Lodiek ez dute lekurik film eta telesailetan
Nahiz eta herritarren erdia baino gehiago "normopisua" delakotik gora egon, film eta telesailetako pertsonaien %3,3ak baino ez ditu gorputz horiek ordezkatzen. Apenas dagoen pertsonaia gizenik, eta dagoenean, sarri bere gizentasuna du trama nagusi, bereziki emakumea baldin bada.
Fikziozko pelikula eta telesail espainiarretako 1.721 pertsonaia aztertu ditu Ikus-entzunezkoetako Aniztasunaren Espainiako Behatokiak, eta horietatik 57 baino ez dira gizenak. Ondorio garbia atera du behatokiak: fikzio espainiarrak ez du inolaz ere gizartean dagoen gorputz aniztasuna islatzen. Are, aniztasunen inguruan hitz egiten dugunean, gorputz aniztasuna da ahaztuenetakoa, dio behatokiak.
Portzentajeetatik harago, gorputz horien errepresentazioari ere garrantzia ematen dio behatokiak: zein rol eta estereotipo behinbetikotzen diren, edota zein ate ireki. Kasu honetan, pertsonaia gizenak agertzen direnean, sarri euren gizentasuna dute trama nagusi: "Pantailan emakume lodiak agertzen direnean, anomalia gisa aurkeztu ohi da eta beren tramaren zati ezinbesteko bihurtzen da, edo presio eta komentarioen biktima direlako, edo ahalduntze trama bat bizi dutelako", adierazi dute behatokiko kideek El Salton.
"Gorputz gizenak umoretik, patetismotik edo anomaliatik baino irakurtzen ez dituzten klixe kaltegarri hauek amaitzea beharrezkoa da"
"Elikatzen den ideia da pertsona gizen batek ezin duela pantailan existitu, bere pisuari erreferentziarik egin gabe. Gainera, dietaren kultura problematizatzea eta feminitatearen eta argaltasunaren aginduekin duen lotura azaltzea litzateke interesgarriena, baina maiz dietak aipatzen dira gizen dagoenaz barre egiteko mekanismo gisa, edo nork bere mugak gainditzeko erronka moduan".
"Fikzioa lodifoboa da, gizartea ere hala delako"
"Gorputz gizenak umoretik, patetismotik edo anomaliatik baino irakurtzen ez dituzten klixe kaltegarri hauek amaitzea beharrezkoa da. Fikzioa lodifoboa da, gizartea ere hala delako, baina fikzioak gizartearentzako erreferente izan beharko luke eta idealizazioaren kontzeptuaren inguruan gogoeta egin behar luke, zergatik eta zeintzuek sortzen duten idealtzat hartzen duguna. Fikzioa, azken finean, ezinbestekoa da gure sozializazioan eta gure hezkuntza sentimentalean".
Sarean lan egiteko elkar entzutea eta errespetatzea “nahitaezkoa” da Aitor Bedialaunetarentzat (Ondarroa, Bizkaia, 1991). Euskal Gorrak, Pertsona Gorren Elkarteen Euskal Federazioko presidentea zeinu hizkuntzaren kalitatea zaintzearen garrantziaz mintzatu da. Salatu... [+]
Sentsibilizazio saioen, hitzaldien eta sare sozialen bidez aktibismo antikapazitista egiten du Juncal Cepedak (Irun, Gipuzkoa, 1986). Txikitan ez du erreferente desgaiturik izan, eta besteei laguntzeko eta erreferenteak sortzeko egiten du dibulgazioa. Sare sozialen bidez,... [+]
Lehen aldiz, ikerketa bat egin dute tanpoiek metalak ote dituzten ikusteko. Izan ere, metal batzuk toxikoak dira, baina AEBetako, Europako eta Erresuma Batuko legediek ez dute horri buruzko araudirik.
Kirol ugari egin ditu Mercedes Ortega Barrenak (Bilbo, 1967); hala nola atletismoa, paddel surfa eta orain arrauna. Hondarribiko HS2 Surf Center eskolako Dragon Boat taldeko kidea da. Batik bat minbizia duten edo izan duten emakumez osaturiko taldea da. Barrenak nabarmendu du... [+]
Desiraren, genero identitatearen eta erotikaren ikuspegia zabaltzeaz mintzatu da Igor Nabarro sexologoa. Nerabezaroan muineko lesio bat izan zuen, eta hori dela-eta zalantzan jarri zituen maskulinitatea eta sexualitatea. Salatu du istripuaren ostean ez zuela inongo heziketa... [+]
Aktibista intersexa* eta DJa da Marikarmen Free (Baena, Espainia,1984). 2003. urtean sistema psikiatrikoaren kontrako borrokan hasi zen, eta gaur egun bide beretik doa Insania kolektibokoekin. Martxoan, Iruñeko Katakraken egindako “Zapalkuntza psikiatrikoa eta... [+]
Batzuentzat ikusezina eta sinesgaitza bada ere, fibromialgia existitzen da, eta berrehun sintoma baino gehiago daude gaitzari lotuta. Horietako batzuk jasaten ditu Edurne Iribarrenek (Otsagabia, Nafarroa, 1954) eta nabarmendu du eragin “handia” dutela egunerokoan:... [+]
Etxean sartuta dago gurekin sentituko dugun txoko bat, gauaren nekean besarkatzen gaituen gune bat, negarra askatzeko espazio sentituko dugun hori, goxotasunarekin konektatuko gaituen etxekoitasuna, bakardadean konpainia egingo gaituena. Mugimenduan diren bizitza askok ez dute... [+]
Joten erritmora harro erakusten du luma Itxi Guerra aktibista antikapazitistak (Madril, 1998). Gorputz desgaituek bizi dituzten biolentziak balioztatzeko eta sistemari aurre egiteko saretzearen garrantziaz mintzatu da. Gorputzaren bizigarritasuna aldarrikatu du:... [+]
Toledo, 1272-1280. Alfontso X.a Gaztelakoak Ama Birjinari eskainitako 427 kanta monodiko bildu zituen. Santa Mariaren Kantigek Erdi Aroko musika eta literatura bildumarik garrantzitsuenetakoa osatzen dute, baina, kantiga miniaturaz apainduta daudenez, ilustrazio horiek beste... [+]
Pertsona oso energetikoa da eta gorputzak uzten dion bitartean “ahalik eta gehien” disfrutatzen saiatzen da Espe Ciriza Asenna Nafarroako Endometriosi Elkarteko kidea (Iruñea, 1981). Endometriosia dauka, eta horren ondorioz, “izugarrizko” min... [+]
Etxe batean badira zenbait gune, gutxitan erakusten zaizkionak etxetarra ez den norbaiti. Esan trastelekua, ganbara, galdara gela, armairu bat. Askotan lurrazpiko etxeko oinean edo irisgarritasun gutxiko etxearen goialdean kokaturik dira. Etxearen txoko hauek lotsa,... [+]
Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]
Erantzunik gabeko galderez inguratuta eta “tristezia sakona” sentituz bizi izan da Daniela Cano. Artista kolonbiarra da, eta pandemia betean Madrilera ihes egin behar izan zuen Kolonbian mehatxatuta zegoelako. Arteaz, bereziki literaturaz baliatzen da erantzunak... [+]