“Liburuarekin jendea animatu nahi dugu haziak ekoizten hastera”
Hazien munduan buru-belarri ari dira urte askotatik Miguel Arribas Kelo eta Marc Badal, Haziak liburuaren egileak. Hazien ugalketari buruzko azalpen praktikoez gain, elementu historiko, ekonomiko, politiko eta kulturalak jaso dituzte; beraz, baratzerik ez dutenentzat ere interesgarri izan daiteke.
Euskal Herrian hazien ekoizpenean esperientzia gehien duen pertsona izanen da, ziurrenik, Arribas, eta hori argi ikusten da liburuan, Badalek dioenez. Uztaro kooperatibako baratzeetarako haziak ekoizten hasi zen Arribas, eta gerora Aleka Euskal Herriko hazi ekologikoen elkartea sortu zuen. Badalek nabarmendu duenez, “Kelo-k Uztarorentzat haziak ekoizten zituenean, nik ikerketa txikiak egin nituen gaiaren inguruan, eta nahiko arraroa zen laborari agroekologiko batek bere haziak ekoiztea”. Kelok bere esperientziatik eta beste iturrietatik edanez osatu du liburua eta Badalen ustez, “horrek ematen dio balioa liburuari: gaur egungo laborari agroekologiko profesional batek idatzia izateak. Nabari du laborariak hainbat ezagutza nahasten dituela: ezagutza teknologikoa, iturri historikoak, zientzia sozialei eta humanitateei lotuak… eta, noski, ezagutza praktikoa. Liburuak baserritarren inguruan eraikia dugun iruditegia aldatzeko aletxoa ere jarri du, nolabait".
Hazi ekologikoekin azokaz azoka
Alekako haziekin han eta hemen ibiltzen da Arribas, Euskal Herriko azoketan. “Pertsona oso desberdinak hurbiltzen dira postura: badaude deus galdetu gabe datozen eskarmentu handiko baratzezainak, haziak erosi eta badoazenak; baina, jende asko izaten da, postuarekin topo egin eta bat-batean esaten duena: ‘Ni landareak erostera ohituta nago, baina, agian ideia ona da haziekin probatzea, ezta?’”. Kuriositatea pizten zaien horientzat bazuen gidaliburu txiki bat Arribasek orain arte, baina, Haziak liburuan erantzunak modu sakonagoan topatuko dituzte kuriosoek: “Liburu mardula da, bere argazki, taula, eta ilustrazioekin lagundua”, dio Beizamako ekoizleak.
Haziak aurkezpenak
LEITZA: Azaroak 6, 19:00etan Atekabeltz Herrigunean.
ARETXABALETA: Azaroak 14, 18:30ean, Arkupe Kultur Etxeko Zaraia aretoan.
GARTZAIN: Azaroak 15, elkartean.
SEGURA: Azaroak 17, Azokan.
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]