Josu Zabaletak Espainiako Itzulpengintzako Sari Nazionala irabazi du
Espainiako Kultura Ministerioak Josu Zabaletaren (Legazpi, 1948) urte luzetako jarduna saritu berri du. “Euskarazko itzulpengintzan aitzindaria” izatea eta bere lanean “hizkuntza literario eta poetikoa” sortu eta garatu izana goraipatu dizkio epaimahaiak. 20.000 euro jasoko ditu, honenbestez.
Besteak beste, frantses, italiera, gaztelania, portuges, ingeles eta latinetik itzuli du euskarara, hainbat autore ezagunen lana. Hala nola, Petrarca, Pirandello, Saint-Exupéry, Balzac, Baroja eta Twain ditu aipagarrienen artean. Maupasant-en Fantasiazko ipuinak eta Bufalinoren Gaueko gezurrak itzulpenei esker, Euskadi Saria jaso zuen bi bider, 2001ean eta 2008an.
Senez itzulpengintza aldizkariko eta Lur Hiztegi Entziklopedikoaren zuzendari ere izan zen Josu Zabaleta, baita EIZIE Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen Elkartearen sortzaileetakoa ere. Lanean erretreta hartuta, errusiera ikasten ari da egun.
Zabaletak berak Deia egunkariari azaldu dionez, hamabi urte izango zituen lehen “liburuxka” itzuli zuenean, gaztelaniatik euskarara. Artean ez zekien liburu harekin egindako ahalegina pasio eta ofizio bilakatuko zitzaizkionik. 26 urte zituela ekin zion sistematikoki itzultzeari, batik bat Hordago argitaletxeko euskarazko lanen arduradun zenean. Euskal Literaturako eta Haur eta Gazte Literaturako bilduma bana sortu zituen.
Zabaletak garrantzia kendu nahi izan dio epaimahaiak hari buruz esandakoari: “saria niri eman didate, baina kolektiboa da neurri handi batean, itzultzea ez baita ezinbestean bakarka egiten den lana. Ofizio horretan diharduenak etengabe egon behar du beste itzultzaileekin, “egindakoa kupidarik gabe zuzendu diezaioten, eta blokatzen denean laguntza izan dezan”.
2014an sortu zuen Susa argitaletxeak MPK Munduko Poesia Kaierak bilduma, beste hizkuntza eta lurralde batzuetako poetak antologia-formatu zainduan euskarara ekartzeko asmoz. Ordutik, 53 kaier eman dituzte. 2021etik bildumaren zuzendaritzan ari dira Maialen Berasategi eta Isabel... [+]
Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]
Anton Txekhov, Raymond Carver eta Alice Munroren ipuingintzari buruzko mahai-ingurua egin dute Iker Sancho, Harkaitz Cano eta Isabel Etxeberria idazle eta itzultzaileek, Ignacio Aldecoa zenaren ipuin literarioaren jaialdian, Gasteizen. Beñat Sarasolak gidatuta, autore... [+]
Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]
Hamasei urte zeramatzan Gabonak hemengo etxean igaro gabe. Urruti baita beti Australia. Haatik, lanak Euskal Herrira etortzeko aukera eman zion iragan urtearen amaieran, eta Lazkaon izan genuen aurtengo jaietan. Hangoak hango eta hemengoak hemengo, ibili dituen bide bihurri... [+]
Idazle, itzultzaile eta kantari da, euskarazko literatura ingelesera itzultzen espezializatua, eta aitzindari ere bai lantegi horretan. Hainbat sari eta merezimendu jasotakoa, Miren Agur Meabe idazlearen Hezurren erretura ingelesera itzuli, eta Etxepare saria jaso du oraindik... [+]
Aukera ematen du itzulpenak euskaraz, gaztelaniaz, ingelesez, frantsesez, katalanez eta galegoz entzuteko. Bestalde, itzultzaile neuronala Telegramen integratu du Elhuyarrek, mezuak itzultzeko aukera ematen duena.
Pandemiako 2020 itxialdian hasi ziren itzultzen Margarita Nafarroakoak idatzitako Heptamerona liburua. 2021etik urtero irakurraldi bate ere egiten dute Booktegik eta Nafarroako Ateneoak antolatuta.
Gipuzkoan Zubietako erraustegiaren kontrako mobilizazioetan parte hartu duten askok horietan ezagutuko zuten Iñaki, bere 80 urte paseekin aktibista beteranoena. Argazkian ageri da militante gazte batekin solasean erraustegiraino mendiz egindako martxan, 2018an.
Bi esperientzia linguistiko oso desberdin bizi izan ditut azken asteotan Hegoaldeko bi herritan. Bata, herri euskaldun bateko erakunde publiko batek antolatutako hitzaldi batean, eta, bestea, eskola bateko batzar batean. Hitzaldian baginen 80 lagunetik gora, nik esango nuke %90... [+]
Katalanera itzulitako euskal literaturak 1982tik 2020ra bitartean izan duen bilakaera aztertu du Aritz Galarraga Lopetegik aurtengo martxoan defendatu duen doktore-tesian. Ikerketak bi kulturen arteko harremanari buruz dauden zenbait uste datuekin kontrastatzeko balio du, baita... [+]
Hainbat literatura-lan itzuli izan ditu euskarara nahiz gaztelaniara. 44 urte zituela hil da itzultzaile nafarra.
Ekain honetan hamar urte bete ditu Pasazaite argitaletxeak. Nazioarteko literatura euskarara ekartzen espezializatu den proiektuak urteurren hori baliatu du ateak itxiko dituela iragartzeko.
3TimesRebelPress (3TR) argitaletxe independente eskoziarra jaio da, euskaraz, katalanez, galizieraz, gaelikoz, galesez… eta oro har hizkuntza gutxituetan idazten duten autore emakumeen literatura ingelesera itzultzea helburu duena, “mundu osoan sustatzeko”.