Donostiako La Cumbre “Estatuaren biktimen etxea” izatea proposatu dute

  • La Cumbre Jauregia biktimen aitortzarako, erreparaziorako eta dibulgaziorako gune bilakatzeko proposamena egin dute memoriaren inguruan dabiltzan hainbat taldek eta Joxean Lasa eta Joxi Zabalaren senideek. Memoria Demokratikoaren Legearen arabera, eraikina Donostiako Udalaren eskutan geratuko da, “memoria leku” izateko.

Pilar Garaialde (Egiari Zor) proposamenaren aurkezpena egiten. Juan Karlos Izagirre

2024ko urriaren 16an - 10:41
Azken eguneraketa: 2024-10-17 06:52

Toki ilun eta mingarri izatetik, estatuaren aldetik giza eskubideen urraketak jasan dituzten “biktimen etxe” bilakatu nahi dute La Cumbre jauregia. Hala proposatu dute astearte arratsaldean Donostiako Ernest Lluch kultur etxean egindako ekitaldi batean Egiari Zor, Aranzadi, Argituz, Mikel Zabalza herri ekinaldia, eta Berridatzi elkarteek, baita Joxean Lasa eta Joxi Zabalaren senideek ere.

1983an GALek bere barruan Lasa eta Zabala torturatu zituenean, eraikina Espainiako Barne Ministerioak jabetzan hartu berria zuen. Orain, Donostiako Udalaren eskutan geratuko da Espainiako Memoria Demokratikoaren Legeak jasotzen duenez. Baina behin “memoria leku” izendapena jasota, zer funtzio izango duen definitu beharra dago, eta talde memorialistek eta biktimek euren proposamena zehaztu dute.

1983an GALek bere barruan Lasa eta Zabala torturatu zituenean, eraikina Espainiako Barne Ministerioak jabetzan hartu berria zuen. Orain, Donostiako Udalaren eskutan geratuko da Espainiako Memoria Demokratikoaren Legeak jasotzen duenez

Erreparaziorako “espazio psikosozial bat”

Eremu “museografiko” batetik haragoko espazioa izango litzateke jauregia, astearteko aurkezpenean azaldu dutenez. Hala, Poliziaren eta talde parapolizialen biktimen aitortza eta erreparazioa bilatuko luke, eta horrez gain, ikerketa eta dibulgazioa ere sustatuko lituzke.

Proposamenaren arabera, eraikinaren barrualdean frankismoaren eta “Trantsizioa” deituriko garaian izandako giza eskubideen urraketen inguruko erakusketa bat legoke, eta kanpoaldeko lorategietan, berriz, espazio artistiko bat, jauregia herritarrei irekita egoteko. Gainera, EHUk eta Aranzadik koordinaturiko dokumentazio gune bat ere jasoko luke.

Eremu “museografiko” batetik haragoko espazioa izango litzateke jauregia, astearteko aurkezpenean azaldu dutenez. Hala, Poliziaren eta talde parapolizialen biktimen aitortza eta erreparazioa bilatuko luke, eta horrez gain, ikerketa eta dibulgazioa ere sustatuko lituzke

Beste proiektu eta zentro batzuekin harremana etengabekoa izan beharko luke Donostiakoak, Gasteizko Martxoak 3 Memoriala edo Terrorismoaren Biktimen Memoriala, Gernikako Bakearen Museoa, Gogora erakundeak Bilbon duen espazioa, edo frankismoaren biktimen gorpuzkiak jasotzen dituzten Duintasunaren Kolunbarioak tarteko.

La Cumbre “espazio psikosozial” bat ere izango litzateke, biktimen akonpainamendurako zerbitzu psikologiko eta sozialak eskainiko lituzkeena. Aurkezpenean Olatz Retegi antropologoak azaldu du beharrezkoa dela pertsona horiek modu espezializatuan artatzea, “mina izaten jarraitzen baitute”.

La Cumbre jauregia, 1983an jaso zuen Barne Ministerioak eta handik hilabete gutxitara bere sotoetan Lasa eta Zabala torturatu zituen GALek. EiTB Media

Erakundeen erantzunaren zain

Biktimen senideez eta hainbat ordezkari politikoz gain, memoriaren inguruan dabiltzan adituak ere izan dira proposamenaren aurkezpenean, hala nola Bertha Gaztelumendi zinegilea edo Javi Buces Aranzadiko ikerlaria. Azkeneko horrek Euskadi Irratiari azaldu dionez proposamena jadanik erakunde publikoei helarazi diote eta “erantzun positiboa” espero dute.

Pasa den abuztuan hainbat hedabidek filtratu zuten Eusko Jaurlaritzak eta Donostiako Udalak badutela zirriborro bat esku artean La Cumbreren funtzioa eta etorkizuna zehazten joateko: “Itxaroten ari gara, beste proposamen batzuk daudelako. Agian ez da gure proposamena ehuneko ehunean izango, baina inportanteena zentro hori garatzea da”, esan du Bucesek.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Politika
2024-12-13 | ARGIA
Euskarabideak 13,4 milioi euroko aurrekontua izango du 2025ean, iaz baino %9,7 gehiago

Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.


