IPCCko adituek ohartarazi dute: “12 urte besterik ez dauzkagu klimaren beroketa katastrofikoa saihesteko”
Munduak Klimaz dauzkan aditu nagusiek, Nazio Batuen Erakundearen IPPC Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Taldeak ohartarazi du planetak ez dauzkala 12 urte baino gehiago beroketa globalaren muga 1,5ºC-ren mugaren azpitik atxikitzeko. Hortik aurrera, gradu erdiko edozein igoera aski izango da milioika jende harrapa ditzaten lehorte, uholde, muturreko beroaldi eta pobreziak.
Astelehenean plazaratu du Nazio Batuen Erakundearen IPCC Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Taldeak ohar berri bat, adieraziz denbora oso gutxi geratzen dela klimaren aldaketan 1,5ºC-ko berotzeak hurrengo jauzi kualitatiboa eragin baino lehen. Koriako Incheon hirian larunbatean burututako biltzarraren amaieran zabaldu du IPCCk ohar berezi hau. Nazio Batuen Erakundeko Irazkari Nagusi Antonio Guterresek bat egin du adituon deiarekin:
It is not impossible to limit global warming to 1.5ºC, according to the new @IPCC_ch report. But it will require urgent, unprecedented & collective #ClimateAction in all areas. There is no time to waste. https://t.co/m3HQkSmAHY
— António Guterres (@antonioguterres) October 8, 2018
"6.000 erreferentzia zientifiko baino gehiago bildu eta aztertuta, eta mundu osoko milaka adituren gomendioak bildu ostean, agiri garrantzitsu honek erakusten du IPCCk daukan garrantzia", esan du Hoesung Lee IPCCren lehendakariak. Azken idazketan 40 herrialdetako 91 edituk hartu dute parte, erantzunez 2015ean Parisko Itunaren sinatzaileek egin zieten eskaria. Kontua da Parisko Ituna sinatu zenetik, sakondu egin dela klimaren adituen eta zenbait politikariren arteko leizea, AEBetan Donald Trumpen hautatzeak erakutsi duen moduan, edo Brasilen lehendakari izateko aukera handiak dauzkan Jair Bolsonarok klimaren politiketan agindu dituen atzerakadek irakurtzen duten gisan.
IPCCren oharrean (hemen aurki daiteke osorik) garbi adierazten dute ez dela dozena bat urte baino geihago geratzen erreakzionatzeko, hori ezean lurraren bataz besteko tenperatura 1,5ºC-tan berotuko da eta hortik aurrera gradu erdiko aldaketa bat aski izango da gisa askotako hondamendiek milioika herritar kolpatzeko, orain arte munduak ikusi dituen katastrofeak beste maila batean kokatuz.
The @IPCC_CH report on #GlobalWarming of 1.5°C is one of the most important #climatechange reports ever published. Limiting temperature increase requires unprecedented changes in society, but will have huge benefits. Every half a degree of warming matters. https://t.co/a7GOzVFv50 pic.twitter.com/p0wX5vYrA5
— IPCC (@IPCC_CH) October 8, 2018
Dagoenekoz Lurra gradu bat beroago dago industrializazioa hasi aurretik baino, eta ondorioz hasi da ikusten katastrofeen ugaritzeak: urakan gogorragoak AEBetan, lehorte harrigarria Lur Mutur Hiri inguruan, oihanetako suteak Artikoan... IPCCk bere oharrarekin, berresteaz gain klima dagoeneko aldatzen hasia dela, orain bere iragarpenak maila batez larriagotu ditu, aurreratuz datozen 12 urteetan neurri eraginkorrak ez hartzekotan, horti aurrerako gradu erdiko edozein igoerak asko gaiztotuko dituela kalteak. Horrela, beroketak 2ºC harrapatzen baditu 1,5ºC-ak harrapatuta jende kopuru bikoitza kaltetuko du, ehunka milioi jende gehiago janari eskasiak eta klimagatiko txirotasuna jasan beharko dutenak.
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]
2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]
Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]
Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]
Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]
Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]