Luis Enrique Sorianori eragindako “min eta kalte moral eta materialak” onartu ditu enpresak
Akordio judiziala lortu dute 2021ean lantokian bere buruaz beste egin zuen Soriano gaztearen familiaren abokatuak eta Azpeitiko Manuel Aizpuru enpresaren ordezkariak. Enpresak Sorianori eragindako min eta kalte moral eta materialak onartu ditu, eta kalte-ordainak ordainduko dizkie senideei.
2021eko uztailaren 30ean Luis Enrique Soriano gazte dominikarrak bere buruaz beste egin zuen Azpeitiko Manuel Aizpuru enpresan lanean zela. Handik astebetera kasuaren berri eta Sorianoren senideen testigantza zabaldu zituen Elkar-ekin talde azpeitiarrak. Gaztearen suizidioaren eta bere lan-baldintzen artean lotura zegoela salatu zuten. Sorianoren senide batzuek, ESK sindikatuarekin batera, epaitegietara jotzea erabaki zuten.
20 urteko gaztea hil zela ia bi urtera, ekainaren 26an epaiketa hastekoa zen Donostiako lan arloko 1. epaitegian, baina jakitera eman dutenez, hilaren 14an Sorianoren senideen abokatuak eta enpresaren ordezkariek akordio judiziala sinatu dute, auzibide judizialari amaiera emanda.
Akordioaren arabera, enpresaren aseguru etxeak eta enpresak berak kalte ordain ekonomikoak ordainduko dizkiote Dominikar Errepublikatik Azpeitira etorritako Luis Enrique Sorianoren familiari, eragindako min eta kalte moral eta materialen ondorioz.
Maiatzaren 19an jakitera eman zituen ARGIAk Luis Enrique Sorianoren nominak, eta bertan ikus zitezkeen berak eskuz idazten zituen hilero egiten zituen aparteko ordu kopuru handiak. Lan Ikuskaritzak berak ere arau-hausteak ikusi zituen Sorianoren heriotzaren inguruan, eta legeak onartutakotik gorako orduak egiteaz gain, zegokion oporraldirik ez zuen jasotzen, larunbatetan ere lan egitera behartu zuten, COVID-19 gaitzak jota egon arren lantokira joatera behartzen zuten, gauez eta bakarrik egin behar izan zituen lanaldiak, bestelako tratua ematen zioten gainerako langileen aldean, lantokian presioa etengabekoa zen, besteak beste.
Enpresaren "atsekabea"
Akordioa sinatu duten egunean bertan, Manuel Aizpuru enpresak Uztarria hedabidera idatzi du. Adierazpen horretan enpresa "atsekabeturik" dagoela dio Sorianoren heriotzagatik. Beti justiziarekin kolaboratzeko prest agertu dela azpimarratu dute eta, halaber, "atsekabea" agertu du hainbat eragilek emandako informazioak eta egindako baieztapenak tarteko.
Elkar-ekin taldea aipatu gabe, diote eragile batzuek enpresa eta haren kudeatzailea Sorianoren heriotzaren "zuzeneko erantzule egin" zituela, baina "suizidioa bezalako gertakari serio bati buruzko erabateko ezjakintasuna" erakusteaz gain, "baldintza sozialek, berez, ezin dutela suizidioa azaldu" argudiatu dute. Horrek ekarri ditu, enpresaren hitzetan, haien aurkako "irainak eta herriko plazan kritika publikoa egitea" eta "epaiketa paralelo bidegabea". Heriotza jazo zenetik kaleratu diren informazioak eta egindako baieztapenak ez direla enpresarekin inoiz kontrastatu ere salatu dute.
Akordioa, "lorpen esanguratsua"
Elkar-ekin-ek baikor baloratu du akordioa, enpresak eragindako kalte moralen eta materialen "aitortza argia" jasotzen duelako, baita kalte-ordainak ordaintzeko konpromisoa ere.
