Lodiek ez dute lekurik film eta telesailetan
Nahiz eta herritarren erdia baino gehiago "normopisua" delakotik gora egon, film eta telesailetako pertsonaien %3,3ak baino ez ditu gorputz horiek ordezkatzen. Apenas dagoen pertsonaia gizenik, eta dagoenean, sarri bere gizentasuna du trama nagusi, bereziki emakumea baldin bada.
Fikziozko pelikula eta telesail espainiarretako 1.721 pertsonaia aztertu ditu Ikus-entzunezkoetako Aniztasunaren Espainiako Behatokiak, eta horietatik 57 baino ez dira gizenak. Ondorio garbia atera du behatokiak: fikzio espainiarrak ez du inolaz ere gizartean dagoen gorputz aniztasuna islatzen. Are, aniztasunen inguruan hitz egiten dugunean, gorputz aniztasuna da ahaztuenetakoa, dio behatokiak.
Portzentajeetatik harago, gorputz horien errepresentazioari ere garrantzia ematen dio behatokiak: zein rol eta estereotipo behinbetikotzen diren, edota zein ate ireki. Kasu honetan, pertsonaia gizenak agertzen direnean, sarri euren gizentasuna dute trama nagusi: "Pantailan emakume lodiak agertzen direnean, anomalia gisa aurkeztu ohi da eta beren tramaren zati ezinbesteko bihurtzen da, edo presio eta komentarioen biktima direlako, edo ahalduntze trama bat bizi dutelako", adierazi dute behatokiko kideek El Salton.
"Gorputz gizenak umoretik, patetismotik edo anomaliatik baino irakurtzen ez dituzten klixe kaltegarri hauek amaitzea beharrezkoa da"
"Elikatzen den ideia da pertsona gizen batek ezin duela pantailan existitu, bere pisuari erreferentziarik egin gabe. Gainera, dietaren kultura problematizatzea eta feminitatearen eta argaltasunaren aginduekin duen lotura azaltzea litzateke interesgarriena, baina maiz dietak aipatzen dira gizen dagoenaz barre egiteko mekanismo gisa, edo nork bere mugak gainditzeko erronka moduan".
"Fikzioa lodifoboa da, gizartea ere hala delako"
"Gorputz gizenak umoretik, patetismotik edo anomaliatik baino irakurtzen ez dituzten klixe kaltegarri hauek amaitzea beharrezkoa da. Fikzioa lodifoboa da, gizartea ere hala delako, baina fikzioak gizartearentzako erreferente izan beharko luke eta idealizazioaren kontzeptuaren inguruan gogoeta egin behar luke, zergatik eta zeintzuek sortzen duten idealtzat hartzen duguna. Fikzioa, azken finean, ezinbestekoa da gure sozializazioan eta gure hezkuntza sentimentalean".
Irudimentsua eta umoretsua da, eta marraztea bere pasioa da. Oihan Iriarte Eletxigerrak (Bilbo, 2001) Autismoa eta biok (Txalaparta, 2025) liburu ilustratua sortu du autismoa ikusarazteko. Bere bizipenetatik abiatutako liburua da. Arte figuratiboaz baliatu da batez ere:... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]
Indartsua, irribarretsua eta oso langilea. Helburu pila bat ditu esku artean, eta ideia bat okurritzen zaionean buru-belarri aritzen da horretan. Horiek dira Ainhoa Jungitu (Urduña, Bizkaia, 1998) deskribatzen duten zenbait ezaugarri. 2023an esklerosi anizkoitza... [+]
Bai ikastetxeek antolaturiko eskolaz kanpoko jarduerek, bai aisialdiari loturiko ekintzek eta udalekuek desgaitasunen bat duten haurrak kanpoan uzten dituzte maiz, eta hain justu, jarduera horiek bereziki onuragarriak dira premia bereziak dituzten haurrentzat. Hala dio... [+]
Orain arte desgaituak ez diren pertsonekin lehiatu da Uharteko Ipar Eski Taldeko Eneko Leyun eskiatzailea (Iruñea, 1998). 2024-2025 denboraldian, lehenengo aldiz parte hartu du Adimen Urritasuna duten Pertsonentzako Iraupeneko Eskiko Espainiako Txapelketan. Urrezko... [+]
Pertsona lodiek lodiak izateagatik bizi izan duten eta bizi duten indarkeriaren inguruan teorizatzeko espazio bat sortzea du helburu ‘Nadie hablará de nosotras’ podcastak. Cristina de Tena (Madril, 1990) eta Lara Gil (Fuenlabrada, Espainia, 1988) aktibista... [+]
Gazteagotan baino lotsa handiagoa dauka, baina horrek ez dio saltsa askotan ibiltzeko gogoa kentzen Leire Zabalza Santestebani (Iruñea, 1990). Beste gauza askoren artean, Motxila 21 musika taldeko kidea da. Nabarmendu du musika gauza asko aldarrikatzeko bide izan... [+]
Miopia gero eta gehiago eta gero eta lehenago ari da garatzen, eta horren arriskua da dioptriak gehitzen joatea eta helduaroan begiari lotutako hainbat gaitz izateko aukerak dezente handitzea. “Eguzki-argia jasotzea inportantea da, eta denbora asko ez igarotzea oso gertu... [+]
Istorioetan murgildu eta munduak eraikitzea gustuko du Iosune de Goñi García argazkilari, idazle eta itzultzaileak (Burlata, Nafarroa, 1993). Zaurietatik, gorputzetik eta minetik sortzen du askotan. Desgaitua eta gaixo kronikoa da, eta artea erabiltzen du... [+]
Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]
Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.
Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.