Ivan Gimenez: “Nafarroa ez dago salgai, Nafarroa oinordetzan hartzen da”
Sindikalista eta kazetari iruindarrak El corralito foral liburua plazaratu du, Pamiela argitaletxearen eskutik.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
El Escarmiento liburuan, Miguel Sanchez Ostiz idazleak Nafarroan memoria historikoaren gainean argitaraturiko guztia bildu eta eleberri forma eman zion. Askok Nafarroako memoria historikoari buruzko liburu definitiboa dela diote. Ivan Gimenezek hori bera egin du erregimen erregionalistarekin. Baina bera ez da idazlea baizik eta kazetaria, eta horregatik erregimen erregionalistari buruz argitaraturiko guztiarekin ez du eleberria egin baizik eta 400 orrialde baino gehiagoko erreportaje mamitsua, umoretsua, txinpartatsua. El corralito foral erregimen erregionalistaren gaineko liburu definitiboa da, gure uste makalean.
Santi Leonek salatua zuen Jaime Ignacio Del Burgoren oinarri historiografikoak iruzur hutsa zirela. Ricardo Feliuk esana zuen Nafarroan jatorri sozial bereko 90 lagunen artean banatzen dutela boterea. Javier Ederrek kontatua zuen Xabierraldia asmakizun frankista dela. Baina Gimenezek horiek guztiak eta beste asko bildu ditu (liburuaren bibliografiaren atala luze bezain interesgarria da), eta bere tesi birrintzailea guztiz frogatua utzi du: egun Nafarroan aginte ekonomikoa, politikoa, mediatikoa, erlijiosoa duten pertsonen botereak 36ko Gerran duela sorburua, eta botere hori heredatu egiten dela.
Liburuaren bertute nagusia: tesi oro-hartzaile hori; corralito, kortatxo, txosna foralaren funtzionamendua azaltzeko gaitasun arrunt didaktiko hori. Beste bertute bat: zatika ere ederki funtzionatzen duela, datu eta pasadizo mordoa biltzen baitu. Hirugarren bertute bat: liburu ausarta dela, tesi nagusia sustengatze aldera sona handiko hainbat familiaren dirutzaren jatorri frankista agerian uzten duena. Catalandarrak, Huartetarrak, Arraizatarrak… Denak larrutzen ditu.
Gimenezek berak azaldu digunez, “arraina ez da jabetzen inguruan duen uraz, eta asko Nafarroan hala bizi dira: ez dira jabetzen inguruan dauzkagun gauza asko eta asko ez direla batere naturalak, erregimenak inposaturikoak direla, erregimena indartzen dutela”. Adibide zehatzak eskaini dizkigu elkarrizketan, nafar guztiok batzen omen gaituzten hiru gauza ustez neutroren inguruan. Iruñeko Udalaren webaren arabera Txupinazoa bi zinegotzi falangistak asmatu zuten, baina egiazki 36an fusilatu zuten Kale Nagusiko estankoko jabe errepublikazalearena zen asmakizuna. Osasuna futbol taldearen izena asmatu zuen ANVko kidea ere fusilatu zuten. Xabierraldia asmakizun frankista bat da. Liburuan adibide gehiago ematen ditu, jakina.
Une berezian iritsi da liburua, krisi ekonomiko garaiotan. Gimenezek dioenez, “orain jada ez dute dirurik aho guztiak erosteko, eta orain arte asko kobratzen zuten eta jada horrenbeste kobratzen ez duten zenbait aho hitz egiten hasi dira”. Horrek “asko erraztu du liburua egitea, corralito honek nola funtzionatzen duen kontatu ahal izatea”.
Horiek guztiak eta gehiago entzun daitezke lerrooi atxikitako bideo-elkarrizketan.
Oharra: Albiste hau Euskalerria Irratitik ekarria da lizentzia libreei esker. Jatorrizkoa hemen.
Nafarroako Torturatuen Sareak eta Egiari Zor elkarteak ostegunean jakinarazi dutenez, Nafarroako Gobernuak “giza eskubideen urraketaren biktima” modura aitortu ditu sei herritar, 16/2019 Foru Legearen babesean.
Flamenco On Fire jaialdian ospatu dute ijito komunitatearen, flamenkoaren eta pilotaren arteko harremana. Iruñeko Alde Zaharreko Mañueta pilotalekuan antolatu dute jaialdia, eta bertan omenaldia egin diete lau pilotari ijitori.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]
Palestinaren askatasunaren aldeko eta genozidio eta okupazioaren kontrako Nafarroako plataforma izan da hautagai bozkatuena.
Euskararen Defentsarako Sareak elkarretaratzea egin du Nafarroako Parlamentuaren aurrean ostegunean, aldarrikatzeko lanpostu publikoetan hizkuntzak baloratzen badira, euskara baloratzen ez den lanposturik ez litzatekeela egon behar. Eta beraz, Nafarroako Gobernuak egindako... [+]
BSHk Ezkirotzeko lantokia itxiko duela berretsi du, 655 langile kaleratuko ditu eta Nafarroako Gobernua eta langileak "denbora" eskatzen ari dira, "berrindustrializatzeko".
Dagoeneko Guardia Zibilek eta zenbait herritako udaltzaingoek badute taser pistolak erabiltzeko eskumena Nafarroan, eta badirudi bide horretan hurrengoa Foruzaingoa izango dela: Nafarroako Kontseiluak Foruzaingoak taser pistolak eman ahal izatea "indarrean dagoen... [+]
Hamaika familiak egin dute ikastetxe publikoan D eredura pasatzeko eskaera. Zentroak baiezkoa eman du, baita Udalak ere, baina errefusatu egin du Nafarroako Gobernuak "espazio falta" argudiatuta.
Telefonicak intzidentzia bat izan du eta horrek sare finkoan eragin du. Ondorioz, EAEko Larrialdiei Kudeatzeko Zentroa kaltetu da. Hala ere, arazoa konpondu dela ezagutarazi dute eta 112 larrialdietako telefonoa martxan dago berriro. Nafarroan ere eragina izan du, baina... [+]
José María Agramontek agerraldia egin du asteartean Nafarroako Parlamentuan, UPN eta Contigo-Zurekin alderdiek eskatuta. Bardeako Komunitatearen Batzarreko lehendakariak nabarmendu du Espainiako Defentsa Ministerioa ingurumenarekin egiten ari den "esfortzua"... [+]
AINE Noain-Elortzibarreko talde independentea, Harana Gara eta Aldatu Elortzibar egongo dira udalaren agintean, eta azken horretako Luis Mayak hartuko du aginte makila. Martxoaren 31n iragarri zuten mozioa aurkeztuko zutela, UPNren kudeaketaren "noraeza" eta... [+]
Nafarroako funtzio publikoan 30.000 langile zeuden grebara deituta asteazken honetan. Deialdiak jarraipen desberdina izan du sektorearen arabera, eta sindikatuek salatu dute foru gobernuak "abusuzko" gutxieneko zerbitzuak ezarri dituela nahita.