2021ean gaztearen testigantza publiko egin eta ondorengo asteetan Azpeitian oinarririk gabeko zurrumurru asko zabaldu zirela azpimarratu dute: "Bere gertukoen testigantza zalantzan jartzea, gertaera erlatibizatzea, familiari buruzko difamazioak aireratzea eta suizidioaren arrazoiak desitxuratzea, besteak beste". Horregatik, diote, da garrantzitsua kalte moral eta materialen aitortza akordioan jaso izana, "difamazio horiek ezerezean uzten dituelako, migratzaileak estigmaren, susmoaren eta zalantzaren itzala daramatelako soinean".
Azken hilabeteetan "presioak, xantaiak eta difamazioak" jasan dituztela ere salatu dute Elkar-ekineko kideek, "haien jarduna isiltzeko” asmoz.
Enpresak publikoki adierazitakoaren harira, puntuz puntu erantzun gabe, ondokoa azpimarratu du eragile antikapitalistak. "Baldintza sozialek, berez, ezin dutela suizidioa azaldu enpresak esateak, zur eta lur uzten gaitu. Suizidioen kausak konplexuak dira, baina argi dugu baldintza sozialek eta materialek (lanak, etxebizitzak, hil amaierara iristeko presioak, enpresa batean jasotako tratu txarrak eta abar) goitik behera zeharkatzen dutela gizakion osasun mentala. Egoera horiek daude eritasun psikologiko askoren oinarrian, eta horien ondorioz hainbat suizidio kasu gertatu dira. Horrela jasotzen da, besteak beste, hainbat epaitegik antzeko kasuen aurrean eman dituzten sententzietan".
2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.
Horri gehitu behar... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.
Bilboko Udaltzaingoak kale saltzaileak Bilboko Gas plazatik kanporatu ditu, bertan bizi baitira kale egoeran Aste Nagusian salmentak handitzeko asmoarekin. Bilboko Konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu, eta elkarretaratzea egin dute.
Plantillak astelehenean ekin dio grebari, kaleratzeei ezetz esateko. Espedientearen kontsulta-aldia abuztuan hasi izana salatu du Hego Uribeko LASek, enpresaren asmoa "langileen mobilizazioa eta erantzuna oztopatzea" izan delakoan.
LAB sindikatuak Euskotren enpresaren "koherentzia eza eta erantzukizun sozialaren gabezia" salatu ditu, zezenketen publizitatea zabaltzen ari delako bere ibilgailuetan.
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Plantillak baiezkoa eman dio aurreakordioari, eta, printzipioz, urte hau amaitzean itxiko dute fabrika.
Gasteizko lorezainen grebak lau hilabete bete ditu, langileek salatu dute Enviser enpresak eta Gasteizko Udalak blokeatu dutela auzia, bilera berririk ez dutelako egin uztailaren 7tik.
ELAk eta LABek ez dute lan batzordearen gehiengoak erdietsitako eta langileen gehiengoak onartutako aurreakordioa sinatu: "Ez da 1.000 familiarentzako irtenbiderik planteatzen. Finean, lanpostu askoren galera eta fabrikaren itxiera dakar", adierazi du LAB sindikatuko... [+]
Uztailak 8, 16 eta 21 izan dira greba egiteko ELA eta CCOO sindikatuek aukeratutako egunak. Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) eta soldatak parekatzea eta lanaldiak murriztea eskatzen dute.
Langile batzordeak eta enpresak adostutako aurreakordioak 655tik 609ra murriztuko ditu kaleratzeak, gainerakoak birkokatuko dituzte. Astelehen arratsaldean jakin da langileen %78k babestu dutela akordioa. Nafarroako Gobernuak eta langile batzordeak etorkizunari begira,... [+]
Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]
Langilea uztailaren 15ean hil zen eraikin baten estalduraren konpontze lanak egiten zebilela, eta ostegunean jakinarazi du ELA sindikatuak. Estaldura apurtu, eta altueratik erori zen. Guztira 31 langile hil dira Hego Euskal Herrian 2025ean, bostgarrena Araban.
Eusko Jaurlaritzako Ekonomia, Lan eta Enplegu sailburu Mikel Torresek asteazken honetan aurkeztu du EAErako gutxieneko soldataren inguruan egindako azterketa, eta 1.385 eurorainoko kopurua jarri du erreferentzia moduan, "aurreikuspen baikorrenean". ELA eta LAB... [+]