2024-12-13 | Leire Ibar
Gerraren eta faxismoaren aurkako mobilizazioak antolatu ditu GKSk urtarrilaren 25erako

Mendebaldeko agintariek gerraren aldeko apustua egin dutela salatzeko mobilizazioak antolatu ditu Gazte Koordinadora Sozialistak Bilbon eta Iruñean. Faxismoaren gorakadaren aurrean mobilizatzeko deia egin du.


Autonomia, urrats berria

EHBaik Autonomia estatutu baterako proposamena prestatu du, gure nazioaren burujabetza osorako bidean etapa gisa.


Europako datu zentro handienetakoa Araban: zein dago proiektuaren atzean?

Ribabellosan 300 megawatioko gaitasuna duen eskala handiko datu zentroa eraikitzen ari da Merlin Propertiers enpresa madrildarra. Milaka milioi euro ari da gastatzen Iberiar Penintsula osoan, ustez puntako teknologia “jasangarria” duten baina elektro-intentsiboak... [+]


2024-12-12 | Leire Ibar
Palestinarekin elkartasunez, McDonald’s berriari boikota egitera deituko dute Santutxun

Abenduaren 13an mobilizazioa antolatu dute Santutxun (Bilbo), enpresa amerikarra palestinarren aurkako genozidioaren parte dela salatzeko. Auzoko kideek azpimarratu dute ez dutela nahi auzoan sarraskiari sostengua ematen dion enpresa multinazionalik.


Ateratzeak, elkartasunaren zirkua eta alzheimer politikoa

Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.

Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]


2024-12-11 | Julene Flamarique
Irmotasunez egin du Pradalesek Urdaibaiko Guggenheimen alde, eta “inbasio gutxiko” proiektua dela defendatu

Guggenheimaren patronatuakbi urteko epea jarri dio bere buruari proiektuaren alderdi guztietan lan egiteko, “zalantzarik gabe” hartu behar baita kontuan biosfera erreserba batean kokatuko dela. Pello Otxandianok zalantzan jarri du proiektuari 500 milioi euro... [+]


2024-12-11 | ARGIA
Osasun sistemak porrot ez egiteko, legea aldatzea beharrezkoa dela dio Nafarroako Gobernuak

Osasun Legea aldatzea beharrezkoa dela adierazi du Nafarroako Osasun kontseilariak, hala nola Osasunbidea enpresa-erakunde publiko bihurtzea, bestela “luze gabe sistemak porrot” egingo duela argudiatuta. Sindikatuak ez daude formula horrekin ados.


Ertzaintzari “erantzukizunak” eskatu dizkio Realak, foam jaurtigailuz zaurituriko zalearen kasuan

Jokin Aperribay Real Sociedadeko presidenteak azaldu du gertaturikoa “argitzeko” eskatu diola Polizia autonomikoari. Zauritutako Amaia Zabarteren familiak klubari egotzi dio publikoki ez gaitzestea erasoa.


2024-12-10 | Euskal Irratiak
Karrikako publizitatea mugatzeko deia Elkargoari

«Argizko idazkun digitalak debekatu» lelopean, Aturri aldeko Stop Pub kolektiboak bederatzi proposamen plazaratu ditu, Tokiko Publizitatearen Araudia eztabaidan delarik momentu honetan.


2024-12-09 | Leire Ibar
Iruzurra salatu duen eta bi haur txiki dituen familia bat etxetik bota dute Bilbon

Lau hilabeteko eta lau urteko bi ume dituen familia bat etxetik bota dute astelehen goizean Bilbon. AZET Etxebizitza Sindikatua azken egunotan etxegabetzea bide judizialetik geldiarazten saiatu bada ere, astelehen goizean bota ditu poliziak etxetik. Manifestazioa deitu dute... [+]


2024-12-09 | Leire Ibar
“Euskararen Errepublika” aldarrikatu du EHEk Durangoko mobilizazioan

Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika lelopean egin du manifestazioa larunbatean Euskal Herrian Euskarazek, Landako gunetik abiatuta. Euskal Errepublika aldarrikatzera, indarrak batzera eta euskararen aldarria lau haizetara zabaltzera deitu dute Durangoko kaleetan... [+]


ANALISIA
Lanbide eta kriminalizazioaren jatorria

Pobretuak kriminalizatzeko Jaurlaritzaren politika albiste izan da, berriz ere, azaroan. Salaketa anonimorako postontzia sortu du Lanbidek, herritar zintzoek Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta jasotzen duten herritar potentzialki iruzurtien “jardun irregularren edozein... [+]


Frantziako atzerri ministro Barrot-en telefonoa hackeatu dute

Jean-Noël Barrot ministroaren telefono pertsonala hackeatu dute, honek Signal aplikazioko mezu zifratu bat ireki ondoren. Gai Numerikoen –digitalen– ministro ere izan zen Barrot, eta gisa honetako amarruen aurkako lege proiektu bat ere sustatu zuen.


Eguneraketa berriak daude