Indarkeria matxista pandemian: erailketa gutxiago eta suizidio gehiago

  • Pandemiaren eragina indarkeria matxistan azterketa kaleratu berri du Espainiako Gobernuak. Bertan ondorioztatu dute eraildako emakume kopurua gutxitu egin dela, hauek kontrolatuta eduki dituzten denbora gehitu izanaren ondorioz. Baina emakumeen suizidioak gizonenak baino gehiago egin duela gora, eta hori indarkeria harremana pairatzeari lotuta dagoela. Harremanak ezin eteteak emakumeenganako indarkeria mota aldatzea ekarri du, beraz: eraso hilkor agerikotik, suizidiora bultzatzen duen indarkeria ikusezinago batera.


2022ko martxoaren 15ean - 10:40
Kilometro Cero elkarteak "beste pandemia" kanpainan erabili zuen irudia.
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Espainiako Gobernuaren azterketak azaltzen duenez, COVID-19 pandemiak eragina izan du genero-indarkerian, hiru mekanismoren bidez: batetik, erasotzaileek indarkeria gauzatzeko erabili ohi dituzten faktoreak indartu dituelako (isolamendua, justifikazioa, kontrola...), indarkeria identifikatzea zaildu duten egoerak sortuz. Bestetik, emakumeak indarkeriatik atera ahal izatea zaildu du, aukerarik izan ez dutelako. Hirugarrenik, emakumeei laguntza edo baliabideak eskuratzeko aukera mugatu die.

Historiako hilketa gutxiena, kontrol gehiagoren ordainetan

Bikote harremanen barruan ezartzen den indarkerian, emakumeen gaineko kontrola elementu garrantzitsua da eta pandemiak egoera hori bultzatu du. Izan ere, azterlanak azaltzen duenez, erasotzaileak emakumearen gaineko kontrola galtzen duela ikusten duenean baliatzen du indarkeria eta horrek areagotzen du hiltzeko arriskua. Pandemiarekin emakumeak kontrolatuta eduki dituzten denbora handiagoa izan denez, erasoak ez dira hain larriak izan.

Gauzak horrela, pandemiaren ondorioz genero-indarkeriak eragindako hilketen kopurua nabarmen murriztu da, batez ere konfinamendu-aldian. 55 emakume hil zituzten 2019an eta 47 emakume hil zituzten 2020an, datuak jasotzen direnetik kopuru baxuena izan dena. 

Emakumeen suizidioak gizonenak baino gehiago egin du gora

Espainiako Gobernuaren azterlanak indarkeriaren aurrean emakumeak ematen dituen bi erantzun bereizten ditu: bata da erreakzionatzea, erakunde publikoetara deituta, salaketa jarrita, harremana etenda eta abar.

Bigarren aukera indarkeriazko harremanean irautea da, eta egoera horrek ondorio psikologikoak areagotzen ditu eta estres handiagoa eragiten du. Honek dakar medikazio antsiolitikoa eta hipnotikoa behar izateko arriskua handitzea, baita suizidioa eragin dezaketen kausak handitzea ere.

Emakumeen suizidioak 2020an izan duen bilakaera 2019arekin handiagoa izan da gizonen suizidioaren gorakada baino: %12,1 igo da emakumezkoen suizidio tasa eta %5,7 igo da tasa hori gizonezkoen kasuan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Feminismoa
Euskal Udalekuetako hezitzaileek berretsi dute ez dutela "eraso salaketarik" jaso, eta “difamazioa” gaitzetsi dute

Euskal Udalekuetako hezitzaileek agerraldi jendetsua egin dute ostiralean. Azaldu dute edozein eraso “erabat” gaitzesten dutela eta prest agertu dira, beren artean erasotzailerik balego, “neurriak hartzeko”. 


2025-10-03 | ARGIA
Euskal udalekuen aurka eskuinak abiatutako lintxamendua salatu du mugimendu transfeministak

Mugimendu transfeministaren ustez, Bernedoko udalekuen inguruko gezurrak hedatu dituzte eskuin muturrak eta sektore erreakzionarioek. “Lintxamendu kanpaina” eta “eraso antolatua” olatu erreakzionario orokorrago baten markoan kokatu dituzte. Sexu-genero... [+]


Rakel Mateo
"Ez dut saiatu ez izanaz damutu nahi"

Ideia bat argi duenean, oztopoak oztopo aurrera doa Rakel Mateo triatleta (Mungia, Bizkaia, 1975). 2001ean lan istripu bat izan ostean, ezkerreko hanka txikituta geratu zitzaion. Horren ondorioz, kirol egokitua deskubritu zuen eta hiru Paralinpiar Jokotan parte hartu du. 


