Jaiak ere, gizonenak?

Euskalerria irratia

2025eko uztailaren 07an - 14:02
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Uda giroan barneratuta, heldu dira herriko festak, baita sexu erasoen salaketen gorakada ere. Gozamenerako guneak sortzeko hilabeteetako lana egiten dute jai eta txosna batzordeetako kideek, eta goraipatzekoa da espazio horiek bermatzeko herritar boluntarioek egiten duten ahalegina. Herriko festak denontzat eremu seguru bilakatzeko esfortzu handia egiten dute, mugimendu feministak bultzatuta. Baina askotan korrontearen aurka igeri egitea bezalakoa da. Indarkeria oinarri duen jendarte matxista, arrazista eta LGTBfobo honen kontrolik gabeko muturrak azaleratzen dira parranda giroan, eta protokolo feministek egoera kudeatzen laguntzen badute ere, gizonen ardura-hartzerik gabe jai dugu.

Uler dezagun zer den ardura hartzea, edo gutxienez zer ez den. Ardura hartzea da, adibidez, erasorik ez egitea, gizon zishetero zuri gisa espazioa nola okupatzen duzun ikustea, desberdintzea ligatzea eta astuna izatea, zure komentarioek edo presentzia hutsak non molestatzen duen identifikatzea, zure anaien eraso fisiko zein ahozkoen konplize ez izatea. Mugimendu feministaren urteetako lanari esker gizon batzuk hasi dira ohartzen ezin dutela lehen bezala jokatu, baina askotan ez dute ulertzen nola jokatu behar duten. Ez, ardura hartzea ez da erasoa egin duen laguna baztertzea, alabari edo arrebari paternalismoz kontuz ibiltzeko esatea, zure lagun emakumeekin ligatzen ari den gizonari kontuak eskatzea –emakume horiek zeureak balira bezala–, eraso bat ikusi eta gizona jipoituz erantzutea edota Poliziari deitzea –erasoa jasan dutenen nahiak zein diren galdetu ere egin gabe–. Ez, hori ez da ardura hartzea, aitzitik, hori ere indarkeria da, emakumeak edo zapaldutako gorputz horiek berriro ere zapaltzen dituzulako. Ulertzen?

Aurten ere sanfermin bezperetan Iruñeko kaleak hartu dituzte Iruñerriko feministek, eta argi utzi dute indarkeria matxista orori erantzuteko antolatuta daudela: “Autodefentsa feministaz erantzungo dugu”. Manifestazio zaratatsuan, matxiruloei esan diete parranda amaitu zaiela, eta gogorarazi dute Poliziak ez dituela zaintzen, baizik eta lagunek. Iruñerriko mugimendu feministak emakumeei dei egin die espazio publikoak okupatzera: “Kalea, gaua, gureak dira”. Halere, ez da hain erraza emakumeok tokia egitea plaza publikoetan, festa ereduak ez baitu laguntzen. Uztailaren 6ko txupinazoko irudiak ikustea besterik ez dago; ez da kasualitatea gizonezkoen masa zuri-gorri itogarrian hain emakume gutxi egotea.

Festen inguruan alarmismoa eta beldurraren kultura sustatzeak ere ez du laguntzen emakumeak kalera lasai ateratzen. “Hedabideek erasoen zenbaketa hutsa egiteak elikatu dezake emakumeen edo beste identitate batzuen etsipen eta larritasun sentsazioa, eta ez dakar gizonen interpelaziorik”, azpimarratu ziguten indarkeria matxistari buruzko LARRUNeko 306 zenbakiko mahaikideek.

Guk autodefentsa feminista dugu babesgune, baina, jaiak denonak izan daitezen, gizonek hartu behar duzue ardura, eta pauso bat atzera egin. Gu ez gara etxean geratuko.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Jaiak
Irailaren 8an gertatutako erasoa gaitzetsi dute Hondarribiko Txosnak kudeatzen dituzten elkarteek

Alarde baztertzailean ardura duen kide bat Jaizkibel konpainiako kide baten kontra oldartu zen. Txosnako kideek inolako erasorik onartuko ez dutela adierazi eta babesa helarazi diote erasoa pairatu zuen pertsonari.


2025-09-10 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Euskal. Jai.

Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]


Izpegiko gainak herri baten aldarri izanen dira buruilaren 19 eta 20an

Basaizeak, Baztango Gazte Asanbladak, Baigorriko eta Erratzuko gazteek elkarlanean prestatu dituzte Izpegiko Bestak. Elkartasuna, memoria kolektiboa eta engaiamendu politikoa izanen dituzte ardatz.


Jaizkibel konpainiak gutuna eman dio alkateari, desfilean: "Estrategia aldatzeko garaia dela adierazi diogu"

Jaizkibel konpainia berdinzaleak ekintza berezia egin du Hondarribiko alardearen egun honetan. Gutuna eman diote alkateari, mahai gainean bestelako planteamendu batzuk jar ditzala eskatuz.


"Hondarribiko alardearen bi aldeak parez pare jartzea da zilegitasun bera ematea zapaltzaileari eta zapalduari"

Hondarribiko udal gobernuaren “ausardia faltaz”, kontsentsua bilatzearen tranpaz eta “gatazkaren espiritua berpiztu” nahi duen alarde tradizionalaren aldeko elkarteaz mintzatu zaigu Uxoa Anduaga, Jaizkibel konpainia berdinzaleko kidea. “Ez dira... [+]


2025-09-04 | Aitor Aspuru Saez
Sara Fantova
"Ez dugu film feminista edo bolleroa egin nahi izan, baina gure esperientzia hori da eta islatu dugu"

Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.


Genozidioa salatzeko ekintza, Hondarribiko egun nagusian: “Aldarrikapenak zentzu sakonagoa ematen dio jaiari”

Kufiya palestinar zapia eramango du Jaizkibel konpainia berdinzaleko kide ugarik, Hondarribiko jaien egun nagusian, Palestinarekiko elkartasuna ikusarazteko. Jaiak eta politika ez nahasteko diotenen aldean, “jaiak ere badira justizia eta eskubideak adierazteko plaza... [+]


Kai Nakaik, Marenek eta Olatz Salvadorrek gezurtatu egin dute Bilboko Udalak esandakoa: ez zien beste eszenatoki bat eskaini

Bilboko Udalak ostegunean adierazi du Abandoibarrako kontzertua bertan behera geratu eta gero, Plaza Biribileko agertokia eskaini ziela hiru artistei, baina ezezkoa eman zutela. Abeslariek bertsio hori ukatu eta zehaztu dute: bakarrik Kai Nakari eskaini zioten.


2025-08-28 | Iñaki Lasa Nuin
Gure jaiak

Euskal Herri osoan —beste herrialdeetan bezalatsu— jairik ez da falta. Negu giroan ere asko badira ospatzen direnak, uda-garaian ez da festa gabeko egunik. Egun-argi luzeak eta gau epelak jendea etxe zuloetatik kanpora, kalera ateratzeko aproposak dira eta jai giroan... [+]


Sexu erasoak "kopuruz eta intentsitatez handitu" dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Bilboko Udalak muntatu gabeko eszenatokia, mehatxuak eta kronika faltsu bat

Kai Nakai, Maren eta Olatz Salvadorren kontzertua bertan behera utzi zuen Bilboko Udalak joan den igandean. Hiru musikariek azaldu dute gertatutakoa.


Aste Nagusia manteroen erreparaziorako eta justiziarako aukera gisa

Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.


Manteroen kanpalekua desegin du Poliziak Bilbon, eta konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu dute

Bilboko Udaltzaingoak kale saltzaileak Bilboko Gas plazatik kanporatu ditu, bertan bizi baitira kale egoeran Aste Nagusian salmentak handitzeko asmoarekin. Bilboko Konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu, eta elkarretaratzea egin dute.


2025-08-19 | Axier Lopez
Euskotren "animalien tratu txarren" iragarle

LAB sindikatuak Euskotren enpresaren "koherentzia eza eta erantzukizun sozialaren gabezia" salatu ditu, zezenketen publizitatea zabaltzen ari delako bere ibilgailuetan.


Eguneraketa berriak daude
Barraskilo bat Amanita Muscaria baten gainean
Kalean da Bizi Baratzea Orriaren udazkeneko zenbakia
Izara formatuko aldizkari berezia da
Izara formatu berritzailean, landareak lantzeko jakintza praktikoa, lurraren eta bizidunen osasunarekin lotutako gaiak eta poster eder bat deskubrituko dituzu urtaro bakoitzean. Batu mundua bizigarri eta eguneroko bizitza gozagarri egiten dutenen komunitatera!