La Cumbre Donostiako Udalaren esku uzteko eskatu dute elkarte memorialistek
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura oraindik gauzatu gabe dagoela salatu dute.
Astelehen honetan aurkeztu dute elkarte memorialistek Gipuzkoako Batzar Nagusietan La Cumbre memoria leku gisa egokitzeko proiektua. Jauregia Espainiako Gobernuaren jabetzakoa den arren, 2022ko urriaren 19an Memoria Demokratikoaren Legea onartu zen, eta La Cumbre zein Ezkabako gotorlekua memoria leku moduan aitortu zituen. Legea onartu eta urte betera aplikatu beharko litzateke erabakia, 2023ko urrian.
Proposamenean kokalekuaren etorkizuneko erabileren oinarriak finkatu dituzte estatu terrorismoaren biktimen senideek, Aranzadi zientzia elkarteak, Egiari Zor-ek, Argituz-ek, Mikel Zabalza Herri Ekimenak eta Berridatzi Elkarteak. Frankismo eta Trantsizio garaietako errepresioari buruzko erakusketa iraunkorra, pedagogia eta dibulgazio zerbitzua, webgunea, argitu gabeko kasuak ikertzeko gunea eta akonpainamendu psiko-sozialerako gunea sortzea proposatu dute, besteak beste.
Aurkezpenean izan dira Asun Lasa eta Pili Zabala senitartekoak, eta Javi Buces Aranzadi Zientzia Elkarteko ikertzailea. Eraikina lehenbailehen Donostiako Udalaren esku uztea eskatu dute. Zabalak adierazi du ez duela ulertzen “hainbeste erresistentzia” lege batean idatzita dagoen mandatu bat betetzeko.
Berehalako lagapena
Egitasmoaren aurkezpenaren ostean hartu dute hitza batzarkideek. EH Bilduko Luis Barigarrementeriak bat egin du elkarte memorialisten proposamenarekin eta lagapena "ahalik eta azkarren" egin behar dela adierazi du, hori izango delako "abiapuntua".
EAJko Ianko Ganboak ere lagapena gauzatzeko beharra aldarrikatu du. La Cumbre memoria kolektiborako tokia izan behar dela adierazi du, baina fokua Lasa eta Zabalaren bahiketan, torturan eta hilketan jarri behar dela, Berriak jaso duenez.
PPren ordezkaritza hartu du Jorge Motak, Donostiako Udaleko zinegotziak. Ángel Jesús Mota Martuteneko espetxeko funtzionario ohiaren anaia da bera, 1990ean ETAk buruan tiro eginda hil zuena. ETAren biktimei ere aitortza eman behar zaiela azaldu du, eta La Cumbren lekua izan beharko luketela.
Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]
Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.