2025-09-26 | Leire Artola Arin
Bernedoko udalekuetako hezitzaileen aurkako difamazioa eta mezu transfoboak gaitzetsi dituzte

Bernedoko hezitzaileen aurkako salaketa publikoak zabaldu dira azken asteetan, besteak beste, nerabeak dutxa mistoak izatera "behartzeagatik". Hezitzaileek gezurtatu egin dute halakorik zein gazteekiko tratu okerrik, eta gaitzetsi dute "mezu transfoboak zabaltzeko... [+]


Esterilizazioa atzo, gurasotasun azterketa gaur: arrazismo instituzionala danimarkan

Danimarkaren menpe segitzen duen Groenlandiako biztanleriaren %88 da inuita, eta beraien hizkuntzan eta kulturan aitzina egite hutsa dute eguneroko desafio. Zuriek kolonizatu zituzten eta gaur egun egoerak bere horretan segitzen du: zurien begietatik bideratuta dagoen... [+]


2025-09-17 | ARGIA
Egitarau oparoarekin dator aurtengo Baterajotzea

Urriaren 31tik azaroaren 2ra Baterajotzea izango da Zaldibarren, Euskal Herriko Gazte Feministek antolatuta. Egitaraua aurkeztu dute, eta izen ematea ireki.


Gorputz hotsak
"Pertsona asko, diagnostikorik gabe daudenez, bizitza kalitatea galtzen ari dira"

Jatorra, alaia eta positiboa da Sara Mirones (Bilbo, 1997). Pandemian mastozitosia izeneko gaixotasun arraro bat diagnostikatu zioten. Ordutik, Maratón de Lunares kanpaina abiatu du gaixotasuna ikusarazteko, gizartea kontzientziatzeko eta ikerketarako dirua biltzeko... [+]


Onintza Enbeita eta Feli Madariaga, lurrari lotutako bi emakume
MULTIMEDIA - elkarrizketa

Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori,... [+]


2025-09-10 | Estitxu Eizagirre
Onintza Enbeita eta Feli Madariaga
"Azokako mahaiaren bestaldetik desprezioa ikusten da, asko"

Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]


2025-09-10 | Nekane Txapartegi
Zenbat arantza Arantzak

Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]


Aitor Arregi eta Jose Mari Goenaga
"Film sexualki esplizitua izatea loturik dago errealitate bati, Maspalomasi"

Vicentek 76 urte ditu eta azken mende laurdena Kanaria uharteetan darama, Maspalomas herrian, 50 urteko bizialdian ezkutatu duen izatea haizatzen: homosexuala da. Ezbehar baten eraginez, Donostiara itzularaziko dute, eta zahar etxe batean sartuko. Atzera ere, armairuko ateak... [+]


2025-09-08 | Aimar Lopez
Istilurik gabe baina normaltasunik gabe ospatu dute bertze behin Alarde eguna Hondarribian

Jaizkibel konpainia berdinzaleak Herriko Etxearen eta epaileen deliberoak bete ditu, ez haatik HAOSEk, alarde baztertzailearen antolatzaileek. «Estrategia aldaketa bat» eskatu dio Jaizkibelek auzapezari; ezkerreko ordezkariek «Alardea antolatzeko».


Jaizkibel konpainiak gutuna eman dio alkateari, desfilean: "Estrategia aldatzeko garaia dela adierazi diogu"

Jaizkibel konpainia berdinzaleak ekintza berezia egin du Hondarribiko alardearen egun honetan. Gutuna eman diote alkateari, mahai gainean bestelako planteamendu batzuk jar ditzala eskatuz.


Armairutik plazara
MULTIMEDIA - dokumentala

Euskal Herriko LGTBI komunitateko hamar pertsonak armairutik nola atera ziren kontatzen dute, baita euren orientazio sexualak eta genero identitateak euren bizitzan zer-nolako eragina izan zuten ere.

Ondokoak dira protagonistak: Beñat Olea komikigilea, Aitzole Araneta... [+]


Eguneraketa berriak daude