtasun bermeak nahi ditu Errusiarekiko, eta Washingtonek jarraitzen du lur arraroekin tematuta. Zenbait analistaren arabera, ordea, “burbuila” bat bilakatzen ari den narratiba baten aurrean gaude.
Ukraina, zerrendatik kanpo
2021ean, gerra aurretik, bere potentzial geologikoa erabili zuen Ukrainak Bruselarekin metal estrategikoen inguruko akordioa sinatzeko. Baina Errusiaren inbasioak ezerezean utzi zuen.
AEBetako Geologia Zerbitzuak, gai horietan erreferentziakoa denak, ez du Ukraina lur arraroak dituzten herrialdeen zerrendan sartuta
Joan den azaroan “Garaipenanaren Plana” aurkezterakoan, Zelenskyk berriz ere erreserba horiek erabili ditu txanpon-truke moduan Mendebaldeko herrialdeen babesa mantentzeko, zehazki lur arraroarenak, “defentsa-sektorearentzat, baina baita energiarentzat eta elektronikarentzat ere, funtsezkoak diren baliabide horien interes estrategikoaz jabetuta”, dio Reporterre-n Estelle Levresse kazetariak.
Baina Javier Blas analistak Bloomberg-en azaldu duenez, ukrainarrek narratibaren kontrola galdu dute: “Ukrainak ez duelako lur arrarorik”. Bere esanetan, AEBetako Geologia Zerbitzuak, gai horietan erreferentziakoa denak, ez du Ukraina lur arraroak dituzten herrialdeen zerrendan sartuta.
Gainera, lur arraroen munduko ekoizpenak urtean 15.000 milioi dolarreko balio duela gogorarazi du Blasek: “Demagun Ukraina, ustekabean, munduko lur arraroen %20 ekoizteko gai dela. Horrek urtean 3.000 milioi dolar suposatuko luke. Trumpen 500.000 milioi dolarretara iristeko 150 urteko ekoizpena beharko lukete. Tontakeria galanta”.
2021ean EBrekin sinaturiko akordioetan ukrainarrek jadanik aitortzen dute euren lur arraroak ustiatzeko baldintza hidrogeologikoak “zailak” direla. Baldintza horiek okertu baino ez dira egin, noski, kontuan edukita “energia sistema egonkorra” behar duten meatzeetako instalazio ugari suntsituta daudela gerraren ondorioz, azaldu dio Levresseri geopolitikan aditua den Olivia Lazardek.
Jantxakurrarena
Orduan, lur arrarorik ez badago, zeren bila dabil Trump? La Vanguardia egunkarian ekonomian espezializaturiko Piergiorgio M. Sandrik, meatzaritza-sektoreko konpainia bateko kide den Arnodus Van de Hurk-ekin hitz egin du: “Ezer gehitzen ez duen joko bat da. Ez badago ezer, Trumpek informazio baliotsua izango du. Baina lur arraroak aurkitzen baditu, ez dizkie besteei utziko”, esan dio.
Alegia, esaerak dioen moduan, jantxakurrarena egiten ari dela: ez jan, ez jaten utzi. Ez da hainbeste baliabide baliotsu batzuk eskuratzea, baizik eta, baleude, besteek ez eskuratzea
Alegia, esaerak dioen moduan, jantxakurrarena egiten ari dela: ez jan, ez jaten utzi. Ez da hainbeste baliabide baliotsu batzuk eskuratzea, baizik eta, baleude, besteek ez eskuratzea. Bistan da teknologia berriekin zerikusia duten halako materialak gatazka globalen erdigunean jarri direla. Txina da gaur egun lur arraroen munduko erreserba eta ustiatze tasa handiena duen herrialdea, askogatik.
Ostiralean, beraz, ikusteke dago zer sinatuko duten edo zer ez Washingtonen. The Guardian-ek aurreratu duenez balizko hitzarmen horretan ez da egongo Ukrainarentzako “segurtasunerako bermerik”. Gerrak oraindik luze joko duen seinale?
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
AEBetako presidenteak Ukrainarekin su-eten akordio batera iristeko ezarritako epea amaituta, Alaskan bilduko dira Trump eta Putin ostiralean. Bloomberg hedabidearen arabera, Errusia eta AEBak gerra "izozteko" plan bat prestatzen ari dira, Moskuk orain arte Ukrainan... [+]
IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]
Asteko albiste nagusietako bat izan da, zalantzarik gabe: ehuneko 50eko muga-zerga ezarri die Trump administrazioak Indiatik datozkien esportazioei. Brasilekin parekatuta, zerga estatubatuar astunenak pairatu beharko dituen ekonomia handia izango da, aldaketarik ezean,... [+]
Hildako kazetarietako bat Anas al-Sharif da, palestinarren genozidioa zerrendatik kontatzen dutenen artean ezagunenetako bat. Al Jazeera hedabideak adierazi du Israel errudun dela Gazako sarraskia barnetik azaleratzen duten kazetariak nahita hiltzeagatik, eta horrela sarraskia... [+]
Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.
Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.