Ideiak BorBor (K): su txikian eta presarik gabe

BorBor (K) egitasmoa abiarazi dute hezkuntza herrikoia herri mugimenduetara eramateko asmoz. 2013an eltzea sutan jarri, 2014an borborka hasi eta 2015an bazkalduko dute.

Goizeko 10:00ak pasatxo hasi zen jardunaldia Zurriola ikastolako jantokian. Lehenengo tailerra “Hezkuntza herrikoia eta formazio politikoa herri mugimenduetan”. Musika lasairen erritmora jantokian zehar paseatzen jarri zuten jendea antolatzaileek. Asmoa, nork bere lehen formakuntza politikoaren gainean hausnartzea zen. Bakoitzaren hastapenetako formakuntza politikoa zein izan zen elkarri kontatu, eta egun, zein herri mugimendutan diharduten azaldu zieten elkarri. Horrela, elkar ezagutu eta lan talde txikiak osatu zituzten.

Belaunaldi, genero eta mugimendu ezberdinetako jendea nahasirik eseri zen biribil txikietan elkarri bakoitzaren esperientzia kontatu asmoz. Bi gaien inguruan egin zuten gogoeta: hasteko, formakuntza politikoari dagokionean bizitzan izandako inflexio puntuen inguruan, eta ondoren, egun herri mugimenduetan ikusten diren gabeziak identifikatu zituzten.

Aniztasuna nagusi lehenengoan: bakoitzaren belaunaldiak eta garaiko egoera soziopolitiko eta ekonomikoak baldintzatu ditu bakoitzaren formakuntza politikoaren hastapenak. Alta, bigarrenean, ideia ugari errepikatu ziren; hala nola, pertsonaren garrantzia –tripak eta buruak bat egitea alegia–, herri mugimendu ezberdinen arteko sareak sortzearen beharra eta formakuntza politikoa teoriatik praktikara igarotzearen premia azpimarratu zituzten.

Herri heziketa

Hego Ameriketatik Euskal Herrira ekarri duten hezkuntza molde berria da herri heziketa. Biribil handi bat egin eta herri heziketaren nondik norakoak azaldu zizkieten bertaratuei.

Egungo herri mugimenduetako formakuntza politikoak, maiz, hezkuntza sistemako eskema hierarkiko zurrunak jarraitzen dituela aipatu dute BorBor (K)ko kideek. Herri heziketak, berriz, irakasle-ikasle dikotomia apurtu eta denak ikasle bihurtzen ditu.

Herri mugimenduen arteko loturak sustatu, puntu komunak bilatu eta elkarlanean aritzea da filosofia honen muina. Azken helburu bezala emantzipazio soziala du.

Herri heziketaren hariari tiraka hasi nahi du BorBor (K) ekimenak formakuntza politikorako molde berriak sortzen.

Eltzea sutan

“Formazioaren plaza komun bat sortu nahi genuen, hutsune hori bete”, esan du Joxemi Zumalabeko kideetako batek. 2013an hasi ziren ideiak dantzatzen, 2014an berriz gorpuzten. Euskal Herriko hainbat eragilerekin batu ziren lehen oinarriak finkatzeko. Bidea hiru fasetan banatu dute, larunbatekoa bigarren fasearen amaiera izan da. Orain, 2015era begira jarri dira, eta hiru asteburu iraungo duen ikastaro bat antolatzea da asmoa.

Horretarako, hainbat gai zehaztu behar izan zituzten larunbatean bertaratutakoek: Nortzuk hartuko dute parte ikastaroan? Zein gai jorratuko dute? Zein metodologia erabiliko da?

Herri mugimenduen arteko elkar ezagutza bultzatzea, antolakuntza eta eragiteko ahalmena handitzea, eta jakintza kolektiboaren sormena bultzatzea lortu nahi dute ikastaroarekin.

“Formakuntzaren hondartza zabaleko ale bat gehiago da BorBor (K). Eraikuntza etengabean dagoen prozesu bat da”, esan dute antolatzaileek.

Borborka

Joxemari Zumalabe Fundazioak antolatutako ikastaroak hiru asteburu presentzial izango ditu, eta online ere egin ahal izango da jarraipena. “Herri mugimenduetako jendea elkartzea da helburua, baina ez soilik gogoeta ideologikoak egiteko, baita elkar ezagutu eta une informalez disfrutatzeko ere”, esan dute arduradunek.

Gai ugari proposatu dira ikastaro horretan lantzeko: esaterako, barne antolakuntza, herri borroka ezberdinen memoria-transmisioa, zapalkuntza, gaur egungo mekanismoak eta alternatiba askatzaileak, begirada kritikoa lantzeko tresnak, komunikazioa eta harremanak, eta elkarlan politikoa. Guzti horiek bi bloke nagusitan banatu dituztela aipatu dute: barne antolakuntza eta zapalkuntzen gaur egungo mekanismoak, eta alternatiba askatzaileak.

Bazkaria eta arratsaldea

Bazkaltzeko ordua iristean oraindik eltzean hainbat osagai falta ziren. Iraki catering beganoa dastatzeko beta izan zuten bertaratutakoek. Hotza hezurretaraino sartuta eduki arren, ideiak irakiten zeuden eguerdirako.

Arratsaldean, zazpi pertsona inguruko taldeetan banatu ziren eta bakoitzak egiteko bat izan zuen: gaitegia prestatu, parte hartzaileak nola aukeratu erabaki eta ikastaroak izan beharreko metodologiaz eztabaidatzeko.

Bukatzean, azoka moduko bat egin eta talde bakoitzak bere gogoeta eta hausnarketak aurkeztu zituen.

Oraindik hainbat punta geratu dira zorrozteko, eta eltzeak borborka jarraituko du ideiak egosi artean.

Zurriola Ikastolako jantokian batutakoek eltzera bota zituzten proiektuari esan nahi zizkiotenak eta beraiek emateko prest zeudenak. Osagai goxo mordo bat herri mugimenduen formakuntza politikoa egosteko. Su txikian eta presarik gabe.