Juan Luis Goenaga artista zendu da, 74 urterekin
Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.
Euskal espresionismoaren adierazlerik handienetako artista garaikidea izan da Juan Luis Goenaga. Asteartez zendu da, Madrilen, gaixotasun larri baten ondorioz, 74 urterekin. Bost hamarkadako obra luze eta aberatsa utzi du artista sortzez donostiarrak.
Txikitatik hasi zen marrazkian, baina ez zuen hezkuntza formalik jaso. Autodidakta zen. Ikastolako eta batxilerreko etapak amaiturikoan, alegia, 18 urteren bueltan, seriotasunez heldu zion pinturari. Teknikarik ez zuen, teknika ikasteko kanpora atera behar izan zuen. Baina Euskal Herriak eman zion gainontzekoa guztia: paisaia. Paisaietatik marrazten zuen. Halaxe esan zion Zeruko Argia-ri 1972an emandako elkarrizketan, Errialde-k egindako galderei erantzunez. Euskal Pintoreen Sari Nagusia eskuratu berri zuen orduantxe, Zelatun lanarekin.
Elkarrizketa horren unean 22 urte zituen Goenagak, eta ordurako hiru urte zeramatzan Alkizako baserri batean bizitzen. Lehenago Parisen, Erroman eta Londresen ibilia zen, eta bere arabera sarri asko paseatu zituen hiriburu horietako museoak. Begiak ondo zabalduta ibiltzen zen, etengabeko ikasketan. Alkizako ingurugiroak ere horixe bera ematen zion. Beraren hitzetan, egunak paseoan eman ostean, gauez ekiten zion margotzeari, inguruan zuen naturaren eta lilura pizten zion mundu mitologiko eta sinbolikoaren bueltan. Baina gris, edo ilun, bederen, pintatzea zuen gogoko Goenagak; inguruko larreen berdea marroixka irudikatzen zuen beste esanahi bat emateko.
Baina ez da paisaiarekin gamen bueltan bakarrik bizi izan. Argazkigintza ere beti aldean eraman zuen, eta egin izan ditu land art kontsidera daitezkeen hainbat lan ere.
1920ko hamarkadan, Brasilgo hainbat artista, idazle eta pentsalarik bere herriarentzako nortasun propioa eta modernoa sortzeko proiektu kultural berritzaileari ekin zioten. Horrela, Oswald de Andrade poetak Brasilgo modernitate kulturala izango zenaren gidaliburu gisa Manifestu... [+]
Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]
Arabako artisten 35 lan paratu dituzte Emakumea. Familia eta lana erakusketan, Gasteizen. Aukeraketa egiteko, kanpoan utzi dituzte historian zehar emakumeak sarritan margotu izan diren beste egoera eta estereotipo batzuk, eta lanari lotutakoei eman diete garrantzia. Urriaren... [+]
Eskultura grekoerromatarrek bere garaian zuten itxurak ez du zerikusirik gaurkoarekin. Erabilitako materiala ez zuten bistan uzten. Orain badakigu kolore biziz margotzen zituztela eta jantziak eta apaingarriak ere eransten zizkietela. Bada, Cecilie Brøns Harvard... [+]
Erakunde publikoen bekak eta sariak. Kritika eraikitzaile bat izeneko dokumentua plazaratu du Lanartea elkarteak. Berria-k zabaldu du laburpena, eta txostena eskuraturik, hemen duzue elkarteak erakunde publikoei egiten dien gomendio sorta.
Behin batean, gazterik, gidoi nagusia betetzea egokitu zitzaion. Elbira Zipitriaren ikasle izanak, ikastolen mugimendu berriarekin bat egin zuen. Irakasle izan zen artisau baino lehen. Gero, eskulturgile. Egun, musika jotzen du, bere gogoz eta bere buruarentzat. Eta beti, eta 35... [+]
Azaroaren 4an itzuli die Frantziak benindarrei Katakle errege-aulkia, duela 132 urteko triskantzan frantses kolonoek lapurtu zietena. Memoriaren, aitortzaren eta ondare kulturalaren izenean, Europan zehar dituzten lapurtutako 500.000 objektuak berreskuratu nahi dituzte Afrikako... [+]
Wikimedia Commons-en biltzen dira Wikipedian erabiltzen diren lizentzia libreko fitxategiak: irudiak, argazkiak, audioak, bideoak… Une honetan 110 milioi fitxategiko bilduma erraldoia osatzen dute. 2006an hasi ziren urteko argazki onenak aukeratzen. 2023koak hautatu berri... [+]
Uda osoan ikusgai egon dira Yun Ping artistaren argazkiak Donostiako Cibrian galerian. Identitate-prozesuak dituzte langai, generoaren eta arrazializazioaren bidegurutzean. Irailaren 12an, erakusketaren aktibazio eta itxiera gisa, Yun Pingek performance publiko bat egin zuen,... [+]
Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.
Iruñeko Arrosadia auzotik pasatzen naizen aldiro sartzen dut burua Santa Marta kaleko tailerrean. Hor da Montse normalean: potetxoan pintzela sartu, trapu batean ia pintura dena kendu eta pintzela mihisean igurzten, begiztan. Bere espazio-denboran sartu naiz gaur eta... [+]
