“Irungo emakumeak plazara!” dokumentalaren estreinaldia eta paseo historikoa antolatu dituzte
Garaiko talde onenetan aritutako emakume futbolaria, lan baldintza duinak eskatzeko altxatu ziren poxpolo-egileak, emakumeek ikasi ahal izateko borroka egin zuen irundarra, Irun-Donostiako joan-etorria oinez egiten zuten mandatugileak... lehen planora ekarri ditu Irungo emakumeak plazara! dokumentalak (behean trailerra). Ibilaldi gidatua ere antolatu dute hirian barna.
Dokumentala egiteko, Mertxe Tranche historialari irundarra ezinbesteko bidelagun izan du Parean elkarteak. Hain juxtu, historialaria bera izango da paseo historikoa gidatuko duena: dokumentalean ageri diren emakumeak gertutik ezagutzeko aukera emango du ibilaldiak.
Dokumentala otsailaren 21ean emango dute, arratsaldeko 19:00etan Irungo Oiasso museoan. Kontziliazioan laguntzeko asmoz, haurtxokoa egongo da bertan. Paseoa martxoaren 16an izango da eta Irungo San Joan plazatik abiatuko da, 11:00etan. Zazpi ikastetxetan, hiru hilabetez emakume bana landu dute Lehen Hezkuntzako ikasleek eta beraien ekarpenak ere leku berezia izango dute paseoan zehar.
Dokumentalaren protagonistak
Dokumentalak jasotzen ditu Irun eta Donostia arteko joan-etorria oinez egiten zuten mandatugileak, bereziki borrokalariak izan ziren poxpolo-egileak, Vicenta Olazabal Irungo eraldaketa urbanistikoan zeresan handia izan zuen emakumea, Dolores Salis eskultorea, Menchu Gal margolaria, Leire Landa futbolaria eta emakumeek ikasteko duten eskubidearen alde borroka egin zuen Julia Iruretagoiena.
Parean elkarteak berdintasunaren alde egiten du lan eta besteak beste Asun Casasola ipuin lehiaketa ere martxan du.
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Canfranc (Huesca, Espainia), 1940ko ekaina. Charles De Gaulle jenerala buru zuen Londresko Frantzia Askearen gobernuak erabaki baten berri eman zion Albert Le Lay Canfranceko nazioarteko tren geltokiko Frantziako aduanako arduradunari: bere postuan geratu behar zuen. Ez zirudien... [+]
Saint-Cloud (Frantzia), 1810eko apirilaren 1a. Napoleon enperadorea Maria Luisa Austriakoarekin ezkondu zen, eta eztei-tarta ikusgarria Marie-Antoine Carême (1784-1833) sukaldari ospetsuak egin zuen.
Baina Carême gorteko luxuetatik urrun jaio zen, Pariseko... [+]
Duela mende bat Perun aurkitutako momia baten aurpegiko tatuajeak aztertu berri dituzte. Emakumezko baten momia da eta 800 urte inguru ditu. Adituek ez dakite zer funtzio zuten tatuaje horiek, baina oso bereziak direla nabarmendu dute.
Batetik, aurpegiko... [+]
Erromako San Giovanni in Laterano plazan, errutinazko indusketa bat egiten ari zirela, arkeologoek IX.-XIII. mendeetako jauregi baten arrastoak topatu dituzte ezustean. Eta garai hartako aita santuen bizitokia izan litekeela uste dute. Bestela esanda, baliteke Patriarkatua... [+]
Veneziako urmaela, 452. urtea. Hunoen inbasioak bultzatuta, Italiar penintsulako barrualdeko hainbat biztanlek eremu zingiratsuan hartu zuten behin behineko babesa. Baina lonbardiarren inbasioak iritsi ziren urte batzuetan, eta bizitoki iraunkorra bihurtuko zen etorkin... [+]
Geroz eta gehiago dira neandertalek uste baino gaitasun kognitibo aurreratuagoak zituztela adierazten duten ikerlanak. Azkena Journal of Archeological Science aldizkarian argitaratu da, eta 2003an Errusiako Mezmaiskaya kobazuloan aurkitutako hezurrezko lantza-punta du... [+]
Indo ibaiaren harana, duela 5.000 urte inguru. Mohenjo-Daro hiriak 35.000 biztanle inguru zituen eta, berriki PNAS aldizkarian argitaratutakoaren arabera, Giniren koefiziente oso baxua zuen, 0,22koa –koefiziente horrek gizarteen desberdintasun ekonomikoa neurtzen du,... [+]
Azkenaldian liburu batekin gozatzen aritu naiz. Oso denbora laburrean bi aldiz irakurri dut; lehendabizikoan gozamen hutsez eta bigarrengoan arkatza eskuan. Rodrigo Villalobos arkeologo espainolaren Hoces de piedra, martillos de bronce lanak historiaurreko gizartea arakatzea du... [+]
Espainiako sei pertsonaren gorpuak identifikatu dituzte. Urduñako desobiratze lanak 2024ko abenduak amaitu ziren eta guztira 93 pertsonaren gorputzak berreskuratu zituzten. Aurkikuntza berriekin, hamazazpi pertsona dira jada identifikatu dituztenak.
Txinako Shanxi probintzian, Tang dinastiako hilobi batean, hildakoen eguneroko bizitzako eszenak irudikatzen dituzten pinturak topatu dituzte. Eszena horietako batean gizonezko ilehori bat agertzen da. Ilearen koloreari eta aurpegierari erreparatuta, hilobia aztertu duten... [+]